Ο ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ & Ο ΠΟΛΕΜΟΣ ΤΟΥ "ΓΙΟΜ ΚΙΠΟΥΡ" - ΤΟ "ΟΧΙ" ΠΡΟΣ ΤΙΣ ΗΠΑ
τοῦ Μάνου Ν. Χατζηδάκη, Προέδρου Δ.Σ τοῦ ΕΠΟΚ
Στίς 8 Ὀκτωβρίου 1973 ὁ Γ. Παπαδόπουλος, ὡς Πρόεδρος τῆς Δημοκρατίας, ἀνέθετε τήν πρωθυπουργία στόν Σπ. Μαρκεζίνη μέ ἀποστολή τήν διεξαγωγή ἐκλογῶν. Μόλις δύο μόλις ἡμέρες πρίν ξέσπασε ὁ 4ος Ἀραβοϊσραηλινός πόλεμος. Γνωστός καί ὡς πόλεμος τοῦ “Γιόμ Κιπούρ”.
Ὁ πόλεμος τοῦ Γιόμ Κιπούρ
Ἡ Συρία καί ἡ Αἴγυπτος ἀπό κοινοῦ, ἐξαπέλυσαν αἰφνιδιαστική ἐπίθεσι στό Ἰσραήλ μέ σημαντική ἐπιτυχία τίς πρῶτες 4 ἡμέρες. Στίς 10 Ὀκτωβρίου ὅμως, τό Ἰσραήλ κατάφερε νά ἀντεπιτεθῆ. Ἀνέκοψε τήν προέλασι τῶν Ἀράβων καί στίς 15 Ὀκτωβρίου οἱ δυνάμεις του διέβησαν τήν Διώρυγα τοῦ Σουέζ διασπώντας τίς δυναμεις τῶν Αἰγυπτίων.
Στίς 23 Ὀκτωβρίου τό Ἰσραήλ -παρότι νικηφόρο- διέκοψε τίς ἐχθροπραξίες. Τήν ἴδια ἡμέρα οἱ ΗΠΑ διέταξαν γενική πυρηνική κινητοποίησι καί ἐπιφυλακή σέ παγκόσμια κλίμακα! Ξαφνικά διεγράφετο στόν ὁρίζοντα ὁ κίνδυνος συγκρούσεως ΗΠΑ - ΕΣΣΔ! Ἐν τῷ μεταξύ, οἱ ἐμπόλεμοι εἶχαν ἀρχίσει νά ἐξαντλοῦν τά ἀποθέματά τους σέ ὁπλισμό καί εἶχαν τεράστιο πρόβλημα ἀνεφοδιασμοῦ. Ἡ Σοβιετική Ἔνωσις ἀπεφάσισε τόν ἀπό ἀέρα ἀνεφοδιασμό τῶν Ἀράβων. Καί οἱ ΗΠΑ τῶν Ἰσραηλινῶν. Ἔτσι καί ἀπό τίς δύο δυνάμεις ὀργανώθηκαν μηχανισμοί ἐναερίων μεταφορῶν πρός τήν Μέση Ἀνατολή, πού ἔμειναν γνωστοί ὡς «ἀερογέφυρες». Ἡ ΕΣΣΔ δέν εἶχε δυσκολία σέ αὐτό, διότι οἱ βάσεις της ἦσαν κοντά καί ἐπέτρεπαν τίς ἀπ’ εὐθείας πτήσεις.
Γιά τίς ΗΠΑ ὅμως ὑπῆρχε μεγάλη δυσκολία. Οἱ ἀρνήσεις Εὐρωπαϊκῶν Κυβερνήσεων γιά νά σταλοῦν ἀποθέματα τῆς 7ης Ἀμερικανικῆς Στρατιᾶς πού εὑρίσκετο στήν Δυτική Εὐρώπη, τήν ἀνάγκαζε νά ἀποστέλει ὅπλα ἀπ’ εὐθείας ἀπό τίς ΗΠΑ μέ πτήσεις μέσῳ τῆς βάσεως τῶν νήσων Ἀζόρων στόν Ἀτλαντικό Ὠκεανό. Τό γεγονός αὐτό στοίχιζε στίς ΗΠΑ τεράστιο χρόνο, προσπάθεια καί δαπάνες.
