ΕΘΝΙΚΟ ΝΟΜΙΣΜΑ -ΤΙΜΑΡΙΘΜΟΣ-ΠΛΗΘΩΡΙΣΜΟΣ ΕΠΙ Γ. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ (1967 -1973)

τοῦ Μάνου Ν. Χατζηδάκη, Προέδρου Δ.Σ τοῦ ΕΠΟΚ

 «…Ἡ χώρα αὐτή, ἐσημείωσε προσφάτως τό καλλίτερο ἀντι­πλη­θω­ρι­στικό ἐπίτευγμα ἔναντι ὁποιασδήποτε ἄλλης εὐρω­παϊκῆς χώρας καί εἰσῆλθε στήν διανυόμενη δεκαετία μέ τήν φήμη τῆς πλέον συναγω­νιστικῆς χώρας…». Gordon Tether, «Financial Times», 14 Ἀπριλίου 1973

Ἡ Δραχμή τό σταθερότερο νόμισμα τοῦ κόσμου

Πρίν προχωρήσουμε στήν ἀνάλυση τοῦ Πληθωρισμοῦ κατά τήν ἐπισκοπουμένη περίοδο, ἀς ἐξετάσουμε τήν ἀγοραστική δύνα­μη καί σταθερότητα τῆς δραχμῆς. Διότι ἡ μέτρηση τῆς ἐσωτερικῆς ἀξίας τοῦ ἐθνικοῦ νομίσματος, εἶ­ναι τό ἀντίστροφο μέγεθος τοῦ Δείκτου Τιμῶν Καταναλωτοῦ.

Τό 1966 ἡ Δραχμή κατεῖχε τήν 10^η θέση διεθνῶς σέ ἀγορα­στική δύναμη. Ἤδη μέχρι τέλους τοῦ ἔτους 1967 μεταπήδησε στήν 2^η θέση.[1] Τό ἔτος 1968 κατέκτησε τήν 1^η θέση![2]

Στήν ἐτήσια σύγκριση τῆς First National City Bank (F.N.C.B.)  τόν Σεπτέμβριο τοῦ 1969, ἡ δραχμή κατετάγη στήν πρώτη θέση γιά τήν περίοδο 1968 - 1969 σέ ἀγοραστική δύναμη.[3]

Γιά τό ἔτος 1970, τό Μηνιαῖο Στατιστικό Δελτίο τοῦ Ο.Ο.Σ.Α. Μαίου 1970 κατέταξε τήν δραχμή καί πάλι στήν πρώτη θέση, σέ σύγ­κριση μέ ὅλες τίς χῶρες - μέλη του.

Τό Δελτίο «Monthly Economic Letter» τῆς F.N.C.B. στό τεῦχος Σε­π­τεμβρίου 1970 κατέταξε καί πάλι πρώτη σέ σταθερότητα τήν δρα­χμή, ἔναντι ὅλων τῶν νομισμάτων σέ διεθνῆ κλίμακα.[4]

Τόν Φεβρουάριο τοῦ 1971, τό Μηνιαῖο Στατιστικό Δελτίο τοῦ Ο.Ο.Σ.Α. κατέταξε τήν δραχμή στήν πρώτη θέση κάθ΄ὅλη τήν 4ετία 1967 - 1970, συγκριτικά μέ τίς 22 χῶρες - μέλη του.

Πηγή: «Monthly Economic Letter» τῆς F.N.C.B., τεῦχος Σεπτεμβρίου 1970: Ἡ Δραχμή πρώτη σέ σταθερότητα στόν κόσμο

Πηγή: Ο.Ο.Σ.Α. «Main Economic Indicators», Φεβρουάριος 1971: Ἡ Δραχμή στήν πρώτη θέση τήν περίοδο 1967 - 1970

 Γιά τό ἔτος 1971 ἡ δραχμή κατετάγη καί πάλι πρώτη. Τό 14^ο τεῦ­χος τοῦ ἑλβετικοῦ δελτίου «Vision», τόν Ἰανουάριο 1972 δημοσίευ­σε συγκριτικό πίνακα ἀπωλείας ἀγοραστικῆς δυνάμεως τῶν εὐ­ρω­­παϊκῶν νομισμάτων κατατάσσοντας τήν δραχμή καί πά­λι στήν πρώ­τη θέση σέ σταθερότητα. Καί κατέληγε:

«Ἡ Ἑλλάς διετήρησε καί κατά τό 1971, μέ σημαντική μάλιστα δια­φορά, τήν πρώτη θέση ἀπό τιμαριθμικῆς σταθερότητος, οἱ δέ Ἕλ­λη­νες ἐργαζόμενοι προηγοῦνται, μέ ἐκπληκτική πράγματι δια­­­­φορά, ἔναντι ὅλων τῶν Εὐρωπαίων ἐργαζομένων, ἀπό πλευ­ράς αὐξήσεως τοῦ ὕψους καί τῆς ἀγοραστικῆς δυνάμεως τοῦ εἰ­σοδήματός τους».

