Η ΑΛΗΘΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΣΤΡΑΤΕΥΣΗ ΤΟΥ 1974
Τοῦ Μάνου Ν. Χατζηδάκη, Προέδρου Δ.Σ. τοῦ Ε.ΠΟ.Κ.
Πόσες φορές δέν ἔχουμε ἀκούσει ὄτι ἡ Ἐπιστράτευση τοῦ 1974 ἦταν ἕνα “φιάσκο”, ὄτι ἐπικράτησε “χάος”, ὄτι τά κιβώτια ἦταν «άδεια» κλπ κλπ. Τί κρύβεται πραγματικά πίσω ἀπό ὄλα αὐτά; Ποιοί δημιούργησαν αὐτές τίς φῆμες; Καί ποιά εἶναι ἡ ἀλήθεια πού ἐπιμελῶς ἀποκρύπτεται;
Τά 5ετή Προγράμματα Ἐξοπλισμῶν ἀπό ἐθνικούς πόρους 1968-72 & 1973-77
Ἀπό τήν ἐφαρμογή τοῦ “δόγματος Τρούμαν” τό 1948 καί ἰδίως ἀπό τήν ἔνταξί της στό ΝΑΤΟ τό 1952, ἡ Ἑλλάς ἐλάμβανε πολεμικό ὑλικό ἀποκλειστικά καί μόνον ἀπό τήν δωρεάν βοήθεια τῶν ΗΠΑ καί ἀργότερα τῆς Δυτικῆς Γερμανίας. Καί ἀπό τήν λῆξι τοῦ Β’ Παγκοσμίου Πολέμου μέχρι τό ἔτος 1967 ἡ Ἑλλάς δέν εἶχε δαπανήσει οὔτε μία δραχμή γιά ὑλικό Ἐπιστρατεύσεως.
Τό ΝΑΤΟ κάλυπτε τήν Ἑλλάδα σέ περίπτωσι ἀπειλῆς ἀπό βορρά καί ὄχι ἀπό ἀνατολάς. Παρά ταῦτα, καθ’ ὅλη τήν μεταπολεμική περίοδο, μέχρι τό ἔτος 1967, δέν διετέθη οὔτε μία δραχμή γιά ἐξοπλισμούς ἀπό ἐθνικούς πόρους! Οὔτε μία δραχμή γιά ὀχύρωσι τῶν συνόρων μας. Οὔτε μία δραχμή γιά συγκρότησι Μονάδων ὑπό ἐθνική διοίκησι! Τήν περίοδο 1947 - 1967 ἡ Ἑλλάς δέν ἀγόρασε οὔτε ἕνα ἅρμα μάχης, οὔτε ἕνα ἀεροσκάφος, οὔτε μία ναυτική μονάδα…
Τόν Ἰούνιο τοῦ 1968 ὁ τότε Πρωθυπουργός Γ. Παπαδόπουλος συνεκάλεσε τό Α.Σ.Ε.Α. τό ὁποῖο καθώρισε τίς ἀρχές τῆς νέας ἀμυντικῆς πολιτικῆς. Τότε ἀπεφασίσθη κατάρτηση 5ετοῦς Προγράμματος Ἐξοπλισμῶν Ἐνόπλων Δυνάμεων πού θά ἐνετάσσετο στό 5ετές Δημοσίων Ἐπενδύσεων, μέ εἰδικές πιστώσεις γιά τήν Ἐθνική Ἄμυνα, πέραν ἀπό τίς ἐμφανεῖς πιστώσεις τοῦ Προϋπολογισμοῦ.
Τό πρώτο 5ετές Πρόγραμμα Ἐξοπλισμῶν Ἐνόπλων Δυνάμεων 1968 - 1972 προέβλεπε γιά πρώτη φορά δαπάνες 4.500.000.000 δρχ. γιά ἐξοπλισμούς. Στίς 9 Ἰανουαρίου 1973 συνεδρίασε καί πάλι τό Α.Σ.Ε.Α. Σέ αὐτό, ὁ Δ/ντής Γ΄ Κλάδου ΑΕΔ Ὑποναύαρχος Π. Κονιάλης προέβη στόν ἀπολογισμό τοῦ πρώτου καί στήν ἔκθεσι δευτέρου 5ετοῦς Προγράμματος Ἐξοπλισμῶν Ἐνόπλων Δυνάμεων 1973 - 1977 πού προέβλεψε διπλασιασμό τους, φθάνοντας τά 9.000.000.000 δρχ.! Στίς 15 Ἰανουαρίου 1973 ὁ Γ. Παπαδόπουλος μάλιστα, προχώρησε σέ μία ἀπροσδόκητη χειρονομία: Ἡ Ἑλλάς παραιτήθηκε ἀπό τήν δωρεάν ἀμερικανική βοήθεια! Οἱ ἐξοπλισμοί ἐξ ἐθνικῶν πόρων εἶχαν ὁδηγήσει στήν ἀπεξάρτησι ἀπό τήν δωρεάν βοήθεια.
