ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΠΤΥΧΙΩΝ & ΤΟΥ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟΥ ΤΟΥ ΑΔΑΜΑΝΤΙΟΥ ΑΝΔΡΟΥΤΣΟΠΟΥΛΟΥ

Του Αλέξανδρου Ζώρη, μέλος του Ε.ΠΟ.Κ.

Το τελευταίο πράγμα που θα μας ενδιέφερε ως ΕΠΟΚ, θα ήταν να υπερασπιστούμε σε κάτι, τον Αδαμάντιο Ανδρουτσόπουλο, πρωθυπουργό του ολέθριου καθεστώτος της 25^ης Νοεμβρίου (καθεστώς Ιωαννίδη). Ωστόσο, πέρα από την υπεράσπιση προσώπων και καταστάσεων, υπεράνω όλων είναι η υπεράσπιση της ιστορικής αλήθειας. Άλλωστε το ζήτημα που θα πραγματευτούμε σε αυτό το άρθρο, αφορά περισσότερο την θητεία του Ανδρουτσόπουλου ως υπουργού Οικονομικών επί 21^ης Απριλίου και αν είχε ή δεν είχε τις περγαμηνές για αυτή τη θέση.

Κυκλοφορεί λοιπόν στο διαδίκτυο, ήδη από το 2020, ένα άρθρο κάποιου Νίκου Αλμπανόπουλου, με τίτλο «Τα Πτυχία του Αδαμάντιου Ανδρουτσόπουλου», το οποίο έχει δημοσιευθεί σε αρκετές ιστοσελίδες. Το άρθρο αυτό ισχυρίζεται πως όταν ο Ανδρουτσόπουλος έγινε πρωθυπουργός το 1973 και δόθηκε στην δημοσιότητα το επίσημο βιογραφικό του, η αμερικανική εφημερίδα Chicago Daily News πραγματοποίησε έρευνα στην πόλη του Σικάγο και στα αντίστοιχα πανεπιστημιακά ιδρύματα, στα οποία φερόταν ότι σπούδασε και κατόπιν δίδαξε ο Ανδρουτσόπουλος.

Τα αποτελέσματα της έρευνας, όπως ισχυρίζεται ο αρθρογράφος, έδειξαν πως ο Ανδρουτσόπουλος δεν είχε σχέση με τα συγκεκριμένα ιδρύματα αλλά και γενικότερα δεν έλαβε κάποιο πτυχίο από αμερικανικό πανεπιστήμιο. Ταυτόχρονα, στο άρθρο τονίζεται πως ο Ανδρουτσόπουλος εργάστηκε απλώς ως ταμίας σε ελληνικό εστιατόριο, όπου απολύθηκε λόγω ανικανότητας. Βάσει αυτών λοιπόν των πληροφοριών, ο αρθρογράφος ειρωνεύεται, λέγοντας πως «ο Ανδρουτσόπουλος αξιοποίησε τα ανύπαρκτα πτυχία του για να μαγέψει τους αμόρφωτους χουντικούς». Να τονίσουμε πάντως πως το συγκεκριμένο ζήτημα έχει απασχολήσει και παλαιότερα, διάφορους αρθρογράφους/συγγραφείς, με πιο γνωστό παράδειγμα τον Διονύση Ελευθεράτο και το βιβλίο του «Λαμόγια στο Χακί» που κυκλοφόρησε το 2015 και αναπαράγει κι αυτός την ίδια ιστορία [1].

Πρόθεσή μας σε αυτό το άρθρο δεν είναι να ανακαλύψουμε την αλήθεια για το βιογραφικό του Ανδρουτσόπουλου (κάτι το οποίο δεν είναι εύκολο), αλλά να αναδείξουμε τον τρόπο που κάποιοι γράφουν μισές αλήθειες, αλλοιώνοντας ακόμη και τις ίδιες τις (αμφιλεγόμενες) πηγές τους.