Ἐν πάσῃ περιπτώσει, ἡ ΕΣΣΔ πραγματοποίησε 934 ἔμφορτες πτήσεις μέ ἐφόδια 15.000 τόννων γιά τήν Αἴγυπτο ἐνῶ οἱ ΗΠΑ 566 ἔμφορτες πτήσεις μέ ὑλικό 27.895 τόννων γιά τό Ἰσραήλ. Ἡ ἐξισορρόπησις τῶν δυνάμεων στήν Μέση Ἀνατολή ἐπέφερε τόν τερματισμό τῆς κρίσεως χωρίς ἀποτέλεσμα καί νικητή.
Ὁ πόλεμος τοῦ Γιόμ Κιπούρ ἔβρισκε τήν Ἑλλάδα σέ μία κρίσιμη φάσι. Δύο ἡμέρες μετά τήν ἔκρηξί του, ὁρκιζόταν ἡ Κυβέρνησις Μαρκεζίνη, θέμα τό ὁποῖο -ὅπως θά δοῦμε- ὑπῆρξε καταλυτικό γιά τίς ἐξελίξεις.
Ἡ στάσις τῆς Ἑλλάδος
Στίς 13 Ὀκτωβρίου 1973 ἡ στάσις τῆς Κυβερνήσεως στό ζήτημα αὐτό διευκρινίσθηκε μέ ρητή δήλωσι τοῦ Ὑπουργοῦ Ἐξωτερικῶν Χρήστου Ξανθοπούλου - Παλαμᾶ:
«Αἱ φιλικαί σχέσεις τῆς Ἑλλάδος μέ τάς ἀραβικάς χώρας, ἀποκλείουν οἱανδήποτε συμμετοχήν, εἴτε ἄμεσον εἴτε ἔμμεσον, εἰς τυχόν ἐνέργειαν στρεφομένην ἐναντίον αὐτῶν… Ὁ ἑλληνικός χῶρος, θαλάσσιος καί ἐναέριος, δέν χρησιμοποιεῖται δι’ οἱανδήποτε ἐνέργειαν, σχέσιν ἔχουσα μέ τήν ἐμπόλεμον κατάστασιν εἰς τήν Μέσην Ἀνατολήν».
Ἐπρόκειτο γιά ξεκάθαρη καί τελεσιγραφική διακήρυξι πρός τίς ΗΠΑ ὅτι ἡ Ἑλλάς δέν ἐπρόκειτο ποτέ νά δεχθῆ χρῆσι τῶν βάσεών της ἐναντίον τῶν Ἀράβων. Ἄμεσα κινήθηκε καί ὁ ἴδιος ὁ Πρόεδρος τῆς Δημοκρατίας Γ. Παπαδόπουλος, ὁ ὁποῖος προέβη σέ Διάβημα πρός τόν Πρέσβυ τῶν ΗΠΑ Χ. Τάσκα μέ τό ὁποῖο διεμήνυε σαφῶς ὅτι:
α) Ἡ ἐμπόλεμη κατάστασις στήν Μέση Ἀνατολή δημιουργεῖ τόν κίνδυνο πυρηνικῆς συγκρούσεως μεταξύ ΗΠΑ καί ΕΣΣΔ στήν Νοτιοανατολική Μεσόγειο.
β) Οἱ τρεῖς ναυτικές μονάδες τοῦ 6ου Ἀμερικανικοῦ Στόλου πού ἐλλιμενίζονται στήν Ἐλευσίνα φέρουν πυρηνικό ὁπλισμό καί συνεπῶς θά ἀποτελέσουν στόχο τῆς Ε.Σ.Σ.Δ.
γ) Γιά τούς ἀνωτέρω λόγους τά τρία πολεμικά πλοῖα τῶν ΗΠΑ πρέπει νά ἀποπλεύσουν ἀμέσως ἀπό τήν Ἐλευσίνα.
