Η Ιστορία του Ε.ΠΟ.Κ.
Πρόγονο τοῦ δικοῦ μας ΕΠΟΚ θεωροῦμε τό "Ἑλληνικό Πολιτιστικό Κίνημα" (ΕΠΟΚ) πού ἱδρύθηκε τόν Φεβρουάριο τοῦ 1973.
Ἡ ἱστορία ἐκείνου τοῦ ΕΠΟΚ εἶναι πολύ ἐνδιαφέρουσα. Καί εἶναι συνοπτικά ἡ ἐξῆς:
Ἀπό τόν Μάρτιο τοῦ 1971 ἄρχισαν ἐνδείξεις ὅτι ὁ τότε Πρωθυπουργός Γεώργιος Παπαδόπουλος προετοίμαζε τήν δημιουργία κόμματος ὑπό τήν ἡγεσία του. Ὁ Βύρων Σταματόπουλος, σέ ἄρθρο του στήν “Ἀκρόπολι” στίς 28 - 3 - 1971 ἔγραφε:
«…Γίνεται προετοιμασία μίας νέας πολιτικῆς παρατάξεως ὑπό νέας δυνάμεις αἱ ὁποῖαι προωθοῦνται ὑπό τῆς Ἐπαναστάσεως… Ἡ μορφή τοῦ Γεωργίου Παπαδοπούλου θά δεσπόζη ἐπί μακρόν εἰς τήν πολιτικήν σκηνήν τῆς Ἑλλάδος».
Ἀπό τίς 24 Ἀπριλίου μέχρι 5 Αὐγούστου 1971, ὁ Γεώργιος Παπαδόπουλος ἐκκίνησε μία ἐκστρατεία ἐπαφῶν μέ πρώην βουλευτές, πολιτευτές καί παράγοντες ὅλων τῶν κομμάτων. Στήν τελική φάσι τῶν ἐπαφῶν, τό ἑπόμενο ἔτος, ὁ Πρωθυπουργός εἶχε συναντηθῆ μέ 70 πρώην πολιτευτές!
Τρεῖς ἦταν οἱ ἐπιδιώξεις αὐτῶν τῶν ἐπαφῶν:
α) Ἡ προεργασία νέας πολιτικῆς παρατάξεως ὑπό τήν ἡγεσία του καί ὁ προσεταιρισμός καί ἔνταξις σέ αὐτήν ὅλων τῶν καλῶν καί ἀφθάρτων πολιτικῶν στελεχῶν τοῦ παρελθόντος.
β) Ἡ προεργασία γιά μία νέα ἀντιπολίτευσι, εὐπρεπή καί ἐθνική, ἀποτελούμενη καί αὐτή ἀπό ἐντελῶς νέα καί ἄφθαρτα στελέχη.
γ) Ἡ ἐπιδίωξις διασπάσεως τοῦ παλαιοκομματισμοῦ μέ τήν ἀπόσπασι ἀπό αὐτόν, τῶν πλέον ἐλπιδοφόρων καί νέων στελεχῶν του.
- Ἡ “Ἐπιτροπή Ἀνθρωπίνου Δυναμικοῦ”
Στις ἀρχές Αὐγούστου 1972, συγκροτήθηκε μία ἄτυπη “γνωμοδοτική” ἐπιτροπή πολιτικῶν ἐξελίξεων μέ τήν κωδική ὀνομασία: “Ἐπιτροπή Ἀνθρωπίνου Δυναμικοῦ”. Ὁ Ἄγγελος Παπαθάνου, ἀναφέρει:
«Τήν ἄνοιξη τοῦ 1972, ὁ Γεώργιος Παπαδόπουλος πῆρε ὁριστικά τήν ἀπόφαση νά προχωρήσει σέ πολιτικοποίησι τῆς καταστάσεως. Ἐπειδή προέβλεπε τίς τεράστιες - ἐσωτερικές κυρίως ἀντιδράσεις - ἐπινόησε καί σχεδίασε τήν δημιουργία καί ἐμφάνιση ἀρχικά, ἑνός Πολιτιστικοῦ Σωματείου, ἀφανοῦς πυρήνα πολιτικοῦ σχεδιασμοῦ. Ἔργο τοῦ πυρήνα αὐτοῦ στήν ἀρχή, ἦταν νά ἐπισημάνει καί νά προσελκύσει πανελλήνια, τήν ἀφρόκρεμα τῆς κοινωνίας -τῶν ἀρίστων- ἀπό κάθε Νομό τῆς Χώρας γιά ν’ἀποτελέσουν τά ἐπιφανῆ αὐτά στοιχεῖα, στελέχη τοῦ Πολιτιστικοῦ Σωματείου, τό ὁποῖο θά μετατρεπόταν τό συντομώτερον δυνατόν σέ πολιτική κίνηση - κόμμα ἀναγεννητικοῦ χαρακτῆρα».[1]
Τά μέλη τῆς Ἐπιτροπῆς ήσαν οι: Ἰ. Ἀγαθαγγέλου - Λ. Πάτρας - Γ. Φραγκάτος - Γ. Κάρτερ - Παρ. Ἰωαννίδης καί Ἀγγ. Καραγιαννόπουλος.
Στήν πρώτη σύσκεψι τῆς Ἐπιτροπῆς, ὁ Γ. Κάρτερ ἀποθανάτισε τά λόγια τοῦ Γεωργίου Παπαδοπούλου πρός αὐτήν:
«Ἡ Ἐπανάστασις ἐπηγγέλθη τήν ἀνακαίνισιν τοῦ πολιτικοῦ καί κοινοβουλευτικοῦ βίου τῆς Χώρας καί συνεπῶς, ἐπέστη ἡ στιγμή νά ἐνθαρρύνομεν νέας δυνάμεις ὅπως ἐμφανισθοῦν εἰς τό προσκήνιον καί διεκδικήσουν ἀνανέωσιν τῆς παλαιᾶς ἡγεσίας. Τό ἱστορικό αὐτό ἔργον, ἡ Ἐπανάστασις τό ἐμπιστεύεται εἰς χεῖρας σας. Νά ἀποτελέσετε τήν πρωτοπορείαν ἑνός νέου ἰδεολογικοπολιτικοῦ κινήματος, τό ὁποῖον θά παρακινήση καί ἄλλας δυνάμεις νά σᾶς μιμηθοῦν».[2]
Ἡ Ἐπιτροπή ἀπό τόν Αὔγουστο τοῦ 1972 μέχρι τόν Ἀπρίλιο τοῦ 1973 πραγματοποίησε συνολικά 52 Συνεδριάσεις ἀπό τίς ὁποῖες σέ ἐξαιρετικές περιπτώσεις προήδρευσε ὁ ἴδιος ὁ Πρωθυπουργός.