Το άρθρο λοιπόν του κυρίου Αλμπανόπουλου υποτίθεται ότι βασίζεται στο άρθρο της Chicago Daily News, φύλλου 9/10 Φεβρουαρίου 1974. Δηλαδή δίνει την εντύπωση ο αρθρογράφος ότι κάπου έχει διαβάσει το αυθεντικό αμερικανικό άρθρο. Αυτό όμως δεν ισχύει, διότι όπως γράφει και ο Ελευθεράτος στο παραπάνω αναφερόμενο βιβλίο του, αυτές τις πληροφορίες (περί άρθρου δηλαδή στην Chicago Daily News) τις έφερε πρώτα στο φως, η ελληνική εφημερίδα Μακεδονία στο φύλλο της 1/8/1974. Τονίζει δε ο Ελευθεράτος. πως απαγορεύτηκε στην Ελλάδα τότε, οποιαδήποτε αναμετάδοση αυτής της είδησης.

Στο λήμμα «Αδαμάντιος Ανδρουτσόπουλος» της ηλεκτρονικής εγκυκλοπαίδειας Wikipedia, μπορεί να βρει ο αναγνώστης, ηλεκτρονικό σύνδεσμο όπου πράγματι του εμφανίζει το συγκεκριμένο άρθρο της εφημερίδας Μακεδονία. Η εφημερίδα τονίζει εμφατικά σχετικά με το άρθρο της αμερικανικής εφημερίδας, πως «απηγορεύθη τότε πάσα δημοσίευσις».

Ο αμερόληπτος και μη επιπόλαιος ερευνητής, δεν μπορεί παρά να κάνει την εξής διαπίστωση προς το παρόν. Μία ελληνική εφημερίδα, την στιγμή που πλέον έχει πέσει το καθεστώς στο οποίο ο Ανδρουτσόπουλος ήταν πρωθυπουργός, αποφασίζει να γράψει κάποια πράγματα λίαν αρνητικά γι’ αυτόν, βασισμένη σε άρθρο αμερικανικής εφημερίδας που κανείς δεν είχε δει μέχρι τότε! Κάλλιστα δηλαδή αυτή η ιστορία θα μπορούσε να είναι δημιούργημα της εφημερίδας Μακεδονία και τίποτα παραπάνω. Μην ξεχνάμε πως μιλάμε για την εποχή της πρώιμης Μεταπολίτευσης, όπου είχε εξαπολυθεί ένα ανελέητο κυνήγι μαγισσών κατά του προηγούμενου καθεστώτος, με βιομηχανία παραγωγής άρθρων και βιβλίων, τα οποία ελάχιστη ιστορική αξία είχαν. Κάτι το οποίο έχουν αποδεχθεί πλέον, έστω χωρίς τυμπανοκρουσίες, συγγραφείς που μόνο «χουντικοί» δεν μπορούν να χαρακτηριστούν [2]. Υπάρχει βεβαίως πάντα η πιθανότητα, η εφημερίδα Μακεδονία να αναπαράγει όντως υπαρκτό άρθρο αμερικανικής εφημερίδας, η οποία όμως αντίστοιχα να είχε δημιουργήσει αυτή την ιστορία σε συνεργασία με αντιπάλους του τότε καθεστώτος [3]. Ήδη λοιπόν ο αναγνώστης μπορεί να διαπιστώσει την προβληματικότητα της πηγής και να συμπεράνει ότι ο οποιοσδήποτε ευσυνείδητος ερευνητής/αρθρογράφος θα έπρεπε να την αντιμετωπίζει τουλάχιστον με επιφύλαξη.

Παρόλα αυτά, για την οικονομία της συζήτησης ας δεχθούμε ότι το άρθρο της Chicago Daily News, όχι μόνο υπάρχει, αλλά και οι πληροφορίες του είναι 100% αυθεντικές. Μελετώντας λοιπόν ολόκληρο το άρθρο, βλέπουμε τις εξής πληροφορίες σχετικά με τις σπουδές και την επαγγελματική σταδιοδρομία του Αδαμάντιου Ανδρουτσόπουλου, τις οποίες μεταφέρουμε αυτούσιες, διατηρώντας την φρασεολογία τους.