Μετάφρασις πίνακος 14^ο τεῦχος δελτίου «Vision» Ἰανουαρίου 1972 Ἡ Ἑλλάς πρώτη καί κατά τό 1971

 Ἐπίσης, τό Δελτίο «Monthly Economic Letter» τῆς F.N.C.B. στό τεῦ­­­χος Σεπτεμβρίου 1972, σέ συγκριτικό πίνακα γιά 25 χῶρες κατέ­­ταξε γιά ἀκόμη μία φορᾶ τήν δραχμή πρώτη καί ὡς τό στα­θε­ρώτερο νόμισμα τοῦ κόσμου τήν πενταετία 1967 - 1971.

Γιά τό ἔτος 1972 οἱ «Financial Times» στό φύλλο τῆς 24 Ὀκτω­βρίου 1972 ἀναγνώρισαν τήν σκληρότητα τῆς δραχμῆς ὡς «μοναδι­κό φαινόμενο στόν κόσμο».

Τό ἴδιο καί τό περιοδικό «ΤΙΜΕ» στίς 20 Νοεμβρίου 1972. Μάλιστα, τό δεύτερο “OSCAR Οἰκονομίας” γιά τό 1972, ἀπενεμή­θη στήν Ἑλλάδα, διότι «ἐπλησίασε σέ ἐξαιρετικῶς ὑψηλό βαθμό τήν πλήρη νομισματική σταθερότητα»![5]

Καθ’ ὅλη τήν διάρκεια τῆς περιόδου 1967 - 1973 λοιπόν ἡ δραχ­μή ἦταν τό σταθερώτερο νόμισμα τοῦ κόσμου! Στίς 20 Ὀκτω­βρί­ου 1973 ἔγινε κάτι μοναδικό: Τό ἐθνικό μας νόμισμα, ἀνατιμή­θηκε κατά 10% ἔναντι ὅλων τῶν ἄλλων νομισμάτων! (Δηλαδή τό δολλάριο ἀπό 30 δρχ. πῆγε στίς 27 δρχ.)!...

Ὁ Τιμάριθμος την περίοδο 1967 -  1972

 Ἀπό τίς ἀρχές τῆς δεκαετίας τοῦ ’60, εἶχαν ἀρχίσει πληθωριστικά φαινόμενα στίς Χῶρες τῆς Δύσεως. Τό 1962, ἡ Ἰταλία, ἡ Γαλλία, ἡ Γερμανία καί ἡ Ἰαπωνία ἄρχισαν ἀντιπληθωριστική πολι­τική. Τά πληθωριστικά φαινόμενα στήν Εὐρώπη ἐκτοξεύθηκαν ἀπό τό 1964 καί ἔπειτα: Ἡ Μ. Βρεταννία ἀπό τόν Ὀκτώβριο τοῦ 1964 προχώρησε σέ ἔκτακτο περιορισμό τῆς ἀγοραστικῆς δυνάμεως τῆς λίρας καί περικοπῆ τῶν συναλλαγματικῶν δαπανῶν! Τό 1966 ἡ πληθωριστική κρίση μεγάλωσε:  Τό Βέλγιο προχώρησε σέ “πλαφόν” στήν πιστοδότηση καί πά­γωμα τιμῶν ἐπί 3μηνο. Ἡ Ὁλλανδία προχώρησε σέ ἔλεγχο τιμῶν καί πιστωτικούς περιορισμούς. Ἡ Ἐλβετία καί ἡ Σουηδία σέ οἰκο­δομικούς καί πιστοδοτικούς περιορισμούς καί αὔξηση τῶν ἐπιτο­κίων. Ἡ Γαλλία σέ σκλήρυ­νση τοῦ ἐλέγχου τῶν τιμῶν. Ἡ Νορβη­γία σέ αὐστηρό ἔλεγχο πιστοδοτήσεων καί περιορισμό τῶν δημο­σίων ἐπενδύσεων. Οἱ Η.Π.Α. καί ἡ Δυτική Γερμανία σέ πιστωτικούς περιορισμούς καί αὔξηση ἐπιτοκίων κ.λπ.[6]

Ἐνδεικτικό εἶναι ὅτι στίς 28 Μαΐου 1966, ὁ τότε Δ/τής τῆς Τραπέζης Ἑλλάδος Ξεν. Ζολώτας, σέ ἐμπιστευτική Ἔκθεσή του πρό­τεινε πάγωμα τιμῶν καί εἰσοδημάτων γιά ἕνα ἔτος καθώς καί μηχανισμό ἐλέγχου τιμῶν καί ἀμοιβῶν!...