Στίς Συνεδριάσεις ἐκεῖνες ἄρχισε νά ἐρευνᾶται ἡ μέθοδος ἐπιλογῆς προσώπων κατά Νομό μέ σκοπό δημιουργία πυρῆνος τοῦ Κινήματος μέ τρία ἄτομα ἀνά Νομό καί ἡ προσέγγισις ὅλων τῶν Δικηγορικῶν καί Ὑγειονομικῶν Συλλόγων, τῶν Μηχανικῶν, Γεωπόνων, Καλλιτεχνῶν, Βιομηχανικῶν καί Ἐμπορικῶν Ἐπιμελητηρίων, Ἐπαγγελματικῶν Σωματείων, ΓΣΕΕ, Ἀγροτικῶν Συνεταιρισμῶν, Ναυτικῶν Συλλόγων κ.λ.π.
- Τό 1967 ὁ Στρατός - Τό 1972 ὁ Λαός
Στίς 5 - 9 - 1972 ἔγινε γιά πρώτη φορά Συνεδρίασις ὑπό τήν προεδρία τοῦ Γ. Παπαδοπούλου δίδοντος γενικές κατευθύνσεις:
«Θέλω τά στοιχεῖα τά ὁποῖα θά βγάλη ὁ ἀφρός» τούς τόνισε καί ζήτησε νά εἰσχωρήσουν καί στόν χῶρο τῶν φοιτητῶν. Ἡ Ἐπιτροπή υἱοθέτησε τό σύνθημά της, βασιζομένη στήν ρῆσι τοῦ Πρωθυπουργοῦ γιά δεύτερη Ἐπανάστασι:
«Τό 1967 ὁ Στρατός - Τό 1972 ὁ Λαός»! (10 - 10 - 1972).
Καί ὅρισε τούς στόχους:
«- Ἐθνική ἀνάγκη ἡ πολιτικοποίησις
- Ἱστορική ἀνάγκη ὁ νεοκομματισμός
- Ἐξοβελισμός παλαιοκομματισμοῦ
- Ἀνάδειξις φυσικῆς ἡγεσίας διά τῶν ἐν δράσει κοινωνικῶν στελεχῶν οἵτινες ἐνθαρρυνόμενοι θά ἀποτελέσουν τήν νέαν πολιτικήν ἡγεσίαν». (28 - 9 - 1972)
Σιγά - σιγά ἄρχισαν νά συγκροτοῦνται πίνακες ὀνομάτων Ἀθηνῶν καί Ἐπαρχίας, νά γίνεται ἐπεξεργασία Καταστατικοῦ, ἐπωνυμίας καί ἐσωτερικῆς διαρθρώσεως. Νά ἐρευνᾶται ἡ σύνδεσις μέ τά πιό ἀξιόλογα μέλη τῆς Συμβουλευτικῆς Ἐπιτροπῆς, ἡ ἐπαφή μέ τούς Μητροπολῖτες καί τούς πιό ἀξιοποιήσιμους Νομάρχες. Ὅσον ἀφορᾶ στελέχη τῶν παλαιῶν κομμάτων, ἡ θέσις ἦταν χαρακτηριστική: «Μόνον ἐάν πεισθοῦμε ὅτι ἔχουν ἀγαθάς προθέσεις καί ἀπολαμβάνουν ἐμπιστοσύνης. Διαφορετικά ἐπιφυλακτικότης». (26 - 9 - 1972)
Ἀπό τήν πρώτη στιγμή, τά μέλη τῆς Ἐπιτροπῆς ἄρχισαν μία ἐκστρατεία πρός ὅλους τούς Νομούς τῆς Χώρας. Ὁ Γ. Κάρτερ γράφει:
«Τό ἐκκολαπτόμενο πολιτικό κίνημα, ἀπαλλαγμένο ἀπό τό φατριαστικό πνεῦμα τοῦ παρελθόντος, ἀπευθυνόταν πρός ὅλους τούς Ἕλληνες, ἀδιακρίτως καί ἀνεξαρτήτως τῶν παλαιῶν πολιτικῶν πεποιθήσεων ἑνός ἑκάστου. Στίς πρωτεύουσες τῶν νομῶν συγκροτήθηκαν ὁμάδες ἐνημερώσεως τῆς κοινῆς γνώμης γιά τούς σκοπούς τοῦ Κινήματος».[3]
Κυριολεκτικά ὄργωσαν τήν Ἑλλάδα. Καί τά ἀποτελέσματα ἦσαν θεαματικά. Ὅλο καί περισσότεροι ἐνετάσσοντο μέ ἐνθουσιασμό. Σέ «ἀναφορές» τους τά μέλη τῆς Ἐπιτροπῆς συνόψιζαν τίς ἀπόψεις τοῦ κάθε Νομοῦ:
«Μόνον ἡ φυσική ἡγεσία εἶναι εἰς θέσιν νά ἀποκεφαλίση τόν παλαιοκομματισμόν. Ἡ ἀξία τοῦ Γεωργίου Παπαδοπούλου δέν ἀμφισβητεῖται ἀπό κανέναν. Ὁ Γ. Παπαδόπουλος πρέπει νά παίξη τόν ρόλον τοῦ Ἐθνικοῦ Κεφαλαίου καί νά διευκολύνη τήν ἀνάδειξιν τῆς νέας ἡγεσίας». (26 - 9 - 1972)
Τά συμπεράσματα πού ἐξήγοντο ἦσαν τά ἑξῆς:
«Ὁ Γ. Παπαδόπουλος εἶναι σώφρων ἡγέτης πού ἐγγυᾶται τήν πολιτικοποίησιν. Λέγουν ὅτι δέον νά ἀναδειχθῆ καί ὡς ἡγέτης τοῦ λαοῦ. Νά προβληθῆ ὡς ἡ νέα ἡγετική φυσιογνωμία ἐπικεφαλῆς τῶν νέων δυνάμεων. Ὁ λαός ἐδέχθη τήν Ἐπανάστασιν διότι εἶχεν ἀποδοκιμάσει τόν παλαιοκομματισμόν διά τήν παρακμήν του». (10 - 10 - 1972)
Στίς 3 Νοεμβρίου 1972 ὁ Γεώργιος Παπαδόπουλος συνεκάλεσε Συνεδρίασι τῆς Ἐπιτροπῆς στήν ὁποία γιά πρώτη φορά παρέστησαν οἱ δύο Ἀντιπρόεδροι Παττακός καί Μακαρέζος καί ὁ Α/ΕΔ Στρατηγός Ὀδ. Ἀγγελῆς. Τήν ἔναρξι τῆς Συσκέψεως κήρυξε ὁ Πρωθυπουργός λέγωντας χαρακτηριστικά:
«Ὁ κύριος σκοπός μας εἶναι ἡ προσπάθεια ὀργανώσεως τῆς βάσεως ἡ ὁποία θά ἀποτελέση τό ζυμωτήριον τῆς μάζης».