Ἐν τῷ μεταξύ ὅμως, κατά τήν διάρκεια τοῦ Ὀκτωβρίου, τό ἑλληνικό F.I.R. ἄρχισε νά παραβιάζεται τόσο ἀπό Σοβιετικά, ὅσο καί ἀπό Ἀμερικανικά ἀεροσκάφη πού ἔσπευδαν νά βοηθήσουν τούς ἐμπολέμους μέ “ἀερογέφυρες”.
Στίς 18 Ὀκτωβρίου 1973, ὁ Ὑπουργός Μεταφορῶν καί Ἐπικοινωνιῶν Ὀρέστης Γιάκας, ἀπέστειλε ἔγγραφο πρός τούς Ὑπουργούς Ἐθνικῆς Ἀμύνης Νικόλαο Ἐφέσιο καί Ἐξωτερικῶν Χρ. Ξανθόπουλο - Παλαμᾶ τό ὁποῖο ἔφερε τίτλο: «Μαζικαί πτήσεις ρωσικῶν καί ἀμερικανικῶν ἀεροσκαφῶν». Συνοδευόταν δέ, ἀπό σχεδιάγραμμα τῆς Υ.Π.Α. (Ὑπηρεσίας Πολιτικῆς Ἀεροπορίας) στό ὁποῖο ἀπεικονίζοντο οἱ διαδρομές τῶν ρωσικῶν καί ἀμερικανικῶν ἀεροσκαφῶν ἐντός τοῦ ἑλληνικοῦ F.I.R. μέ προορισμό τήν Μέση Ἀνατολή[1].
Ἐφ’ ὅσον ἡ διέλευσις γινόταν καί ἀπό τίς δύο πλευρές, ἡ Ἑλλάς διατηροῦσε τήν οὐδετερότητά της χωρίς πρόβλημα. Παρά ταῦτα ἡ Κυβέρνησις προέβη σέ παρατήρησι τόσο στήν Πρεσβεία τῆς ΕΣΣΔ ὅσο καί τῶν ΗΠΑ.
Τό πρόβλημα τῶν ΗΠΑ ὅμως δέν ἦταν ἡ διέλευσις ἀπό τό F.I.R. Ἦταν ἡ ἄρνησις χωρῶν τοῦ ΝΑΤΟ -καί ἰδίως τῆς Ἰσπανίας, τῆς Ἰταλίας καί τῆς Ἑλλάδος- νά χορηγήσουν ἄδεια σταθμεύσεως καί ἀνεφοδιασμοῦ στά ἀεροσκάφη τους. Πρᾶγμα πού τίς ἀνάγκαζε νά χρησιμοποιοῦν ἀνεφοδιασμό ἐν πτήσει ἤ καί ἀεροπλανοφόρα. Καί ὅσον ἀφορᾶ τήν Ἑλλάδα, ἡ βάσις τῆς Σούδας στήν Κρήτη ἦταν ἀπολύτως ἀπαραίτητη γιά κάθε παρουσία τῆς ἀεροπορίας τῶν ΗΠΑ στήν Μέση Ἀνατολή.