Ἤδη μέχρι τό τέλος τοῦ 1967 ἡ Ἑλλάς κατέλαβε τήν πρώτη θέ­ση ἀπό πλευρᾶς χαμηλοῦ τιμαρίθμου.[7]

Στό Μηνιαῖο Στατιστικό Δελτίο τοῦ Ο.Ο.Σ.Α. μηνός Φεβρουαρίου 1969 ἀναφέρεται ὅτι ὁλόκ­ληρο τό 1968 ἡ Ἑλλάς διετήρησε τήν πρώτη θέση σέ χαμηλό τι­μά­ρι­θμο ἔναντι ὅλων τῶν χωρῶν - με­λῶν του.

Τό ἔτος 1970 ὁ Ο.Ο.Σ.Α. ἐπιβεβαίωσε ὅτι καί πάλι ἡ Ἑλλάς διε­τήρησε τήν πρώτη θέση στά Μηνιαῖα Στατιστικά Δελτία τῶν μη­νῶν Ἀπριλίου 1970, Μαΐου 1970 καί Ἰουλίου 1970.

Ἐπίσης στό Στα­­­τιστικό Δελτίο Ἀπριλίου 1971 συμπέρανε ὅτι πέ­τυχε τόν μι­κρό­τε­ρο μέσο ἐτήσιο ρυθμό ἀνόδου τιμῶν καθ’ ὅλη τήν 4ετία 1967 - 1970!

Στά Στατιστικά Δελτία τοῦ Ο.Ο.Σ.Α. μηνός Φεβρουαρίου 1972 καί Ἰουλίου 1972 διακηρύχθηκε ὅτι καί κατά τό διάστημα Μαρτίου 1971 - Μαΐου 1972 ἡ Ἑλλάς ἐξακολουθοῦσε νά διατηρῆ τήν πρώτη θέση σέ χαμηλό τιμάριθμο στόν κόσμο, μέ δεύτερες τίς Η.Π.Α.

Πηγή: Ο.Ο.Σ.Α. «Main Economic Indicators», Ἰούνιος 1972: Ἡ Δραχμή πρώτη στό διάστημα Μαΐου 1971 - Ἀπριλίου 1972

 Ἐπίσης, ἡ οἰκονομική ἐπιθεώρηση «Vision», στίς 14 Ἰανουαρί­ου 1972, ἀνέφερε: «Ἡ Ἑλλάς διετήρησε καί κατά τήν διάρκεια τοῦ 1971, μέ ση­μαντική μάλιστα διαφορά, τήν πρώτη θέση διεθνῶς ἀπό πλευ­­ράς νομισματικῆς σταθερότητος».

Τό πρῶτο βραβεῖο “OSCAR Οἰκονομίας” πού ἔλαβε ἡ Ἑλλάς γιά τό ἔτος 1971, ἀνέφερε σύν τοίς ἄλλοις ὡς αἰτιολογία καί τό ὅτι ἐπέ­τυχε «τήν καλλίτερη ἀντιπληθωριστική πολιτική τοῦ ἔτους 1971…»![8]

Στήν ἐτήσια ἔκθεσι τοῦ Ο.Ο.Σ.Α. ποῦ κυκλοφόρησε τόν Ἰούνιο τοῦ 1975 ἀναφερόταν ἐπί λέξει: «Ἡ Ἑλλάς παρουσίασε κατά τήν περίοδο 1967 - 1972 τόν μικρό­τερο ρυθμό αὐξήσεως τοῦ τιμαρίθμου ἀπό ὅλες τίς χῶρες τοῦ Ο.Ο.Σ.Α.».[9]

 Τό κρίσιμο 1973: “Βατερλώ” ἤ ἐπίτευγμα;

 Τά πληθωριστικά φαινόμενα πού εἶχαν ἐμφανισθεῖ ἀπό τό 1964 καί ἔπειτα διεθνῶς, εἶχαν ἀναγκάσει ἤδη τόν Φεβρουάριο τοῦ 1968 τήν Δανία νά καθηλώση ἐπί 10 μῆνες μισθούς καί τιμές ὅλων τῶν ἀγαθῶν. Εἶχαν ἐπίσης ἐξαναγκάσει τήν Μ. Βρεταννία τόν Μά­ρτιο τοῦ 1968 νά παγώση τίς ἀποδοχές τῶν ἐργαζομένων, νά ἐλέ­γξη τίς τιμές καί νά ἐπιβάλη νέους φόρους. Τό 1971, οἱ Η.Π.Α. ἐξαναγκάσθηκαν νά ἐπιβάλουν πλῆρες πά­γωμα τιμῶν καί εἰδο­δη­μάτων.