Καί κατέληξε:
- Μέχρι τῆς ἑπομένης ἑβδομάδος θέλω νά ἔχετε ἐγκρίνη ἀνθρώπους διά τόν πυρήνα τοῦ Κινήματος. Οὐχί βραδύτερον τῶν 45 ἡμερῶν ἀπό σήμερον θέλω ἕτοιμον τό «Καταστατικόν» καί τήν “Ἱδρυτικήν Πράξιν”… Ἐρευνήσατε μήπως μέ τήν θέσιν σέ ἐφαρμογή τοῦ νόμου “περί κομμάτων” χρησιμοποιηθῆ ἡ “Συμβουλευτική Ἐπιτροπή” γιά ἐκλογή ἀντιπροσώπων ὡς πλάσμα μίας Βουλῆς».
Τήν ἑπομένη ἡμέρα ἐνετάχθησαν στήν Ἐπιτροπή Ἀνθρωπίνου Δυναμικοῦ ἄλλα τέσσαρα ἄξια στελέχη. Οι: Ἄγγελος Κανελλόπουλος - Γεώργιος Καραμητσάνης - Ἰωάννης Ξυδόπουλος και Γεώργιος Κατώπης.
- Φυτώριο τῶν νέων κομμάτων
Στίς 7-11-1972 ἔγινε ἡ πρώτη Συνεδρίασις μέ τήν συμμετοχή καί τῶν νέων μελῶν τῆς Ἐπιτροπῆς. Ἐκεῖ συζητήθηκαν ὅλες οἱ λεπτομέρειες τῆς ἱδρύσεως τοῦ Κινήματος. Ὅσον ἀφορᾶ τά κριτήρια ἐπιλογῆς τῶν ἱδρυτικῶν μελῶν, ἐτέθησαν τά ἑξῆς:
«1) Ἐντιμότης - ἠθικῶς ἀδιάβλητα
2) Ἐπαγγελματική κοινωνική θέσις ἀξιόλογος
3) Προσόντα φυσικοῦ ἡγέτου (ἀκτινοβολία, ἐπιρροή)
4) Πίστις εἰς τήν ἀναγκαιότητα καί πραγματικότητα τῆς Ἐπαναστάσεως
5) Ἔφεσις διά τόν δημόσιον βίον».
Ἐκεῖ ἐτέθη καί τό ζήτημα ἐάν πρέπει νά ἱδρυθῆ Σωματεῖο ἤ Κόμμα. Ὁ Ἰ. Ἀγαθαγγέλου εἶπε:
«Διευκρίνησις: Δέν κάνομεν πρός στιγμήν κόμμα. Ἐάν ποῦμε ὅτι ἱδρύομεν κόμμα θά κατακλυσθῶμεν ἀπό ἀριβίστας. Κάνωμεν τήν ζύμην τῶν μελλοντικῶν κομμάτων. Τό νερό νά μήν ἀφεθῆ νά ποτίζη ἀγκάθια, ἀλλά κανάλια διά τῶν ὁποίαν θά ποτισθοῦν λουλούδια. Ὁ λαός πρέπει νά προετοιμασθῆ. Νά γίνη διάλογος μέ τήν βάσιν. Ὑπάρχει βαθύτατο αἴτημα ἀλλαγῆς».
Στίς 28 - 11 - 1972 ἡ Ἐπιτροπή, ἐνισχυμένη πλέον, προγραμμάτισε ὀργάνωσι δράσεως γιά ἵδρυσι τοῦ Κινήματος μέχρι τόν Ἀπρίλιο τοῦ 1973. Μετά ἀπό πολλές συζητήσεις τό ἐκκολαπτόμενο κίνημα βαπτίσθηκε: Ἑλληνικό Πολιτιστικό Κίνημα! - Ε.ΠΟ.Κ.
Ὁ Γερ. Φραγκάτος συμπλήρωσε:
«Ὁ Πρωθυπουργός θά εἶναι ὁ Πολιτικός Ἡγέτης του. Οὐδείς ἀμφισβητεῖ τίς εὐγενεῖς προθέσεις καί τόν ρόλον του. Πρέπει ἀφ’ ἑνός νά δημιουργηθῆ κόμμα Γ. Παπαδοπούλου καί ἀφ’ ἑτέρου ἕνα ἄλλο».
Ἐκεῖ ἀπεφασίσθη ἡ ὑπογραφή τοῦ Καταστατικοῦ, ἡ Ἱδρυτική Συνέλευσις στήν Ἀθήνα, ἡ μεθοδολογία τῆς δράσεως, ἡ συγκρότησις τῶν πυρήνων κατά Νομό κ.λπ.
- “Ἡ Ἐπανάστασις διά τόν λαόν, μέ τόν λαόν, διά τοῦ λαοῦ”!...”
Στίς 5 Δεκεμβρίου 1972 ὁ Γ. Παπαδόπουλος προήδρευσε συσκέψεως τῆς Ἐπιτροπῆς Ἀνθρωπίνου Δυναμικοῦ γιά τήν προετοιμασία τοῦ ΕΠΟΚ. Ἐκεῖ τόνιζε:
«Τό πρόβλημα πού τίθεται ἐνώπιόν μας εἶναι ὅτι δέν εἶναι δυνατόν νά ὑπάρξη φυσιολογική ἀνάδειξις νέας πολιτικῆς ἡγεσίας ἄνευ ζυμώσεως. Πρέπει νά μεταφερθῆ συντόμως, ἡ εὐθύνη εἰς τόν λαόν. Ἀλλά τοῦτο πρέπει νά ἐπιτευχθῆ ὁμαλῶς. Θά μποροῦσα νά δοκιμάσω νά θέσω εἰς ἐφαρμογήν τόν Νόμον “περί κομμάτων”. Ὅμως ἀπαιτεῖται ἄσκησις. Ὁ κόσμος ἀπευθύνεται εἰς τούς δεδοκιμασμένους καί πεπειραμένους καί ὄχι ἀπαραιτήτως στούς νέους. Ἔζησα τήν προσπάθειαν ἀνανεώσεως τῆς πολιτικῆς ἡγεσίας ἐπί Παπάγου. Δέν ἐπετεύχθη ἡ ἀνανέωσις τότε. Τώρα πρέπει νά ἐπιτύχη! Ἐρευνήσατε λοιπόν, τήν μέθοδον ἡ ὁποία θά μᾶς βοηθήση εἰς τήν ὁμαλήν μετάβασιν χωρίς νά διακινδυνεύσωμεν τήν ἐπαγγελθεῖσαν ἀλλαγήν… Θά σᾶς γνωστοποιήσω τήν κεντρικήν γραμμήν σκέψεως:
1ον στάδιον: Ἄτυπος διαμόρφωσις νέας ἡγεσίας.