Ἐνῶ γιά πρώτη φορά δημιουργήθηκε καί ὑποδομή Πολεμικῆς Βιομηχανίας γιά τήν αὐτάρκεια τῆς Ἑλλάδος σέ ἀποθέματα καί πολεμικό ὑλικό (Πυριτιδοποιείο Λαυρεωτικής, Ἐργοστάσιο Νιτροκυτταρίνης Ἐλευσίνος, 304 Προκεχωρημένο Ἐργοστάσιο Βάσεως, στό Βελεστίνο Μαγνησίας γιά ἐπισκευή ἁρμάτων μάχης, ἀνέγερση «Ἑλληνικῆς Ἀεροπορικῆς Βιομηχανίας Α.Ε.» (Ε.Α.Β.) για ἐπισκευές ἀεροσκαφῶν παντός τύπου, θεμελίωση «Στάγιερ Ἑλλάς Α.Β.Ε.» κ.α.)
Ὑπερεπάρκεια ἀποθεμάτων σέ Ὑλικό Ἐπιστρατεύσεως
Μέσα στά πλαίσια μόνο του πρώτου 5ετούς Προγράμματος Ἐξοπλισμῶν 1968 - 1972 δαπανήθηκαν καί 450.000.000 δρχ. γιά Ὑλικό Ἐπιστρατεύσεως, γιά πρώτη φορά. Τό ἀποτέλεσμα ἦταν νά δημιουργηθῆ ὑπερεπάρκεια ἀποθεμάτων πρωτοφανής γιά τά δεδομένα τῆς μεταπολεμικῆς Ἑλλάδος!
Εἴδαμε στο Α’ Μέρος ὅτι οἱ Ἔνοπλες Δυνάμεις πού ἄφησε ὁ Γ. Παπαδόπουλος τό 1973, ὄχι ἁπλῶς δέν ἦταν ἀνοργάνωτες καί διαλυμένες ἀλλά τό ἀκριβῶς ἀντίθετο. Οὐδέποτε στήν μεταπολεμική ἱστορία τῆς Ἑλλάδος δέν εἴχαμε πιό ὀργανωμένο καί ἐξοπλισμένο Στρατό, μέ πλήρη ὑπεροχή σέ ὅλα τά μέτωπα.
Ὁ Α/ΕΔ Στρατηγός Ὀδυσσεύς Ἀγγελῆς τήν περίοδο 1968 - 1973 εἶχε συντάξει ἕνα ἐξαιρετικό “Σχέδιο Ἐπιστρατεύσεως” τό ὁποῖο ἀναθεωρεῖτο καί ὑφίστατο τελειοποιήσεις σέ τακτά χρονικά διαστήματα. Προέβλεπε συμπλήρωσι τῶν ἐπιστρατευομένων Μονάδων στό 100% τῆς δυνάμεώς τους σέ χρόνο ρεκόρ! Καί κάθε χρόνο γινόταν ἄσκησις ἐπιστρατεύσεως μίας Μεγάλης Μονάδος γιά νά ἐλέγχεται ἡ ταχύτητα καί ἡ ἀπόδοσις!
Ἡ Ἑλλάς λοιπόν, τό 1974 διέθετε ἕνα ἀπό τά τελειότερα συστήματα Ἐπιστρατεύσεως στόν κόσμο!...
Τό “Σχέδιο Ἐπιστρατεύσεως” δέν τηρήθηκε ἀπό τόν Ἰωαννίδη
Στίς 20 Ἰουλίου 1974 - κατά τήν ἔκτακτη συνεδρίασι τοῦ ΑΣΕΑ λόγῳ τῆς εἰσβολῆς - μέ εἰσήγησι τοῦ Δ. Ἰωαννίδη ἀπεφασίσθη ἡ κήρυξις Γενικῆς Ἐπιστρατεύσεως!
Ἡ ἐνέργεια αὐτῆς καί ὁ τρόπος πού ἐκτελέστηκε ὑπῆρξε ἐπιεικῶς ἀπαράδεκτος: Τό “Σχέδιο Ἐπιστρατεύσεως” δέν τηρήθηκε! Καμμία ἀπό τίς διαδοχικές ἐνέργειες πού προέβλεπε, δέν ἔγινε.