Καί ὅμως! Μέσα σέ αὐτό τό διεθνές πληθωριστικό κλίμα, ἡ Ἑλλάς διετήρησε τόν χαμηλότερο τιμάριθμο στόν κόσμο, ὅπως εἴ­δαμε. Καί διατήρησε ἀδιάπτωτα τήν πρωτιά ἀπό τό 1967 μέχρι καί τόν Φεβρουάριο τοῦ 1972.[10]

Βασική ἐπιτυχία στήν ἀντιπληθωριστική πολιτική τῆς Ἑλλάδος εἶχε καί τό Ν.Δ. 918/1971 «περί ἐλέγχου τῶν τιμῶν». Ἐπρόκειτο γιά μέτρο προσαρμογῆς τιμῶν καί ἀγαθῶν, πολύ πιό ἤπιο ἀπό ἐκεῖνο πού ἔλαβαν οἱ ὑπόλοιπες χῶρες. Αὐτό συμπληρώθηκε ἀργότερα καί μέ τό Ν.Δ. 1349/1973.

To 1972, ὁ διεθνής πληθωρισμός ἐκτοξεύθηκε περισσότερο. Ἡ Ἑλλάς δέν μποροῦσε νά μείνη ἀνεπηρέαστη, κυρίως τό τελευταῖο τρί­μηνο τοῦ ἔτους: Ἔτσι, ὁ τιμάριθμος ἀπό 3% τό 1971, ἀνέβηκε στό 4,3% τό 1972.

Τό ἀνωτέρω ὑπῆρξε καί πάλι μεγάλο ἐπίτευγμα διεθνῶς: Ἡ Ἑλλάδα κατετάγη καί γιά τό 1972, στήν δεύτερη θέση παγκοσμίως -μετά τίς Η.Π.Α.- σέ χαμηλό τιμάριθμο.[11]

Λόγω τῆς διεθνοῦς κρίσεως, ἡ Κυβέρνηση Γ. Παπαδοπούλου ἔλαβε ἀμέσως δυό δέσμες ἀντιπληθωριστικῶν μέτρων: Τήν πρώ­­­­τη στίς 24 Δεκεμβρίου 1972 καί τήν δεύτερη στίς 21 Μαρτίου 1973.[12] 

Τό 1973 ξέσπασε ἡ σφοδρή πετρελαϊκή κρίση καί ὁδήγησε σέ τετραπλασιασμό τῆς τιμῆς τοῦ πετρελαίου καί σέ διεθνῆ νομισ­ματική θύελλα. Ἀφοῦ ἡ Ἑλλάς ἦταν συνδεδεμένη μέ τό δολλάριο (κύριο ὑπεύθυνό της διεθνοῦς νομισματικῆς θυέλλης), ἦταν εὔ­­λογο νά γίνουν ἀνατιμήσεις. Καί ὅμως, τά μέτρα θωρακίσεως τῆς Κυβερνήσεως Γεωργίου  Πα­πα­δοπούλου, ἐξασφάλισαν τήν πιό ἤ­πια διεθνῶς κίνηση τοῦ τι­μαρίθμου:

Ὁ Ο.Ο.Σ.Α. στό τεῦχος Ἰουλίου 1973 τοῦ «Main Economic Indi­cators», συμπέρανε ὅτι ἡ Ἑλλάς κατεῖχε καί πάλι τήν πρώτη θέση διεθνῶς σέ χαμηλό τιμάριθμο γιά ὅλο τό πρῶτο τρίμηνο του 1973!

Ὁ Gordon Tether, ἀναφερόμενος στήν Ἑλλάδα στό φύλλο τῆς 14 Ἀπριλίου 1973 τῶν «Financial Times», ἔγραφε: «…Ἡ χώρα αὐτή, ἐσημείωσε προσφάτως τό καλλίτερο ἀντι­πλη­­θω­ριστικό ἐπίτευγμα ἔναντι ὁποιασδήποτε ἄλλης εὐρω­πα­ϊκῆς χώρας καί εἰσῆλθε στήν διανυόμενη δεκαετία μέ τήν φήμη τῆς πλέον συναγωνιστικῆς χώρας…».