Tό σχεδιάγραμμα τῆς Υ.Π.Α. στίς 18 Ὀκτωβρίου 1973 στό
ὁποῖο ἀπεικονίζοντο οἱ διαδρομές τῶν ρωσικῶν καί ἀμερικανικῶν ἀεροσκαφῶν καί ἀποδεικνύουν τήν οὐδετερότητά τῆς Ἑλλάδος
Τό “ΟΧΙ” πρός τίς ΗΠΑ
Στίς 21 Νοεμβρίου 1973, ὁ Πρωθυπουργός Σπ. Μαρκεζίνης παρέλαβε ἀπό τόν Ὑπουργό Ἐξωτερικῶν Χρ. Ξανθόπουλο - Παλαμᾶ, ἕνα ἄκρως ἀπόρρητο Σημείωμα τοῦ πρεσβευτοῦ Μηλιαρέση. Ὁ ἴδιος ὁ Μαρκεζίνης ἀναφέρει:
«Τοῦ “σημειώματος” δέν ἠμπορῶ νά κάμω δημοσία χρῆσιν -ὡς ἄκρως ἀπορρήτου- ἀλλά οἱ ἁρμόδιοι κυβερνητικοί παράγοντες δύνανται νά τό συμβουλευθοῦν εἰς τό ἀρχεῖον τοῦ Ὑπουργείου τῶν Ἐξωτερικῶν (Α΄ Γενική Διεύθυνσις, Γ΄Διεύθυνσις Πολιτικῶν Ὑποθέσεων). Ἐπρόκειτο πάντως περί πιεστικοῦ καί ἐπείγοντος αἰτήματος τῶν Ἀμερικανῶν πρός τό Ἀρχηγεῖον Ἐνόπλων Δυνάμεων διά τήν ἀναγνώρισιν εἰς τάς ΗΠΑ δικαιωμάτων εὐρυτέρας χρήσεως. Ἐζητεῖτο ἀκόμη, τροποποίησις τῆς ἀρχικῆς συμφωνίας τοῦ 1953 καί ἡ χρησιμοποίησις τοῦ Ἀεροδρομίου Ἐλευσίνος ὑπό τῆς Ἀμερικανικῆς Πολεμικῆς Ἀεροπορίας μέ δικαιολογητικήν βάσιν τῆς παλαιοτέρας ἀμερικανικῆς προτάσεως περί παροχῆς διευκολύνσεων ἐλλιμενισμοῦ…».[2]
Ὁ Ὑπουργός Ἐξωτερικῶν ἦταν ἀπολύτως ἀρνητικός καί εἰσηγήθη στόν Πρωθυπουργό τήν ἀπόρριψι τοῦ αἰτήματος στηριζόμενος στό γεγονός ὅτι θά ἐπρόκειτο γιά ἀμερικανικές βάσεις, ἐκτός σχεδίου ΝΑΤΟ καί μέ πυρηνικές δυνατότητες!...
Στίς 22 Νοεμβρίου 1973 ὁ Μαρκεζίνης ἐπεσκέφθη τόν Γεώργιο Παπαδόπουλο. Ὁ ἴδιος γράφει: «Τήν ἑπομένην -22 τοῦ μηνός- τό ἔφερα πρῶτον θέμα εἰς τόν Πρόεδρον τῆς Δημοκρατίας καί τοῦ ἐτόνισα τό ἐθνικῶς ἐπικίνδυνον τοῦ αἰτήματος, ἰδία δέ ὅταν ὑπεβάλλετο τήν ὥραν ἐκείνην… Πρός τιμήν του ὑπῆρξε κατηγορηματικός καί χωρίς δισταγμούς, συμφωνῶν μοῦ ἀπήντησε: “Βεβαίως ΟΧΙ!”».[3]
Καί σέ ἄλλο ἔργο του, ὁ τότε Πρωθυπουργός τονίζει: «Ἡ ἀντίδραση Παπαδόπουλου ἦταν ἄμεση, ἐχρησιμοποίησε μάλιστα μία βαρύτατη ἔκφραση γιά τό ἀμερικανικό αἴτημα».[4]
Τό ποιά ἦταν ἡ «βαρύτατη ἔκφραση» τοῦ Γ. Παπαδοπούλου γιά τούς Ἀμερικανούς, ἀποκαλύπτει ὁ Μαρκεζίνης στό ἔργο του «Τά εἰς Ἑαυτόν»: «Ἐπεσκέφθην τότε τόν Παπαδόπουλον, ὁ ὁποῖος συνεφώνησε μέ ἐμέ ἀπολύτως, χαρακτηρίσας μάλιστα τούς Ἀμερικανούς ὡς “γκάγκστερς”!...».[5]
Πρόεδρος καί Πρωθυπουργός συμφώνησαν στήν διατύπωσι μιᾶς διπλωματικῆς ἀπαντήσεως καί σημείωσαν τήν πολιτική τους ἐπί τοῦ θέματος μέ ἐρυθρά μελάνη στόν σχετικό φάκελλο τοῦ Ὑπουργοῦ Ἐξωτερικῶν:
«1) Ἐφαρμογή τῆς περί ἐλλιμενισμοῦ συμφωνίας. Ἐκτέλεσις τῶν ἤδη ἀνειλημμένων ὑποχρεώσεων. Οὐδέν πλέον αὐτοῦ.