2ον στάδιον: Ἄσκησις δοτῆς Νομοθετικῆς ἐξουσίας.
3ον στάδιον: Διαμόρφωσις στελεχῶν Ἐκτελεστικῆς ἐξουσίας.
4ον στάδιον: Νέα πολιτική κατάστασις».
Στήν συζήτησι πού ἀκολούθησε διατυπώθηκαν πολλές σκέψεις.
Μία ἀπό αὐτές ἦταν ἡ μετεξέλιξις τῆς Συμβουλευτικῆς Ἐπιτροπῆς σέ Ἐθνική Συντακτική Συνέλευσι. Ἄλλη ἦταν ἡ δημιουργία νέου Σώματος ὡς Ἐθνικῆς Μεταβατικῆς Συνελεύσεως καθαρά αἰρετῆς.
Ὅσον ἀφορᾶ τό ΕΠΟΚ, νά ἐμφανισθῆ ὡς μία ὀργάνωσις ἡ ὁποία στήν συνέχεια νά διαχωρισθῆ σέ δύο κόμματα. Ἔπειτα ἀπό τήν συζήτησι ὁ Γ. Παπαδόπουλος ἐπιλόγισε:
«Κύριοι, ὅλοι τίς θέλομεν τίς ἐκλογές. Νά τίς κάνωμεν τίς ἐκλογές, ἀλλά προσέξατε. Καί λάθος 6 μηνῶν (πρίν ἤ μετά) μπορεῖ νά εἶναι κρίσιμον ἤ καί μοιραῖον. Νά δῆτε τά στοιχεῖα τοῦ καταλλήλου χρόνου. Καί σᾶς τό τονίζω. Προκειμένου νά χάσωμεν τήν Ἑλλάδα, ἄς χάσω ἐγώ! Ἀπαιτεῖται ἡ διαμόρφωσις τοῦ διαδρόμου προσγειώσεως, ἀκόμη καί ὑπό ἀνωμάλους καί ἐκτάκτους συνθήκας».
Στίς 20 - 22 Δεκεμβρίου 1972, ὁ Γεώργιος Παπαδόπουλος πραγματοποίησε περιοδεία στήν Κρήτη. Ἡ περιοδεία του αὐτή ἦταν τό πρῶτο στάδιο γιά μία «πορεία πρός τόν λαό» ἐν ὄψει τοῦ νέου Κινήματος. Ὁ πρῶτος σταθμός του ἦταν τά Χανιά ὅπου ἔδωσε τό σύνθημα:
«Ἐάν μέχρι σήμερον εἴχομεν ὡς κατεύθυνσιν: “Ἡ Ἐπανάστασις διά τόν λαόν, μέ τόν λαόν”, ἄς ἐνστερνισθῶμεν τώρα τήν νέαν θέσιν: “Ἡ Ἐπαναστασις διά τόν λαόν, μέ τόν λαόν, διά τοῦ λαοῦ”!...».
Στίς 24 Ἰανουαρίου 1973, ὁ Γεώργιος Παπαδόπουλος προήδρευσε μίας ἀκόμη συνεδριάσεως τῆς Ἐπιτροπῆς Ἀνθρωπίνου Δυναμικοῦ. Ἐκεῖ μεταξύ ἄλλων, εἶπε:
«Βασική ἐπιδίωξίς μας εἶναι ἡ μεθόδευσις τῆς περαιτέρω πορείας διά τήν μεταφοράν τῆς ἐξουσίας εἰς τήν βασικήν πηγήν της, τόν λαόν. Ἡ ἐξαγγελία τῆς Ἐπαναστάσεως καί ἡ βασική προϋπόθεσις γι’ αὐτό εἶναι ἡ μή ἐπάνοδος εἰς τόν παλαιοκομματισμόν. Ἐάν πρόκειται νά ἐπανέλθωμεν εἰς τήν 20ην Ἀπριλίου, τότε καλλίτερα νά μή συζητοῦμε… Ἡ κίνησις πρέπει νά ἔχη ἔντονον πολιτικόν χρῶμα ἀλλά χωρίς νά θεωρηθῆ ἀρχικά ὡς κομματική ὀργάνωσις. Ἀλλά θά πρέπει νά τεθῆ εἰς τά μέτρα πολιτικῆς ὀργανώσεως πού ἀπαιτεῖ ὁ νόμος “περί κομμάτων” ὥστε νά μετεξελιχθῆ εἰς κόμμα τήν κατάλληλη στιγμή… Ὁ λαός μας ἔχει ἰδιότυπον, ἰδιόρρυθμον καί ἀπροσδιόριστον δύναμιν διαισθήσεως. Ἐάν καταφέρωμεν νά τήν ἐρεθίσωμεν, θά εἶναι μαζί μας…».
- Ἡ ἵδρυσις τοῦ Ε.ΠΟ.Κ.
Στίς 13 Φεβρουαρίου 1973 στίς 19:30 τό ἀπόγευμα ἔλαβε χώρα ἡ Ἱδρυτική Συνεδρία τοῦ Ε.ΠΟ.Κ. μέ τούς 21 τοῦ προσωρινοῦ Διοικητικοῦ Συμβουλίου. Κατ’ αὐτήν τονίσθηκαν τά ἑξῆς:
- Ὅτι σκοπός τοῦ Κινήματος εἶναι ἡ ἀνάδειξις τῆς νέας πολιτικῆς ἡγεσίας καί ἡ οἰκοδόμησις ἑνός νέου πολιτικοῦ βίου χωρίς ἐπιστροφή στό παλαιοκομματικό παρελθόν.
- Ὅτι ἡ προσπάθεια ἔχει ἐθνική καί πολιτική φυσιογνωμία καί εἶναι ὁ ρυθμιστής τῶν περαιτέρω ἐξελίξεων.
- Ὅτι ἔχουν μυηθῆ περίπου 300 ἄνθρωποι σέ ὁλόκληρη τήν Χώρα καί θά γίνη ἄμεση ἔνταξις ἄλλων 1000.