Στήν διάρκεια τῆς Συνόδου Ὑπουργῶν τοῦ Ο.Ο.Σ.Α. ποῦ ἔγινε μεταξύ 6 καί 8 Ἰουνίου 1973, διαπιστώθηκε ὅτι ἡ Ἑλλάς βρίσκεται σέ ἀσυγκρίτως καλλίτερη κατάσταση αὐξήσεως τιμῶν, ἀπό ὁποια­δήποτε ἄλλη χώρα - μέλος του.[13]

Μέχρι τόν Σεπτέμβριο τοῦ 1973, ὁ τιμάριθμος σημείωσε ἄνοδο 9,2% καί ἡ Ἑλλάς καί τό 1973, κατεῖχε τήν πρώτη θέση σέ ἀντι­πληθωριστική πολιτική καί τόν χαμηλότερο τιμάριθμο σε παγ­κόσμια κλίμακα!

Σκίτσο τοῦ «TIME» στίς 20 Νοεμβρίου 1972 (σελ. 49) πού καταδεικνύει τήν τότε διεθνή θέσι τῆς Δραχμῆς. Ὀδηγός taxi στήν Ἰσπανία, παρακαλεῖ τόν πελάτη: «Μά κύριε, μία λίρα; Δέν ἔχετε ἔνα phenning (σ.σ. ὑποδιαίρεσις τοῦ γερμανικοῦ μάρκου), ἔνα ρούβλι, μία δραχμή;...»

Ἡ ἀλήθεια γιά τήν διαμάχη Μακαρέζου - Μαρκεζίνη

Ἡ ἀνατροπή τῆς πολιτικῆς αὐτῆς, ἔγινε μόλις ἀπεχώρησε ἡ Κυβέρνηση Γ. Παπαδοπούλου.

Στίς 26 Σεπτεμβρίου 1973, ἡ ἐφημερίδα «Ἀπογευματινή» δημοσί­ευε “ἀποκλειστικές πληροφορίες” σέ πρωτοσέλιδο, μέ πυχιαίους τί­τλους: «Τά οἰκονομικά μέτρα πού θά ἐξαγγείλη ὁ κ. Σπ. Μαρκε­ζί­νης: Πλήρης ἐλευθερία στίς τιμές καί στίς εἰσαγωγές».

Μεταξύ τῶν ἄλλων, δημοσιευόταν καί ἡ πληροφορία ὅτι ὁ Μα­­ρ­κε­ζίνης θά καταργοῦσε καί τό Ν.Δ. 918/1971 «περί ἐλέγχου τῶν τιμῶν».[14] Ὁ Νικ. Μακαρέζος γράφει:

«...Δύο ἑβδομάδες λοιπόν πρίν ἀπό τήν ἀνάληψη διακυβερνήσεως τῆς Χώρας, ἄφησε νά διαρρεύσει ἡ πληροφορία γιά τήν πολι­τι­κή του, μέ τήν προσδοκία ὅτι τό μεσοδιάστημα αὐτό θά ἀναρ­­ροφοῦσε τούς ἀπότομους ἀνοδικούς κραδασμούς τῶν τι­μῶν…».[15]

Τό δημοσίευμα, “τορπίλλιζε” τήν μέχρι τότε πολιτική τῆς Κυ­­­βερνήσεως Γ. Παπαδοπούλου...

Ὁ Σπυρίδων Μαρκεζίνης ὁρκίσθηκε Πρωθυπουργός στίς 8 Ὁκτωβρίου 1973. Καί πράγματι, προχώρησε σέ ἄρση τοῦ ἐλέγχου τῶν τιμῶν καί τοῦ Ν.Δ. 918/1971. Γιά τήν πράξη αὐτήν, ὁ Νικ. Μακαρέζος ἀπορεῖ:

«Ὅλες οἱ Χῶρες τοῦ δυτικοῦ κόσμου -χωρίς νά ἑξαιροῦνται καί ἐκεῖνες μέ τίς ἰσχυρότερες οἰκονομίες- ἔπαιρναν σκληρά ἀντι­­πληθωριστικά μέτρα. Τό πάγωμα -καί ὄχι τόν ἁπλό ἔλεγχο- καί τήν πλήρη καθήλωση τῶν τιμῶν καί τῶν ἀμοιβῶν... Ἡ Κυβέρνησή μας, ἀντί παγώματος, εἶχε περιορισθεῖ στό ἤπιο μέτρο τοῦ ἐλέγχου τῶν τιμῶν, γιά νά ἀποτρέψει τήν κερδοσκοπία. Δηλαδή ἐπέτρεπε τήν αὔξηση πού ἦταν δικαιολογημένη καί ὄχι ἐκείνη πού ἦταν αὐθαίρετη καί ἁρπακτική. Οἱ ἀμοιβές -πού ἐπίσης ποτέ δέν καθηλώθηκαν- αὐξάνονταν σέ ἁρμονία μέ τήν αὔξηση τῆς παραγωγικότητος... Καί ἐνῶ ὅλες οἱ Χῶρες –πά­νοπλες- ἔδιναν τήν μάχη τούς κα­τά τοῦ Πληθωρισμοῦ, ἡ Ἑλλάς ἀφωπλιζόταν ἀπό τόν Μαρκε­ζίνη, μέ τήν κατάργηση τοῦ ἐλέ­γχου ἐπί τῶν τιμῶν καί τήν ἀκύ­ρωση τοῦ σχετικοῦ Νομοθετικοῦ Διατάγματος (σ.σ. Ν.Δ. 918/1971)...».[16]

Ἀποτέλεσμα τῆς πολιτικῆς Μαρκεζίνη, ὑπῆρξε ἡ πρόσκαιρη ἐκτίναξη τοῦ τιμαρίθμου. Τοῦτο ἐπιβεβαιώνεται ἀπό τήν εἰκόνα τοῦ Δείκτου Τιμῶν Καταναλωτού (Δ.Τ.Κ.) καθ’ ὅλο τό ἔτος 1973:[17]

Ἰανουάριος......................................100,0

Φεβρουάριος.....................................99,0

Μάρτιος...........................................102,2

Ἀπρίλιος..........................................103,9

Μάϊος...............................................106,0

Ἰούνιος.............................................108,7

Ἰούλιος.............................................107,3

Αὔγουστος.......................................107,8

Σεπτέμβριος....................................114,0

Ὀκτώβριος.......................................119,4

Νοέμβριος.......................................126,5

Δεκέμβριος......................................130,1

Ὅπως γίνεται σαφές ἐκ τῶν ἀνωτέρω στοιχείων, ὁ δείκτης ἀ­πό 100,0 τόν Ἰανουάριο τοῦ 1973, εἶχε ἀνέλθει μόλις στό 107,8 με­χρι καί τόν Αὔγουστο τοῦ 1973!

Ἡ προαναγγελία[18] καί ἐφαρμογή τῆς ἄρσεως τοῦ ἐλέγχου τῶν τιμῶν καί τοῦ Ν.Δ. 918/1971 ἀπό τήν Κυβέρνηση Σπ. Μαρκεζίνη, ὁδή­γησε σέ ἅλματα τοῦ δείκτη ἀπό 114,0 τόν Σεπτέμβριο τοῦ 1973 μέχρι καί 130,1 τόν Δεκέμβριο τοῦ 1973. Ἀποτέλεσμα:

- Ἀπό Ἰανουάριο μέχρι Σεπτέμβριο 1973 -πού Πρωθυπουργός ἦταν ὁ Γεώργιος Παπαδόπουλος- ὁ τιμάριθμος σημείωσε ἄνοδο 9,2%. Ἡ Ἑλλάς διατηροῦσε τά πρωτεῖα τοῦ χαμηλότερου τιμαρίθμου ἀπό ὅλες τίς χῶρες - μέλη τοῦ Ο.Ο.Σ.Α.!

- Τό τελευταῖο τρίμηνο τοῦ 1973 -μέ Πρωθυπουργούς τούς Σπ. Μαρκεζίνη & Ἀδ. Ἀνδρουτσόπουλο- ὁ τιμάριθμος σημείωσε ἄ­νοδο 25,1%. Τό 1973 ἔκλεισε μέ τελική ἄνοδο τοῦ τιμαρίθμου στό 15,5%.[19] (σύμμειξη τοῦ 9,2% μέχρι Σεπτεμβρίου καί τοῦ 25,1% μέχρι Δεκεμ­βρίου).

Συγκριτικό καί Γενικό Συμπέρασμα[20]

Στίς 19 - 2 - 1981, ἡ κυβέρνηση Γεωργίου Ράλλη προχώρησε σέ ὑποτίμηση τῆς δραχμῆς κατά 15%! Καί στίς ἀρχές τοῦ 1983 ἡ κυβέ­ρ­νηση Α. Παπανδρέου προχώρησε σέ ἀκόμη μία ὑποτίμηση τῆς δραχμῆς κατά 15,5%. Ἔκτοτε, ἡ ἐσωτερική ἀξία τῆς δραχμῆς, εἶχε τήν ἑξῆς ἐξέλιξη: 

- 1973:..................... 100 λεπτά

- 1982:......................  26 λεπτά

- 1989:......................... 7 λεπτά

- 1991:......................... 5 λεπτά

Συγκριτικά, ἡ ἀγορά τοῦ ἰδίου ἀγαθοῦ καί ἀκριβῶς τῶν ἰδῖων προ­διαγραφῶν -μέ ἔτος βάσεως τό 1973- στοίχιζε:

Τό 1966: 748,7 δρχ. Τό 1973: 1000 δρχ. Τό 1981: 3.811,1 δρχ. Τό 1989: 14.474,7 δρχ. Τό 1991: 20.728,1 δρχ.