Σύμφωνα μέ τά ἐπιτελικά σχέδια, ἡ Ἐπιστράτευσις διεξάγεται κλιμακωτά: 1) Ἀρχικά συγκαλοῦνται οἱ “πυρῆνες”, 2) ἀκολουθεῖ τό ἄνοιγμα τῶν ἀποθηκῶν, 3) κατόπιν γίνεται διασπορά τῶν εἰδικοτήτων, 4) ἔπειτα οἱ πρῶτες ἡλικίες, 5) μετά οἱ ἀμέσως ἐπόμενες κ.ο.κ.
Τίποτε ἀπό τά ἀνωτέρῳ δέν ἔγινε!...
Ἡ κήρυξις Γενικῆς Ἐπιστρατεύσεως ἦταν μέτρο ἐντελῶς περιττό καί ἀνώφελο. Διότι σήμαινε πρόσκλησι δυνάμεως 6 φορές μεγαλύτερης ἀπό αὐτήν πού χρειαζόταν γιά τήν ἐπάνδρωσι τῶν ἐπιστρατευομένων Μονάδων στό 100% τῆς δυνάμεώς τους!
Π.χ.: Σέ ἕνα Κέντρο Ἐπιστρατεύσεως πού σύμφωνα μέ τά σχέδια ἔπρεπε νά παρουσιαστοῦν 1.000 ἐπίστρατοι, κλήθηκαν ἄσκοπα 7.000 ἐπίστρατοι! Ὅπως εἶναι εὐνόητο, οἱ πλεονάζοντες 6.000 δεινοπάθησαν ἄσκοπα. Διότι οἱ ἀποθῆκες ἐπιστρατεύσεως διέθεταν ὑλικό γιά τούς προβλεπομένους 1.000 καί ὄχι γιά τούς ὑπολοίπους πού δέν προβλεπόταν νά καταταγοῦν σύμφωνα μέ τά σχέδια.
Ἡ Γενική Ἐπιστράτευσις εἶναι ἕνα ἀκραῖο μέτρο πού γίνεται διαδοχικά καί κλιμακωτά σέ διάστημα 15 ἡμερῶν. Ἡ ἀρχική της φάσις προβλέπει μόνον τήν ἐπιστράτευσι τῶν “ἀποστολῶν συμπληρώσεως” τῶν ἐνεργῶν Μονάδων. Δηλαδή γίνεται κλῆσις ὁρισμένων ἡλικιῶν. Καί κατόπιν σταδιακά καλοῦνται καί οἱ ὑπόλοιπες μέ διαδοχικές κλήσεις σύμφωνα μέ τά προβλεπόμενα σχέδια.
Κανένα ἀπό τά ἀνωτέρῳ σχέδια δέν ἐφαρμόστηκε! Ἔγινε ἁπλά μία ἀσύντακτη καί μαζική κλῆσις ὅλων τῶν ἡλικιῶν χωρίς ἐφαρμογή τῶν προβλεπομένων σχεδίων καί χωρίς τήν τήρησι τῶν διαδοχικῶν σταδίων.
Ἀποτέλεσμα; Νά παρουσιαστοῦν ὑπερεξαπλάσιοι ἀπό ὅσους ἔπρεπε νά κληθοῦν τίς πρῶτες ἡμέρες!...
Ἐσκεμμένη “προβοκάτσια”
Γιατί ὅμως συνέβη αὐτό; Ὁ τότε Α/ΕΔ Γρ. Μπονάνος ὁμολογεῖ ξεδιάντροπα:
«Χωρίς τήν γενικήν ἐπιστράτευσιν, ἡ ὁποία ἀπεδυνάμωσε τόν ἰστόν τοῦ μηχανισμοῦ τοῦ Ἰωαννίδη, πιθανότατα ἡ ἀποκατάστασις τῆς δημοκρατίας τήν ὁποίαν ἡμεῖς ἐπεβάλαμε, θά ἐκινδύνευε»!...
Δηλαδή ὁ Μπονάνος ὁμολογεῖ ἀνενδοίαστα ὅτι ὁ λόγος κηρύξεως τῆς Γενικῆς Ἐπιστρατεύσεως χωρίς τήν τήρησι καί ἐφαρμογή τῶν σχεδίων, ἔγινε γιά νά προκληθῆ χάος καί ν᾽ ἀνατραπῆ ὁ Ἰωαννίδης!...