- Ὅτι ὑπάρχει ἕτοιμο τό σχέδιο Καταστατικοῦ.
- Ὅτι σέ πρώτη φάσι δέν γίνεται κόμμα καί ὅτι προβλέπεται νά προκύψουν ἀπό τό Κίνημα μία ἤ δύο πολιτικές παρατάξεις καί ὄχι “φάλαγγα” τοῦ καθεστῶτος. Χαρακτηριστικά ὁ Ἰ. Ἀγαθαγγέλου εἶπε:
«Ὁ Γ. Παπαδόπουλος ἀναζητεῖ ἀνθρώπους οἱ ὁποῖοι θά εἶναι εἰς θέσιν νά βοηθήσουν εἰς τήν ἀναδημιουργικήν του προσπάθειαν. Δέν ἀναζητεῖ διαφημιστάς τῆς Ἐπαναστάσεως. Θέλει τήν φυσικήν ἡγεσίαν ἡ ὁποία θά ἐπηρεάση τήν βάσιν».
Στίς 5 Ἀπριλίου 1973 ἐρχόταν στήν δημοσιότητα τό Καταστατικό τοῦ ΕΠΟΚ. Στό ἄρθρο 2 ἔγραφε:
«Σκοπός τοῦ “ΕΠΟΚ” εἶναι ἡ, διά τῆς καλοπροαιρέτου συνεργασίας καί ὑπευθύνου διαλόγου, ἐξασφάλισις τῶν προϋποθέσεων διά τήν ἀνακαίνισιν τοῦ ἐν ἀναπτύξει Ἐθνικοῦ, Κοινωνικοῦ καί Πολιτικοῦ βίου, βάσει τῶν δημοκρατικῶν ἀρχῶν καί τοῦ ἑλληνικοῦ προτύπου ζωῆς, ὅπως προσδιορίζεται τοῦτο ἐκ τῆς μακραίωνος παραδόσεως καί τῶν δεδομένων τῆς συγχρόνου κοινωνίας».
Στίς 15 Ἀπριλίου 1973 ἔλαβε χώρα στό Εὐγενίδειο Ἵδρυμα ἡ πρώτη πανηγυρική Συνέλευσις τοῦ Ε.ΠΟ.Κ. μέ συμμετοχή ἄνω τῶν 400 στελεχῶν ἀπ’ ὅλη τήν Ἑλλάδα.
- Ὡς προσωρινός Πρόεδρος τοῦ Ε.ΠΟ.Κ. ἐμφανίστηκε ὁ διατελέσας ὑπουργός καί Ἀντιπρόεδρος τῆς Συμβουλευτικῆς Ἐπιτροπῆς, Ἰωάννης Ξυδόπουλος.
- Τῆς Γενικῆς Συνελεύσεως προήδρευσε ὁ Δήμαρχος Πειραιῶς καί ἱδρυτικό μέλος Ἀριστείδης Σκυλίτσης ὁ ὁποῖος ἀνέγνωσε τήν Ἱδρυτική Διακήρυξι τοῦ ΕΠΟΚ:
«Τά ἱδρυτικά μέλη τοῦ Ἑλληνικοῦ Πολιτιστικοῦ Κινήματος, ἔχοντα ἐπίγνωσιν τῆς σοβαρότητος τῶν προβλημάτων τά ὁποῖα ἀπασχολοῦν σήμερον τόν Ἑλληνικόν λαόν, ἀπεφάσισαν τήν σύστασιν τοῦ Σωματείου μας καί διακηρύσσουν:
- ΕΠΙΘΥΜΟΥΜΕΝ νά συμβάλωμεν εἰς τήν κίνησιν διαδικασιῶν αἱ ὁποῖαι θά ὁδηγήσουν εἰς τήν ἀνακαίνισιν τοῦ Ἐθνικοῦ, Κοινωνικοῦ, Πνευματικοῦ καί Πολιτικοῦ βίου τῆς Χώρας καί εἰς τήν ἀνάδειξιν νέων καί ἀξίων ἡγετικῶν στελεχῶν.
- ΑΠΟΔΥΟΜΕΘΑ εἰς μίαν προσπάθειαν διά νά βοηθήσωμεν εἰς τήν ἐπισήμανσιν, μελέτην καί ἀντιμετώπισιν τῶν συγχρόνων προβλημάτων, διά τοῦ ἐλευθέρου καί ὑπευθύνου διαλόγου, ὁ ὁποῖος ἀποτελεῖ τήν γνησιωτέραν ἔκφρασιν τοῦ Πολιτισμοῦ.
- ΦΙΛΟΔΟΞΟΥΜΕΝ νά συμβάλωμεν εἰς τήν δημιουργίαν συνθηκῶν ζωῆς, αἱ ὁποῖαι θά βασίζωνται εἰς τήν Ἐλευθερίαν, τήν Δημοκρατίαν καί τήν Κοινωνικήν Δικαιοσύνην καί θά ἐξασφαλίσουν καθολικήν συμμετοχήν εἰς τήν προσπάθειαν καί τά ἀποτελέσματα τῆς οἰκονομικῆς ἀναπτύξεως.
- ΕΜΠΝΕΟΜΕΘΑ ἀπό τήν μεγάλην ἑλληνικήν πολιτιστικήν κληρονομίαν καί ἀποβλέπομεν εἰς τήν ἐναρμόνισιν τῶν ἀπαιτήσεων τῆς συγχρόνου τεχνοκρατικῆς ἐποχῆς μέ τάς παραδοσιακάς ἀξίας τοῦ Ἔθνους.
- ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΟΜΕΝ ὅτι ἡ πρωτοπορεία εἰς τήν ἀναγεννητικήν αὐτήν προσπάθειαν ἀνήκει εἰς τήν νεότητα καί ἐπιδιώκομεν τήν συνεργασίαν τῆς παλαιᾶς μέ τήν νέαν γενεάν.
- ΠΙΣΤΕΥΟΜΕΝ ὅτι πρέπει νά ἀτενίσωμεν ὅλοι τό μέλλον, ἀπηλλαγμένοι ἀπό τά πάθη, τούς διχασμούς καί τάς προκαταλήψεις τοῦ παρελθόντος.
- ΦΙΛΟΔΟΞΟΥΜΕΝ ἡ Ἑλλάς νά διαδραματίση ἐν ἰσοτιμίᾳ τόν ρόλον της εἰς τήν διαμορφουμένην νέαν πραγματικότητα διεθνῶς καί εἰδικώτερον ἐντός τῆς Εὐρωπαϊκῆς Κοινότητος.