2) Ὁ,τιδήποτε ἔβαινε πέραν τῶν αὐστηρῶς διαγεγραμμένων ὁρίων τῆς ἀνωτέρω συμφωνίας θά ἔδει νά ἀποτελέση ἀντικείμενον ἰδιαιτέρας διαπραγματεύσεως. Δεδομένου ὅμως ὅτι ἐπέκειντο ἐκλογαί, ἡ Κυβέρνησις δέν ἠδύνατο νά προβῆ εἰς οὐσιαστικήν διαπραγμάτευσιν, ἐπιφυλάσσουσα τήν ἐπί τοῦ θέματος κρίσιν καί ἀπόφασιν εἰς τήν διά τῶν ἐκλογῶν ἀναδειχθησομενην κυβέρνησιν.
3) Αἱ ἐπί τοῦ στρατιωτικοῦ ἐπιπέδου συνεννοήσεις ἔδει νά ἀνασταλοῦν, τό δέ ὅλον θέμα νά παραπεμφθῆ εἰς τό Ὑπουργεῖον τῶν Ἐξωτερικῶν ὡς μόνον ἁρμόδιον».[6]
Ἐπρόκειτο γιά ἕνα ἀκόμη ἠχηρό “ΟΧΙ” τοῦ Γεωργίου Παπαδοπούλου πρός τίς ΗΠΑ!
Ὁ Πρόεδρος τῆς Δημοκρατίας ἔκαμε πράξι τήν Διακήρυξί του τῆς 27 - 7 - 1973: «Τό καθεστώς τῆς κηδεμονίας, τῆς ἐξαρτήσεως καί τῶν ὑπαγορεύσεων ἐκ μέρους τῶν ξένων, ὑπό τό ὁποῖον ἔζησε ἡ Ἑλλάς ἀπό τῆς συγκροτήσεώς της εἰς ἀνεξάρτητον Κράτος, ἀνήκει πλέον εἰς τό παρελθόν!»
Ἡ στάσις τῆς Ἑλλάδος ἐξόργισε τίς ΗΠΑ. Ἤδη ἀπό τά τέλη Ὀκτωβρίου -πρίν τό αἴτημα- ὁ ἀμερικανός διπλωμάτης Τζών Ντέϋ, σέ δεξίωσι πού ἔγινε πρός τιμήν του, ἐνώπιον 30 περίπου δημοσιογράφων, στρατιωτικῶν, πολιτικῶν καί διπλωματῶν εἶπε ἀνοικτά: «Πρέπει νά ἀλλάξετε τήν Κυβέρνησι Μαρκεζίνη καί νά διώξετε τόν Γ. Παπαδόπουλο. Ἐμεῖς οἱ Ἀμερικανοί δέν θέλουμε οὔτε τόν ἕνα, οὔτε τόν ἄλλο!...»[7]
Ἡ προκλητική αὐτή φράσις καί ὁ ἀνοικτός τρόπος πού ἔγινε τά λέει ὅλα. Ὅπως ἐξηγεῖ ὁ Μαρκεζίνης: «Ὁ Κίσσιγκερ εἶχε ἐνοχληθεῖ».[8] Ὁ Χρ. Ξανθόπουλος - Παλαμᾶς, σέ μεταγενέστερη ἐπιστολή του πρός τόν Σπ. Μαρκεζίνη[9], ἐξηγεῖ:
«Τό Ἀμερικανικόν αἴτημα χρησιμοποιήσεως τῆς ἀεροπορικῆς βάσεως Ἐλευσίνος διά τήν προσγείωσιν ἀεροπλάνων μέ πυρηνικόν ὁπλισμόν, ἀπετέλεσε σοβαρόν σύνδρομον διά τήν ἀνατροπήν τῆς Κυβερνήσεως. Εἶναι ἀληθές ὅτι τό Ἀμερικανικόν αἴτημα ἐξεπορεύθη ἀπό τάς ἀνάγκας τοῦ πολέμου εἰς τήν Μέσην Ἀνατολήν, ὁ ὁποῖος εὑρίσκετο εἰσέτι ἐν ἀναπτύξει. Τό γεγονός αὐτό ἐξηγεῖ κάπως τό Ἀμερικανικόν διάβημα. Κατ’ οὐδένα ὅμως κλονίζει τό δίκαιον ἀλλά καί τό δικαίωμα τῆς Ἑλλάδος ὅπως τό ἀπορρίψη».[10]
John Day: «Πρέπει νά ἀλλάξετε τήν Κυβέρνησι Μαρκεζίνη καί νά διώξετε τόν Γ. Παπαδόπουλο. Ἐμεῖς οἱ Ἀμερικανοί δέν θέλουμε οὔτε τόν ἕνα, οὔτε τόν ἄλλο!...»