Υπήρξε απόφοιτος Νομικής από το Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Παρακολούθησε μαθήματα στο Βορειοδυτικό πανεπιστήμιο, στη νομική σχολή Τζων Μάρσαλ [4] και στο πανεπιστήμιο του Σικάγο. Τελικά παρέμεινε στη σχολή Τζων Μάρσαλ, όπου έλαβε αρχικά απλό και στη συνέχεια διδακτορικό δίπλωμα ναυτικού δικαίου. Ο πρύτανης του συγκεκριμένου ιδρύματος τον χαρακτήρισε «πολύ λαμπρόν, πολύ σοβαρόν και πολύ εργατικόν».
Υπήρξε επικεφαλής του ελληνικού επαγγελματικού συνδέσμου για ένα έτος.
Κατά την διάρκεια των φοιτητικών του χρόνων εργάστηκε ως νυχτερινός ταμίας μερικής απασχόλησης σε οικογενειακό εστιατόριο και ως υπάλληλος και διεκπεραιωτής δεμάτων στην εταιρεία «Κάρσον Πίρι Σκοττ και Σία»
Μετά την αποφοίτησή του, εντάχθηκε στο διδακτικό προσωπικό του «διεθνούς τμήματος του κολλεγίου βιομηχανικής μηχανικής», με την ιδιότητα του μερικώς απασχολούμενου φροντιστή επιχειρηματικού δικαίου.
Τέλος, εργάστηκε σε δικηγορικό γραφείο, μεταφράζοντας έγγραφα από την ελληνική στην αγγλική και βοηθών στη σύνταξη διαθηκών και δικαιοπραξιών επί μικρών ακινήτων. Ο δικηγόρος-ιδιοκτήτης του γραφείου, Δημοσθένης Γεωργούλης, περιγράφει τον Ανδρουτσόπουλο ως «λαμπρόν νουν και ενδελεχή μελετητήν των ελληνικών πολιτικών πραγμάτων».

Συνοψίζοντας, αναδείξαμε την προβληματικότητα της αρχικής πηγής πληροφοριών σχετικά με το πρόσωπο του Αδ. Ανδρουτσόπουλου. Παρόλα αυτά, αν το άρθρο της Chicago Daily News ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα, ο Ανδρουτσόπουλος είχε και πτυχίο και διδακτορικό αλλά και διδακτική εμπειρία στις ΗΠΑ, όχι όμως στα πανεπιστημιακά ιδρύματα που ανέφερε ο ίδιος στο βιογραφικό του.

Αν επεδίωξε να προσδώσει στο πρόσωπο του, περισσότερο κύρος και περγαμήνες, βάζοντας και πρόσθετες πληροφορίες, είναι σαφώς κατακριτέο. Τι σχέση όμως έχει αυτό, με την λογική που παρουσιάζουν τα πράγματα ο κύριος Αλμπανόπουλος, ο κύριος Ελευθεράτος και ο οποιοσδήποτε διαχειρίζεται αυτές τις πληροφορίες; Τι σχέση έχουν οι σπουδές του και η επαγγελματική του σταδιοδρομία, με συμπεράσματα του τύπου «δεν σπούδασε τίποτα» και «ήταν ένας απλός ταμίας»; Και κυρίως, τι εξυπηρετεί αυτή η λογική της μισής αλήθειας κατά την χρησιμοποίηση στοιχείων από την πηγή τους;