Τά μέλη τοῦ Ἑλληνικοῦ Πολιτιστικοῦ Κινήματος δέν κατευθύνονται ἀπό προσωπικάς ἐπιδιώξεις. Πιστεύουν ὅτι, κατά τήν πολυσήμαντον αὐτήν ὥραν τῆς Ἱστορίας μας, ἐπιβάλλεται ἡ μελέτη καί ἡ συζήτησις παντός προβλήματος μέ καλήν πίστιν, αἴσθημα εὐθύνης καί εἰλικρινεῖς προθέσεις.
Ἀθῆναι, Ἀπρίλιος 1973»
- Κίνημα προόδου καί ἀνανεώσεως
Ἀκολούθως τόν λόγο ἔλαβε ὁ προσωρινός Πρόεδρος τοῦ ΕΠΟΚ Ἰωαννης Ξυδόπουλος, ὁ ὁποῖος μίλησε ἐξαιρετικά καί εἶπε μεταξύ ἄλλων:
«… Κυριαρχούμεθα ἀπό τόν διάπυρον πόθον τῆς Ἀλλαγῆς, ἡ ὁποία ἀποτελεῖ καθολικόν αἴτημα τῶν τελευταίων Ἑλληνικῶν γενεῶν… Τό ΕΠΟΚ εἶναι κίνημα προόδου καί ἀνανεώσεως…
- Τό ὠνομάσαμεν “Ἑλληνικόν” καί εἶναι ἀληθινά Ἑλληνικόν ὡς Ἔμπνευσις, ὡς Σύνθεσις καί ὡς Ἰδέα…
- Τό ὠνομάσαμεν “Πολιτιστικόν”. Διότι ἐπιθυμοῦμεν νά φανερώσωμεν ἀπό τήν γένεσίν του καί ἀπό τά πρῶτα βήματά του, ὅτι τά ἐνδιαφέροντά του ἁπλώνονται εἰς ὁλόκληρον τόν εὐρύτατον χῶρον ὁ ὁποῖος λέγεται “Πολιτισμός”… Νά καλύψη καί νά ἐπηρεάση θετικῶς καί γονίμως ὅλους τούς παράγοντας -ἠθικούς, κοινωνικούς, πνευματικούς, οἰκονομικούς καί πολιτικούς- οἱ ὁποῖοι διαμορφώνουν τά στοιχεῖα πού συνθέτουν τά «πολιτιστικά ἀγαθά»…
- Τέλος, τό ὠνομάσαμεν “Κίνημα” καί εἶναι πράγματι κίνημα καί ἀληθινή ἐξόρμησις. Διότι φιλοδοξοῦμεν ν’ ἀποκτήση δυναμικήν παρουσίαν μέσα εἰς τόν κοινωνικόν στῖβον τῶν ὡραίων καί εὐγενῶν ἀγώνων. Νά καταστῆ ὁ δαυλός πού θά πυρπολήση τάς ψυχάς τῶν Νεοελλήνων καί ὁ μοχλός πού θά κινήση τάς διαδικασίας διά τήν πραγματικήν “Ἀλλαγήν”, ἡ ὁποία ἀποτελεῖ τό ἐναγώνιον αἴτημα καί τόν ἀσίγαστον πόθον τοῦ Ἑλληνικοῦ λαοῦ.
Ἰδού διατί ἀγαπητοί μου φίλοι, ἐτιτλοφορήσαμεν τό ἀρτιγέννητον Σωματεῖον μας: “Ἑλληνικόν Πολιτιστικόν Κίνημα”!».
Στίς 5 Μαΐου 1973, ὁ Γεώργιος Παπαδόπουλος ἔκφώνησε λόγο πρός τό Διοικητικό Συμβούλιο τοῦ ΕΠΟΚ ὅπου μεταξύ ἄλλων εἶπε:
«Ὁ παλαιός κομματικός μηχανισμός, ὑπέθαλπτεν καί διετήρει εἰς τούς κόλπους του μόνον ὑποτελῆ στοιχεῖα. Ἡμεῖς ἀπεπειράθημεν διά τοῦ Συντάγματος τήν καθιέρωσιν γνησίων δημοκρατικῶν διαδικασιῶν ἐντός τῶν κομμάτων, διά τήν προσέλκυσιν καί ἀνάδειξιν ὑγιοῦς πολιτικῆς ἡγεσίας. Ἡ πρώτη ἐφαρμογή τῶν ὑγιῶν -ὡς πιστεύομεν- τούτων ἀρχῶν, ἐπιχειρῆται σήμερον δι’ ἡμῶν. Καλεῖσθε νά φανεῖται ἀντάξιοι τῆς προσδοκίας μας διά τό καλόν τοῦ Ἔθνους... Ἀπό τήν Ἑλλάδα μας δέν ἀνήκει εἰς ἐμέ μεγαλύτερον μερίδιον ἀπ’ ὅσο ἀνήκει εἰς τόν τελευταῖον Ἕλληνα. Τόν δρόμον σᾶς ἀνοίγω. Ὁ στῖβος εἶναι ἐλεύθερος. Ὁρίστε. Ἐκκινήσατε ὡς ἄλλοι ἀθληταί εἰς τόν εὐγενή ἀγῶνα διά τήν κατάκτησιν τίτλων τιμῆς ὑπέρ τῆς Πατρίδος. Καί δέν ὑπάρχει καλλίτερον “πιστεύω” ἀπό ἐκεῖνο τῆς Πατρίδος… Τό ΕΠΟΚ - ὡς ἔχει - φιλοδοξοῦμεν νά συμπεριλάβη εἰς τούς κόλπους του στοιχεῖα ἐξ’ ὁλοκλήρου τοῦ ἐθνικοῦ - ἑλλαδικοῦ χώρου καί νά διαμορφώση -μέ τήν δημοκρατικήν πάντοτε διαδικασίαν- τάς πολιτικάς δυνάμεις αἱ ὁποῖαι θά διεκδικήσουν αὔριον -δημοκρατικῶς πάλιν- τήν διακυβέρνησιν τῆς Χώρας... Φιλοδοξία μου εἶναι, αἱ μελλοντικαί πολιτικαί παρατάξεις νά προέλθουν ἐκ τοῦ ΕΠΟΚ πρός τό ὁποῖον ἀνεπιφυλάκτως καί ἀποκλειστικῶς παρέχω τήν ὑποστήριξίν μου...».