Ὁ μέσος ἐτήσιος ρυθμός ἀπωλείας τῆς ἀγοραστικῆς δυνάμεως τῆς δραχμῆς, μέ ἔτος βάσεως τό 1973, ἐξελίχθηκε ὡς ἑξῆς:

- Περίοδος Γ. Παπαδοπούλου 1967 - 1973:.................3,00%[21]

- Περίοδος Καραμανλή - Ράλλη 1975 - 1981:............17,09%

- Περίοδος Α. Παπανδρέου 1982 - 1989:.....................18,20%

- Περίοδος Μητσοτάκη 1990 - 1991:.............................19,67%

 Συμπέρασμα:

Τήν περίοδο 1964 - 1967 ἡ Ἑλλάδα μαστιζόταν ἀπό πληθωριστι­κά φαινόμενα. Ἡ δραχμή κατεῖχε τήν 10^η θέση σέ ἐξωτερική ἀξία δι­εθ­νῶς. Τήν περίοδο 1967 - 1973 τά πράγματα ἄλλαξαν. Ὑπό τήν δια­κυ­βέρνηση τοῦ Γεωργίου Παπαδοπούλου:

- H Δραχμή κατέκτησε τήν 1^η θέση διεθνῶς καί ἔγινε τό σκλη­ρότερο νόμισμα τοῦ κόσμου! Καί στίς 20 Ὀκτωβρίου 1973 ἔγινε γιά πρώτη καί τελευταῖα φορά στήν ἱστορία της, ὑπερτίμησή της κατά 10%!

- Στό διάστημα 1967 - 1972 ἡ Ἑλλάς εἶχε τόν χαμηλότερο ρυ­θμό αὐξήσεως τιμαρίθμου τῶν χωρῶν - μελῶν τοῦ Ο.Ο.Σ.Α. μέ μέσο ἐτήσιο ρυθμό 2,6%.

- Λόγω τοῦ διεθνοῦς πληθωρισμοῦ, τό τελευταῖο τρίμηνο τοῦ 1972 ὁ μέσος ἐτήσιος ρυθμός αὐξήσεως τιμαρίθμου ἀνῆλθε στό 4,3% καταλαμβάνοντας τήν 2^η θέση διεθνῶς, μετά τίς Η.Π.Α. σέ χα­μηλό τιμάριθμο!

- Παρά τήν διεθνῆ πληθωριστική ἔκρηξη, τό πρῶτο τρίμηνο τοῦ 1973, κατέκτησε καί πάλι τήν 1^η θέση σέ χαμηλό τιμάριθμο, σέ παγ­κόσμια κλίμακα.

- Παρά τήν πετρελαϊκή κρίση, μέχρι τά τέλη Σεπτεμβρίου 1973, ὁ τιμάριθμος ἀνῆλθε κατά 9,2%, διατηρώντας τήν 1^η θέση σέ χα­­μηλό τιμάριθμο καί σέ ἀντιπληθωριστική πολιτική στόν κόσμο!

- Ἡ ἀντικατάσταση τῆς Κυβερνήσεως Γ. Παπαδοπούλου ἀπό τήν Κυβέρνηση Σπ. Μαρκεζίνη, ὁδήγησε σέ πρόσκαιρη αὔξηση τοῦ τι­μαρίθμου στό 25,1% τό τελευταῖο τρίμηνό του 1973. Ἔτσι τό 1973 ἔκλεισε μέ μέσο ἐτήσιο ρυθμό αὐξήσεως 15,5%.

Δηλαδή, ὅσο κυβερνοῦσε ὁ Γεώργιος Παπαδόπουλος, ἡ Δρα­­­χ­­μή παρέμεινε ἀδιάπτωτα τό σταθερώτερο νόμισμα στόν κόσμο καί ἡ Ἑλλάδα πρώτη σέ χαμηλό τιμάριθμο  παγκοσμίως!

 ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:

[1] Ἐκτίμησις Ο.Ο.Σ.Α. («Ναυτεμπορική» 15/4/1968)

[2] Δηλώσεις F. J. Strauss 17/5/1968, Δελτία Ἑλβετικῶν Τραπεζῶν «Credit Suisse» Μαρτίου 1968, «Schweizererische Kreditanstalt» Ἰουνίου 1968, «Union de Banques Suisses» Νοεμβρίου 1968.

[3] Βλπ. καί «Ναυτεμπορική» 18/11/1969

[4] Ὑπ. Συντονισμοῦ «Οἰκονομικαί Εἰδήσεις» τεῦχος 30, Ὀκτώβριος 1970

[5] «Financial Times», 15 Ἰανουαρίου 1973.

[6] βλπ. «Οἰκονομικό Ταχυδρόμο» 28/7/1966 καί 29/9/1966

[7] βλπ. Μηνιαῖο Δελτίο Ο.Η.Ε. μηνός Νοεμβρίου 1967. Μηνιαῖο Δελτίο Διεθνούς Νομισματικοῦ Ταμείου (Δ.Ν.Τ) μηνός Δεκεμβρίου 1967. Μηνιαία Στατιστικά Δελτία Ο.Ο.Σ.Α. μηνῶν Νοεμβρίου 1967 καί  Ἀπριλίου 1968.

[8] «TIMES» Λονδίνου, 10 Ἰανουαρίου 1972.

[9] «Ἐτήσια Ἔκθεσις Ο.Ο.Σ.Α. 1975» σελ. 13

[10] Ο.Ο.Σ.Α. «Main Economic Indicators» τεῦχος Ἀπριλίου 1972.

[11] Ἔκθεσις Δ/τοῦ Τραπέζης Ἑλλάδος γιά τό 1972, σελ. 66 καί 72. Ἐπίσης Τράπεζα τῆς Ἑλλάδος «Ἕλλ. Οἰκονομία γιά τό 1972» σελ. 66 καί 70. Οἱ Η.Π.Α. ἦλθαν πρώτες διότι πέτυχαν 3,3%.

[12] Ν. Μακαρέζου «Ἡ οἰκονομία τῆς Ἑλλάδος» σελ. 248 - 252

[13] «Οἰκονομικαί Εἰδήσεις» τεῦχος 64, Αὔγουστος 1973, ἔκδοσις ΥΠ.ΕΘ.Ο.

[14] Δίαυλος διοχετεύσεως ἀπό τόν Μαρκεζίνη τῆς πληροφορίας πρός τήν ἐφημερίδα ἦταν πιθανότατα ὁ Νικ. Μομφεράτος πού τότε ἐργαζόταν στήν «Ἀπογευματινή» καί κατόπιν ἀνέλαβε τό Ὑπουργεῖο Βιομηχανίας στήν Κυβέρνηση Μαρκεζίνη.

[15] «Ἡ οἰκονομία τῆς Ἑλλάδος» σελ. 265 - 266. Σέ διαμαρτυρία γιά τήν πράξι αὐτήν τοῦ Μαρκεζίνη, ὁ Νικ. Μακαρέζος, παραιτήθηκε στίς 28 Σεπτεμβρίου 1973.

[16] «Ἡ οἰκονομία τῆς Ἑλλάδος» σελ. 270

[17] Πηγή: Στατιστική Ἐπετηρίδα Ε.Σ.Υ.Ε. 1975, σελ. 433.

[18] Δημοσίευσις «Ἀπογευματινῆς»

[19] Τράπεζα τῆς Ἑλλάδος: Μηνιαῖο Στατιστικό Δελτίου Ἀπριλίου 1974, σελ. 100

[20] Πηγές: Τράπεζα τῆς Ἑλλάδος: «Ἡ Ἑλληνική Οἰκονομία» Τόμος ΙΙΙ, σελ. 36 & 238. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστικές Ἐπετηρίδες. Οἰκ. Ἐπιθεώρησις «Ἐπιλογή» Ἰαν. 1990 καί 1990 - 91. Νικ. Μακαρέζου «Ἡ οἰκονομία τῆς Ἑλλάδος» σελ. 233 - 234.

[21] Τήν περίοδο 1953 - 1963 ἦταν 4,16%.

Ένα βιβλίο με πρωτοφανή στοιχεία για το συνολικό έργο της περιόδου 1967 - 1973 σε όλους τους τομείς. Από τις εκδόσεις ΠΕΛΑΣΓΟΣ του Ιωάννου Γιαννάκενα. Προμήθεια: Χαρ Τρικούπη 14 (εντός της στοάς) Αθήνα. Τηλ. 210 3628976 ή 210 6440021

• Προηγούμενο
• Επόμενο