Ὁ προδοτικός ρόλος τοῦ Π. Ἀραπάκη
Παρά τό ὑπερήφανο “ΟΧΙ” Παπαδοπούλου - Μαρκεζίνη, οἱ Ἀμερικανοί βρῆκαν τόν ἄνθρωπο “νά τούς κάνη τήν δουλειά”…
Ὁ Π. Ἀραπάκης εἶχε γίνει Ἀρχηγός Ναυτικοῦ ἀμέσως μετά τήν ἀπόπειρα ἀνταρσίας στό Ναυτικό. Ὁ Γεώργιος Παπαδόπουλος δέν τοῦ εἶχε καμμία ἀπολύτως ἐμπιστοσύνη. Κι ἦταν ἀποφασισμένος νά τόν ἀντικαταστήση πολύ σύντομα. Στήν πρώτη συναντησί του μέ τόν Σπ. Μαρκεζίνη, ὁ Πρόεδρος τοῦ εἶπε ξεκάθαρα ὅτι ἀναγκάσθηκε νά τοποθετήση: «…εἰς ἀνωτάτας θέσεις ὄχι πράγματι ἀξίους νά ἀνταποκριθοῦν εἰς τήν νέαν τους ἀποστολήν. Αὐτό θά ἦτο δυνατόν νά συνδεθῆ ἰδίως μέ τόν προοριζόμενον διά τήν θέσιν τοῦ Ἀρχηγοῦ τοῦ Ναυτικοῦ!»[11]
Καί δικαιώθηκε! Διότι ὁ Π. Ἀραπάκης τόλμησε νά παρακούση τίς ἐπιταγές τοῦ Προέδρου τῆς Δημοκρατίας καί τῆς Κυβερνήσεως. Καί νά ὑπακούση στίς ἐπιταγές τῶν Ἀμερικανῶν!...