Τί νά σχολιάση κανείς γιά τό ἀνωτέρῳ ; Τά σχόλια ἐπαφίενται στόν ἀναγνώστη…
Ἔτσι διέρρευσαν οἱ φῆμες γιά «ἀποτυχημένη ἐπιστράτευσι», γιά «χαώδη κατάσταση», γιά «ἄδεια κιβώτια τῶν ἀποθηκῶν», γιά «ἐπιστράτους μέ σαγιονάρες», κ.λπ.
Μά ἦταν φυσικό: Οἱ ἀποθῆκες τῶν ἐπιστρατευομένων ἐνεργῶν Μονάδων διέθεταν ὑλικό γιά τόν προβλεπόμενο ὄγκο τῶν 1.000 ἐπιστράτων πού τίς ἐπάνδρωνε στό 100%. Καί ὄχι γιά τούς ἄλλους 6.000 πού ἀσκόπως ἐκλήθησαν!...
Ἡ ἐσκεμμένη “προβοκάτσια” τῆς Ἐπιστρατεύσεως τοῦ 1974 πέτυχε τόν σκοπό της:
Ἡ ταλαιπωρία τῶν ἀσκόπως χιλιάδων κληθέντων ἐπιστράτων κλόνισε τήν ἐμπιστοσύνη τοῦ λαοῦ πρός τίς Ε.Δ. Καί ἔδωσε τό δικαίωμα στούς ἐπανακάμψαντες πολιτικούς μετά τήν “μεταπολίτευση” νά ἰσχυρίζονται ψευδέστατα ὅτι οἱ Ἔνοπλες Δυνάμεις ἦσαν «ἄοπλες» καί ὅτι εὑρίσκοντο «ἐν διαλύσει»…
Οἱ ἰσχυρισμοί αὐτοί ἀποτελοῦσαν συνειδητό ψεῦδος!
Στίς ἀρχές Σεπτεμβρίου τοῦ 1974 ὁ τότε Ὑπουργός Ἐθνικῆς Ἀμύνης Εὐάγγελος Ἀβέρωφ διέταξε νά διενεργηθοῦν Ε.Δ.Ε. (Ἔνορκες Διοικητικές Ἐξετάσεις) σέ ὅλες τίς Μεγάλες Μονάδες γιά τό ζήτημα τῆς Ἐπιστρατεύσεως.
Τά πορίσματα τῶν ἀνακρίσεων ἀπαγορεύτηκε νά δοθοῦν στήν δημοσιότητα ἀπό τήν Κυβέρνησι Κ. Καραμανλῆ!
Ποιός ἦταν ὁ λόγος; Μά φυσικά νά μή ἀποκαλυφθῆ ἡ ἀλήθεια…
“Μέ ἀπόλυτον ἐπιτυχίαν καί σέ χρόνο ρεκόρ”
Ὁ τότε Τμηματάρχης τοῦ 1ου Ε.Γ. τοῦ Ἀρχηγείου Στρατοῦ, Ταξίαρχος Χρῆστος Τσίτος ἀπεκάλυψε τό 1977 ποιά ἦταν ἡ ἀλήθεια στόν Τύπο:
«Ἐπί τῶν ἀνωτέρῳ φημῶν καί δημοσιευμάτων, διετάχθησαν τόν Σεπτέμβριον τοῦ 1974 οἱ σχηματισμοί (Μεγάλες Μονάδες) εἰς οὖς ὑπήγοντο τά συγκροτήματα (Συντάγματα) καί αἱ Μονάδες Ἐπιστρατεύσεως, νά διενεργήσουν Ἐνόρκους Διοικητικάς Ἐξετά σεις ὑπό ἀνωτάτου ἀξιωματικοῦ, βαθμοῦ Ταξιάρχου ἤ Ὑποστρατήγου. Πράγματι, αἱ ἐν λόγῳ ΕΔΕ διενεργήθησαν, τά πορίσματα ὑπεβλήθησαν εἰς 5ον/1ον Ε.Γ./Α.Σ. τοῦ ὁποίου ἐτύγχανα Τμηματάρχης. Τά ἀποτελέσματα ἦσαν καταπληκτικά ἐν σχέσει μέ τά διαδιδόμενα καί ἀναγραφόμενα εἰς τάς ἐφημερίδας, καθ’ ὅσον: Τά ἀναγραφόμενα εἰς τόν Τύπον περί μή ὑπάρχοντος ὁπλισμοῦ, κενῶν κιβωτίων κ.