Ἡ πολιτικοποίησις μέσῳ τοῦ ΕΠΟΚ ἀπέβλεπε στά ἑξῆς στάδια:
* Δημοψήφισμα γιά τήν ἐπιλογή τῆς παραμονῆς τῆς Βασιλευομένης Δημοκρατίας ἤ τήν ἀνακήρυξι τῆς Ἀβασιλεύτου. Σέ περίπτωσι ἐπιλογῆς τῆς Βασιλείας ἀνακήρυξις τοῦ Διαδόχου σέ Βασιλέα καί διατήρησις Ἀντιβασιλείας μέχρι τήν ἐνηλικίωσί του. Ἀλλιῶς, σύνταξις νέου πολιτεύματος Προεδρικῆς Δημοκρατίας.
* Ἐφαρμογή τοῦ Νόμου «περί κομμάτων», κατάργησις τοῦ Στρατιωτικοῦ Νόμου, θέσις σέ ἰσχύ ὅλων τῶν ἄρθρων τοῦ Συντάγματος καί προκήρυξις ἐκλογῶν.
* Μετεξέλιξις τοῦ ΕΠΟΚ σέ Κόμμα τῆς Ἐπαναστάσεως μέ ἀρχηγό του τόν Γεώργιο Παπαδόπουλο προκειμένου νά συμμετάσχη στίς ἐκλογές καί νά νικήση διά τῆς κάλπης τόν παλαιοκομματισμό.
* Διενέργεια ἐκλογῶν πρός ἀνάδειξι νέας Βουλῆς. Ἐπιστροφή τοῦ Βασιλέως ἡ συγκρότησι Συντακτικῆς Βουλῆς γιά σύνταξι νέου πολιτεύματος (ἀνάλογα μέ τό ἀποτέλεσμα τοῦ Δημοψηφίσματος).
Ἡ ροή τῶν γεγονότων ἀνέτρεψε τήν μορφή τῶν πολιτικῶν ἐξελίξεων. Τά γεγονότα τῆς Νομικῆς καί ἰδίως ἡ ἀπόπειρα ἀνταρσίας στό Ναυτικό, ἀνάγκασαν τόν Γεώργιο Παπαδόπουλο νά ὁδηγηθῆ σέ πιό ριζική ἐκκαθαρισι τῆς καταστάσεως
Τήν 1η Ἰουνίου 1973 ἔγινε Ἐπαναστατική Μεταπολίτευσις μέ Χρονοδιάγραμμα βραχείας διαρκείας μέχρι τοῦ τέλους τοῦ 1974 τό ὁποῖο προέβλεπε:
- Νέο Πολίτευμα ἐντός ἑνός μηνός.
- Δημοψήφισμα ἐντός δύο μηνῶν.
- Ἐκλογές ἐντός τοῦ 1974..
Στό Δημοψήφισμα τῆς 29ης Ἰουλίου 1973 ὁ λαός ἐπικύρωσε τήν Πολιτειακή Μεταβολή καί τήν ἐκλογή τοῦ Γ. Παπαδοπούλου ὡς Προέδρου τῆς Δημοκρατίας. Στίς 19 Αυγούστου 1973 ὁ Γεώργιος Παπαδόπουλος ὁρκίστηκε Α’ Πρόεδρος τῆς Γ’ Ἑλληνικῆς Δημοκρατίας. Ἀμέσως μετά τήν ὁρκωμοσία του, ἐκφώνησε Διάγγελμα πρός τό Ἔθνος, ἐξαγγέλωντας τό νέο Χρονοδιάγραμμα:
- Γενική Ἀμνηστεία
- Κατάργησι τοῦ Στρατιωτικοῦ Νόμου
- Λειτουργία τοῦ Συνταγματικοῦ Δικαστηρίου τόν Σεπτέμβριο τοῦ 1973
- Πολιτική Κυβέρνησι τόν Ὀκτώβριο τοῦ 1973
- Ἐκλογές καί Βουλή ἐντός τοῦ 1974
Ὁ Γεώργιος Παπαδόπουλος εἶχε σαφῶς δηλώσει στίς 27 - 7 - 1973:
«Ἡ Πολιτειακή Μεταβολή καί ἡ νέα σύνταξις τῆς Πολιτείας ὁδηγοῦν τήν Χώραν εἰς νέαν φάσιν, ἡ ὁποία ἀποτελεῖ ἠθελημενην και προγραμματισμένην ἐξέλιξιν καί ὄχι ἄρνησιν τῆς Ἐπαναστάσεως. Εἶναι συνεπῶς ἐκ τῶν πραγμάτων ἀναγκαία ἡ σύνδεσις πρός τήν προηγηθεῖσαν φάσιν διά νά κατοχυρωθοῦν τά ἐπιτεύγματά της καί διά νά ὑπάρχη ἐγγύησις ὅτι ἡ μετάβασις θά πραγματοποιηθῆ ὁμαλῶς, ἀδιαταράκτως καί δημιουργικῶς».
Σέ “ἄκρως ἀπόρρητη” Ἔκθεσι ἀναφερόταν γιά τόν νέο ρόλο τοῦ Γεωργίου Παπαδοπούλου:
«Μετά τήν ἐκλογήν τοῦ ἀρχηγοῦ τῆς Ἐπαναστάσεως ὡς Ἀνωτάτου Ἄρχοντος μέ ηὐξημένας ἁρμοδιότητας, ἡ Ἐπανάστασις δύναται καί ὀφείλει νά συμμετέχη ἀμέσως εἰς τήν ἄσκησιν τῆς ἐξουσίας διά τοῦ Προέδρου τῆς Δημοκρατίας… Ἡ μετά τήν 29ην Ἰουλίου τ.ε. καί μέχρι τῆς ἡμέρας τῶν βουλευτικῶν ἐκλογῶν περίοδος, εἶναι ἡ κρισιμωτέρα ὅλων. Κατ’ αὐτήν θά κριθῆ ἡ τελική νίκη ἤ ἧττα τῆς Ἐπαναστάσεως. Καί διά νά ἐξασφαλισθῆ ἡ νίκη χρειάζονται: α) αὐστηρά ἐπιλογή προσώπων, β) συνέπεια, γ) μέθοδος – προγραμματισμός- μελέτη, δ) δημιουργία κλίματος νέας ἀλλαγῆς μέ κύρια χαρακτηριστικά τήν ἄτεγκτον ἐφαρμογήν τῶν στοχων τῆς Ἐπαναστάσεως καί σταδιακήν ἀπολιτικοποίησιν τῶν Ἐνόπλων Δυνάμεων, αἱ ὁποῖαι θά πρέπει νά καταστοῦν, ὄχι μόνον οἱ ὑπέρτατοι φρουροί τῆς ἐθνικῆς ἀνεξαρτησίας ἀλλά καί ἡ ἀπολιτική ὑπερτάτη ἐξουσία διά τήν προστασίαν τοῦ πολιτεύματος, δίχως ἡ ἐξουσία αὕτη νά ἐμφανίζεται ἤ νά εἶναι δυνατόν νά ἀποδειχθῆ ἡ ὕπαρξίς της… Ἐάν τοῦτο ἐπιτευχθῆ κατά τήν πρώτην μετά τάς ἐκλογάς πενταετίαν, τότε πλέον τά πάντα θά ἔχουν τεθῆ ἄνευ κινδύνου εἰς τόν δρόμον τοῦ Ἔθνους καί ἡ Δημοκρατία θά αὐτοελέγχεται καί θά αὐτοπροστατεύεται. Αἱ Ἔνοπλοι Δυνάμεις θά ἔχουν ὁλοκληρώσει τήν Ἐπαναστατικήν ἀποστολήν των».