Ὁ ἴδιος μέ περισσό θράσος ὁμολογεῖ:
«Τόν Ὀκτώβριο τοῦ 1973, ἔλαβα μέρος στό Τρίτο Διεθνές Συμπόσιο Θαλάσσιας ἰσχύος (3rd International Seapower Symposium), στό Νιούπορτ Ρόντ Ἄϊλαντ… Στίς ἐργασίες ἔλαβε μέρος… καί ὁ CNO (ἀρχηγός τοῦ Ναυτικοῦ τῶν ΗΠΑ) ναύαρχος Ζούμγουολτ, τόν ὁποῖο γνώριζα ἀπό τίς ἐπισκέψεις του στήν Ἑλλάδα καί τήν Ἰταλία. Ὁ Ζούμγουολτ -ἀνεξάρτητα ἀπό τίς συζητήσεις πού εἴχαμε στά πλαίσια τοῦ προγράμματος- ζήτησε ἰδιαιτέρως νά συζητήσουμε ἕνα σοβαρό θέμα. Ἦταν φανερό ὅτι ἐπρόκειτο γιά τή χρησιμοποίησι τῆς βάσης τῆς Σούδας ἀπό τό ἀμερικανικό Ναυτικό, τόν 6ο Στόλο, μετά τίς πρόσφατες δηλώσεις ἀπό ἑλληνικῆς πλευρᾶς περί τοῦ ἀντιθέτου. Μάς διέθεσαν μία αἴθουσα γιά τήν συνάντηση αὐτή, ὁ Ζούμγουολτ μέ τόν γραμματέα του κι ἐγώ μόνος μου. Μέ διακατεῖχαν πολλές σκέψεις. Κυρίως μέ ἀπασχόλησε ἡ ἀπαγορευτική ἀπόφαση, τήν ὁποία εἶχε λάβει ἡ ἑλληνική κυβέρνηση χωρίς νά συμβουλευτεῖ ὁποιονδήποτε ἀρμόδιο, κυρίως τόν ἀρχηγό τοῦ Ναυτικοῦ (sic)… Τό γεγονός αὐτό μέ εἶχε βάλει σέ σκέψεις πρωταρχικά, γιατί πίστευα ὅτι ἔπρεπε οἱ ὑφιστάμενες συμφωνίες νά εἶναι σεβαστές, ὅτι ἀπαιτοῦμε κι ἐμεῖς ἀπό τούς ἄλλους. Τό σοβαρότερο ὅμως ὅλων δέν εἶναι γνωστό, ὅτι δηλαδή τό τεράστιο ἀμερικανικό ὁπλοστάσιο πού ἦταν ἀποθηκευμένο στή Σούδα, βρισκόταν στά χέρια τοῦ ἑλληνικοῦ Πολεμικοῦ Ναυτικοῦ… Οἱ σκέψεις αὐτές μέ ὤθησαν νά ἀναλάβω τήν εὐθύνη μιᾶς ἐνέργειας ἀντίθετης πρός τήν ἀπόφαση τῆς κυβέρνησης.
Ὅταν ἄρχισε ἡ συζήτηση, ὁ Ζούμγουολτ μοῦ παρουσίασε τίς ἀνησυχίες τῆς ἀμερικανικῆς κυβέρνησης… Ἀναγκάστηκα τότε νά τοῦ πῶ ὅτι ἀδίκως ἀνησυχοῦν… Τόν διαβεβαίωσα μάλιστα ὅτι μποροῦσε νά ἐξακολουθήσει νά χρησιμοποιεῖ τήν βάση τῆς Σούδας, τήν ὁποία ἔπρεπε νά ἐξοπλίσει ὅσο μποροῦσε περισσότερο, πράγμα πού ἔγινε».[12]
Ἡ πραξικοπηματική ἐνέργεια Ἀραπάκη δέν ἔχει προηγούμενο! Ὁ Ἀρχηγός Ναυτικοῦ:
α) Παράκουσε ρητή ἐντολή τοῦ Ἀνωτάτου Ἄρχοντος καί τοῦ Πρωθυπουργοῦ τῆς Χώρας,
β) Προέβη σέ «ἐνέργεια ἀντίθετη» πρός τήν πολιτειακή καί πολιτική ἡγεσία,
γ) Ἦλθε σέ συναλλαγή μέ ξένη δύναμι ἐναντίον τῆς «ἀπαγορευτικῆς ἀποφάσεως» τῆς Χώρας του καί
δ) Παρεχώρησε χρῆσι ἐθνικοῦ ἐδάφους ἐν ἀγνοίᾳ τῆς Ἑλληνικῆς Κυβερνήσεως!
Ἔτσι, ἐνῶ Γ. Παπαδόπουλος καί Σπ. Μαρκεζίνης ἀπέρριψαν τό αἴτημα γιά χρῆσι τῶν βάσεων, βρῆκαν ὡς “δούρειο ἵππο” τόν Π. Ἀραπάκη γιά νά χρησιμοποιοῦν τήν Σούδα!...