λπ. καί διά τήν ἀποτυχίαν τῆς Ἐπιστρατεύσεως ἦσαν ἀσύστολα ψεύδη. Ἡ Ἐπιστράτευσις ἐσημείωσεν ἀπόλυτον ἐπιτυχίαν καί ἐπραγματοποίησε ρεκόρ χρόνου. Ἐγένετο εἰς μικρότερον χρόνον ἀπό ἐκεῖνον ὅστις προεβλέπετο διά τήν ἐτοιμότητα ἐκάστης Μονάδος ἐπιστρατεύσεως. Οἱ διοικηταί τῶν μονάδων ἐπιστρατεύσεως καί οἱ ἐπίστρατοι ἐδέχθησαν τά συγχαρητήρια τῶν διοικητῶν τῶν συγκροτημάτων (Μ. Μονάδων). Ἕνας μόνον σάκκος εἰς μονάδα ἐπιστρατεύσεως τῆς VIII Μεραρχίας, εὑρέθη νά περιέχη ράκη καθάρσεως ὁπλισμοῦ, ἐνῶ ἡ ἔνδειξις ἦτο ποδεῖα (κάλτσες). Αὐτή ἦτο ἡ μόνη ἀνωμαλία τῆς Ἐπιστρατεύσεως!... Ὁ τότε διευθυντής τοῦ 6ου Ε.Γ./Α.Σ. Ταξίαρχος Δημητρόπουλος, ὅστις ἦτο ὑπεύθυνος ἐπί τῆς ἐπιστρατεύσεως, ὅταν τοῦ ἔδειξα τά πορίσματα -διότι ἀνησυχοῦσε καί καθημερινῶς εὑρίσκετο εἰς τό γραφεῖον μου- μοῦ εἶπε: “Ἔφερα εἰς πέρας τήν ἀποστολήν μου: τώρα ἔχω ἥσυχη τήν συνείδησίν μου κύριε Τσίτο”. Ἐπί τῶν ἀνωτέρῳ ὑπεβλήθη σχετική εἰσήγησις τῆς ὁποίας γνῶσιν ἔλαβεν ἅπασα ἡ Ἱεραρχία. Εἰς πρότασίν μου πρός τόν τότε Ἀρχηγόν Στρατοῦ, ἀντιστράτηγον κ. Ντάβον, ὅπως γίνη διάψευσις τῶν ἀναγραφομένων εἰς τάς ἐφημερίδας καί φημολογουμένων, περί ἀποτυχίας τῆς ἐπιστρατεύσεως, μοῦ ἀπήντησεν: “Ὄχι”! Αὐτή εἶναι ἡ ἀλήθεια».
Ὁ Ντάβος λοιπόν, κατ᾽ ἐντολήν τοῦ τότε ΥΠΕΘΑ Εὐάγγ. Ἀβέρωφ δέν ἐπέτρεψε τήν δημοσίευσι τῶν Πορισμάτων τῶν ΕΔΕ πού ἀπεδείκνυαν τήν ἀπρόσμενη ἐπιτυχία τῆς Ἐπιστρατεύσεως. Ἔτσι ὁ μύθος διαιωνίστηκε!...
Τό γεγονός ὅτι παρά τήν “προβοκάτσια” τῆς Επιστρατεύσεως καί τήν μή τήρησι τῶν ἐπιτελικῶν σχεδίων -μέ συνέπεια τήν ἄσκοπη κλῆσι καί ταλαιπωρία χιλιάδων ἐπιστράτων- αὐτή ἔγινε μέ ἀπόλυτη ἐπιτυχία, ἀποδεικνύει ὅτι: Οἱ Κυβερνήσεις Γ. Παπαδοπούλου εἶχαν τόσο ἐξοπλίσει καί ὀργανώσει τίς Ε.Δ., ὥστε ἀκόμη καί μέ τό “σόκ” τῆς μή ἐφαρμογῆς τοῦ Σχεδίου Ἐπιστρατεύσεως, ὁ μηχανισμός νά λειτουργήση τόσο καλά ὥστε ἡ Ἐπιστράτευσις νά γίνη χωρίς ἐλλείψεις καί σέ χρόνο ρεκόρ!
Φυσικά, εἶναι νομίζουμε περιττό νά ποῦμε τί θά εἶχε γίνη ἐάν ὁ Παπαδόπουλος δέν εἶχε ἀνατραπῆ:
Ἀντί τῆς ἄσκοπης Γενικῆς Ἐπιστρατεύσεως, θά εἶχε κηρύξη τήν προβλεπόμενη Ἐπιστράτευσι 5 ἤ 10 ἡλικιῶν γιά συμπλήρωσι τῶν ἐνεργῶν Μονάδων στό 100% τῆς δυνάμεώς τους. Καί θά εἶχε διατάξη ἄμεσα τήν ἐφαρμογή τοῦ Σ.Α.Κ. “Ἀφροδίτη 1973” γιά τήν συντριβή τοῦ “ΑΤΤΙΛΑ”!...