Ἡ Ἐπανάστασις λοιπόν δέν ἔληγε. Ἔληγε ἡ “παρένθεσις” τῶν ἐκτάκτων ἐξουσιῶν. Περνοῦσε στήν νέα φάσι. Τῆς οἰκοδομήσεως ἑνός νέου πολιτικοῦ βίου. Ἡ Νέα Πολιτεία πού ἐγκαθιδρύετο θά ἔφερε τήν σφραγίδα τῆς Ἐπαναστάσεως. Καί ἡ παρουσία τοῦ Γεωργίου Παπαδοπούλου στό ἀνώτατο πολιτειακό ἀξίωμα ἀποτελοῦσε τήν ἐγγύησι τῆς συνεχείας της.
Ὁ Γ. Παπαδόπουλος εἶχε τονίσει: «Ἔχομεν ἀνάγκην νά διαμορφώσωμεν πάσῃ θυσίᾳ δύο Βουλάς…»
Ἡ λειτουργία τῆς νέας Δημοκρατίας τοῦ Συντάγματος τοῦ 1968/73 ἐπί μία 7ετία (1974 - 1981) καί ἡ διαμόρφωσις δύο Βουλῶν, ἐθεωρεῖτο ἐπαρκής χρόνος γιά νά τεθῆ σέ τροχιά αὐτοεξελίξεως καί αὐτοπροστασίας. Τότε ἡ ἀποστολή τῆς Ἐπαναστάσεως θά εἶχε ὁλοκληρωθῆ…
Μέ τήν ὁρκωμοσία τῆς κυβερνήσεως Σπ. Μαρκεζίνη στις 8 Οκτωβρίου 1973, τό Χρονοδιάγραμμα τῆς Μεταπολιτεύσεως τῆς 1ης Ἰουνίου 1973 ὁλοκληρωνόταν. Τό καθεστώς ἐκτάκτων ἐξουσιῶν ἔληγε καί ἡ Ἑλλάς ὅδευε πρός τίς πρῶτες μετεπαναστατικές ἐκλογές.
Ἡ συνειδητή ἀποχή τῶν δύο μεγάλων προεπαναστατικῶν κομμάτων ἀπό τίς ἐκλογές, σήμαινε αὐτομάτως τήν οἰκειοθελή αὐτοεξορία τοῦ παλαιοκομματισμοῦ ἀπό τόν νέο πολιτικό βίο. Ἄνοιγε τόν δρόμο πρός τίς νέες δυνάμεις καί τά νέα σχήματα πού θά προέκυπταν. Παλινδρόμησις στό προεπαναστατικό παρελθόν ἀποκλειόταν.
Οἱ ἐκλογές αὐτές θά ἐπισφράγιζαν τήν τελική νίκη τῆς Ἐπαναστάσεως. Τήν καταδίκη τοῦ παλαιοκομματικοῦ παρελθόντος τῆς 20ῆς Ἀπριλίου καί τήν ἀνέλιξι πρός τήν 22α Ἀπριλίου!...
Ὁ μετεπαναστατικός πολιτικός κόσμος, εἶχε ἤδη συγκροτήσει καί μεγάλους πολιτικούς σχηματισμούς ἕτοιμους νά μεταβληθοῦν σέ νέα κόμματα μέ κορυφαίο τό ΕΠΟΚ τό ὁποῖο θά συμμετεῖχε στίς ἐκλογές, αλλά και την “Ἑλληνική Λέσχη” τού Παῦλου Μανωλόπουλου , το κόμμα Μαρκεζίνη που ἐπιθυμοῦσε νά πολιτευθοῦν μαζί του στελέχη τῶν Κυβερνήσεων Παπαδοπούλου, τό κόμμα Μακαρέζου, ο οποίος εἶχε σκοπό νά ἡγηθῆ κόμματος μέ κύρια στήριξι ἀπό τόν Ἰωάννη Λαδᾶ, τόν Κων/νο Ἀσλανίδη καί τόν Μιχαήλ Μπαλόπουλο κ.α.
Στίς 17 Νοεμβρίου 1973, ο Πρωθυπουργός Σπ. Μαρκεζίνης θα έδινε Συνέντευξι Τύπου, η οποία μετετέθη γιά τήν Τετάρτη 28 Νοεμβρίου 1973 λόγῳ τῶν ἐπεισοδίων τοῦ Πολυτεχνείου! Τότε θά ἀνήγγειλε ὡς ἡμερομηνία τῶν ἐκλογῶν τήν Κυριακή 10 Φεβρουαρίου 1974! Ἡ Συνέντευξις Τύπου ἐκείνη ὅμως, δέν ἔγινε ποτέ. Διότι εἶχε μεσολαβήσει τρεῖς ἡμέρες πρίν ἡ ἀνατροπή τῶν Παπαδοπούλου – Μαρκεζίνη, μέ τήν ἀνταρσία τῆς 25ης Νοεμβρίου 1973…
Εάν είχαν γίνει εκείνες οι εκλογές σήμερα θα ζούσαμε σε μία άλλη Ελλάδα.
Το σημερινό "Εθνικό Πολιτιστικό Κίνημα" - ΕΠΟΚ που εκπροσωπούμε σήμερα, ευελπιστεί να αποτελέση την συνέχεια εκείνου του ΕΠΟΚ, όχι πλέον με τις πολιτικές επιδιώξεις που εκείνο εξέφραζε, αλλά καθαρά με ιστορικούς σκοπούς, όπως αυτοί εκφράζονται από το Καταστατικό του...
[1] «Συνταγματάρχης ἀντί Λοχία» σελ. 87-88.
[2] «Τά καύσιμα ἐτελείωσαν...» σελ. 65.
[3] «Τά καύσιμα ἐτελείωσαν...» σελ. 66