Κατόπιν αὐτῶν, ἀναρωτιόταν ὁ Σπ. Μαρκεζίνης: «Μετά τήν προσωρινή διακοπή τῶν πολεμικῶν ἐπιχειρήσεων στήν Μέση Ἀνατολή, περιῆλθε εἰς γνῶσιν μου εὐχαριστήριο μηνυμα τοῦ Διοικητοῦ τῶν Ἀμερικανικῶν Δυνάμεων. Δέν ἐγνώριζα γιά ποιό λόγο οἱ Ἀμερικανοί εὐχαριστοῦσαν τήν Ἑλλάδα…».[13]
Γιά νά λάβη τήν θρασυτάτη ἀπάντησι τοῦ Ἀραπάκη: «Ἔτσι λύεται καί ἡ ἀπορία πού ἐκφράζει ὁ Μαρκεζίνης στό βιβλίο του…».[14] Ὅτι δηλαδή, εἶχε διαπράξει “ἐσχάτη προδοσία” παρακούοντας ρητές ἐντολές Προέδρου καί Πρωθυπουργοῦ ὑπέρ ξένης δυνάμεως!...
Ὁ ρόλος τοῦ Π. Ἀραπάκη ἔγινε ἐμφανής λίγο ἀργότερα:
- Ὑπῆρξε συνεργός τῆς ἀνατροπῆς Παπαδοπούλου - Μαρκεζίνη στίς 25 - 11 - 1973.
- Ὑπῆρξε ὁ μόνος πού διετηρήθη ὡς Ἀρχηγός Ναυτικοῦ ἀπό τό καθεστώς Δημ. Ἰωαννίδη (ἐνῶ ὁ Γ. Παπαδόπουλος σκόπευε νά τόν ἀντικαταστήση ἄμεσα).
- Ὑπῆρξε ἀπό τούς κύριους συντελεστές τῆς τραγωδίας τῆς Κύπρου καί τῆς “μεταπολίτευσης” τόν Ἰούλιο 1974.
Τά ἀνωτέρω ἐξηγοῦν πλήρως καί τήν τότε στάσι του…
Ὅπως καί νά εἶχε ὅμως, τό ἀνένδοτο καί ἠχηρό “ΟΧΙ” τῶν Παπαδοπούλου - Μαρκεζίνη εἶχε ἐνοχλήσει τίς ΗΠΑ…
[1] Ἐφ. «Καθημερινή» 13 - 2 - 2011
[2] «Ἀναμνήσεις 1972 - 1974» σελ. 463
[3] «Ἀναμνήσεις 1972 - 1974» σελ. 466
[4] «Συγχ. Πολ. Ἱστ. τῆς Ἑλλάδος» Τόμος Τρίτος σελ. 210
[5] «Τά εἰς Ἑαυτόν» σελ. 110
[6] «Συγχρ. Πολ. Ἱστ. τῆς Ἑλλάδος» Τόμος Τρίτος σελ. 211
[7] Ἀκόμη καί ὁ πρώην Βασιλεύς Κωνσταντῖνος παραδέχθηκε ὅτι ἡ στασις τοῦ Γ. Παπαδοπούλου στόν πόλεμο τοῦ Γιομ Κιπούρ ἐνόχλησε τίς Η.Π.Α. («Βασιλεύς Κωνσταντῖνος χωρίς τίτλο» Τόμος Γ’ σελ. 113)
[8] «Συγχρ. Πολ. Ἱστ. τῆς Ἑλλάδος» Τόμος Τρίτος σελ. 211
[9] 7 - 12 - 1975
[10] «Ἀναμνήσεις 1972 - 1974» σελ. 460
[11] «Συγχρ. Πολ. Ἱστ. τῆς Ἑλλάδος» Τόμος Τρίτος σελ. 164
[12] «Τό τέλος τῆς σιωπῆς» σελ. 93 - 95
[13] «Συγχρ. Πολ. Ἱστ. τῆς Ἑλλάδος» Τόμος Τρίτος σελ. 210
[14] «Τό τέλος τῆς σιωπῆς» σελ. 95