Αυτό που σίγουρα γνωρίζουμε, είναι ότι το έργο του Ανδρουτσόπουλου στό Υπουργείο Οικονομικών την περίοδο 1967 - 1971 αναγνωρίσθηκε από τον διεθνή Τύπο, όπου συχνά τον αποκάλεσαν «τον πιο επιτυχημένο Υπουργό Οικονομικών της Ευρώπης». Μεγαλύτερη αξία ακόμη έχει η αναγνώρισή του από τον πιο διακεκριμένο διεθνή οργανισμό. Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (Δ.Ν.Τ). Συγκεκριμένα ο Rolf Evensen, στο Συνέδριο του Δ.Ν.Τ. της 9ης Μαΐου 1970 δήλωσε επίσημα: «Αναφορικά προς τα δημόσια οικονομικά (της Ελλάδος), έχω μελετήσει λεπτομερώς την Εισηγητική Έκθεση του κ. Ανδρουτσόπουλου, Υπουργού Οικονομικών, για τον Προϋπολογισμό του 1970, την οποία και βρίσκω πολύ διαφωτιστική. Ειδικώτερα βρίσκω την κατά 18% αύξηση της αποδόσεως των αμέσων φόρων ιδιαίτερα ενθαρρυντική. Η άμεση φορολογία είναι δύσκολη σε οποιαδήποτε αναπτυσσόμενη χώρα, αλλά η πρόοδος που πραγματοποιήθηκε όσον αφορά την μείωση της φοροδιαφυγής στην Ελλάδα, θα γίνη παράδειγμα για κάθε άλλη χώρα! Από την συνομιλία μου με τον Υπουργό Οικονομικών απεκόμισα την ευχάριστη εντύπωση ότι η επιτυχία η οποία είχε μέχρι τώρα δεν έχει ανακόψει την προσπάθειά του για επίτευξη και ακόμη καλλίτερων αποτελεσμάτων».

Τέλος, απέχοντας από κάθε διάθεση υπερασπίσεως του ζημιογόνου καθεστώτος Ιωαννίδη -του οποίου ο Ανδρουτσόπουλος δέχθηκε δυστυχώς να γίνει πρωθυπουργός- δεν μπορούμε να μη σχολιάσουμε ότι ο τελευταίος πέθανε σε απόλυτη ένδεια, δείγμα τουλάχιστον εντιμότητος.

ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:

[1] Ειρωνευόμενος κι αυτός το καθεστώς ότι δήθεν δεν είχε «οικονομικούς εγκεφάλους», πλην τριών, εκ των οποίων οι δύο (Ανδρουτσόπουλος και Θάνος) ήταν απατεώνες κατά τον συγγραφέα. Φυσικά παραλείπει να σχολιάσει τα βιογραφικά και τις περγαμηνές όλων των υπολοίπων οικονομικών εγκεφάλων της 21^ης Απριλίου (Ηλίας Μπαλόπουλος, Ιωάννης Κούλης, Γ. Πεζόπουλος, Σωτ. Αγαπητίδης, Χρ. Αχής, Αρ. Δημόπουλος, Μιχ. Κοζώνης, Ιούλιος Ευλάμπιος, Ι. Ροδινός-Ορλάνδος κ.α.) τους οποίους «όλως τυχαίως» ξέχασε, διότι προφανώς δεν βρήκε κάτι μεμπτό να γράψει για αυτούς. Πλήρη βιογραφικά στοιχεία του στελεχιακού δυναμικού του καθεστώτος της 21^ης Απριλίου, στο βιβλίο του Μάνου Χατζηδάκη «Τα Στελέχη της 21^ης Απριλίου».

[2] Βλ. Την σχετική αναφορά στα σχόλια των Σόλωνα Γρηγοριάδη, Μελέτη Μελετόπουλου, Σωτήρη Βαλντέν, Σαράντου Καργάκου, Αλέξη Παπαχελά, Τάσου Κωστόπουλου, Ηλία Νικολακόπουλου, Λεωνίδα Καλλιβρετάκη, στο βιβλίο του γράφοντος, «Εθνικός Διχασμός 1915 – 21^η Απριλίου 1967».

[3] Για μια αντίστοιχη περίπτωση, σχετικά με τον Κωνσταντίνο Θάνο και το διδακτορικό του στο πανεπιστήμιο Columbia, βλ. Το βιβλίο του Μάνου Χατζηδάκη «Λαμόγια Χωρίς Χακί». Ενώ για συκοφαντίες αμερικανικών εφημερίδων προς τον Γεώργιο Παπαδόπουλο, βλ. το άρθρο του Λεωνίδα Καλλιβρετάκη «Γεώργιος Παπαδόπουλος, Τάγματα Ασφαλείας και Χ»

[4] Η νομική σχολή Τζων Μάρσαλ, από το 2019 έχει συγχωνευθεί με το Πανεπιστήμιο του Ιλινόις, όπως διαβάζουμε στο λήμμα University of Illinois Chicago School of Law, της Wikipedia.