ΜΕΡΟΣ Ζ': Ο ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΑΛΑΣ ΓΙΑ ΤΟΝ κ. ΜΕΛΕΤΗ ΜΕΛΕΤΟΠΟΥΛΟ

Ο Γεώργιος Γεωργαλάς δεν χρειάζεται συστάσεις. Υπήρξε γνωστός διανοούμενος, με μεγάλο συγγραφικό έργο και τεράστια απήχηση. Στο βιβλίο του «ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΘΕΩ­ΡΗΣΙΣ» (Εκδόσεις ΠΕΛΑΣΓΟΣ, Μάϊος 2000), στις σελίδες 156 - 179, αφιέ­ρω­σε ένα ολόκληρο κεφάλαιο στην κριτική του βιβλίου του κ. Μελέτη Με­λε­τόπουλου. Θεωρ­ού­με χρήσιμο να παραθέσουμε τα κυριώτερα σημεία αυ­τής της κριτικής:

 «ΟΤΑΝ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΠΑΙΖΕΙ ΜΕ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ

(Μ. Μελετόπουλου: «Η δικτατορία των Συνταγματαρχών»)

 Μη εική περί των μεγίστων συμβαλλώμεθα  (Ηράκλειτος 17)

Κανονικώς δεν θα έπρεπε ν΄ ασχοληθώ με το περί ού ο λόγος βιβλίο. Όμως είναι τόσον τέλειον υπόδειγμα του τρόπου με τον οποίον δεν επι­τρέ­πεται να γράφεται η Ιστορία, ώστε δεν άντεξα και υπέκυψα στον πει­ρασμό.... Τα δείγματα ανευθυνότητος, επιπολαιότητος, αγνοίας, προχειρο­λο­­­γίας, κενολογίας, αντιφάσεων, αυτοαναιρέσεων, ανακριβειών, λα­θών, ατεκ­μη­ρίω­των ισχυρισμών, ιδεολογικής συγχύσεως, ανοησιών και σκο­πιμότητος που πλημμυρίζουν ξέχυλα από το “μελέτημα”, εί­ναι τόσο πολ­λά και τόσο κραυγαλέα, αρκετά συχνά και τόσον απί­στευτα, ώστε ομο­λο­γώ ότι δυσκολεύθηκα πολύ να επιλέξω τα σημεία της κριτικής μου…

 Χαρακτηρισμολογία

Το έργο είναι γεμάτο από χαρακτηρισμούς, ασυμβίβαστους προς την επιζητούμενη “επιστημονικότητά” του, αφού η επιστήμη βασίζεται στην τεκμηρίωσι, την απόδειξι, στην επιχειρηματολογία και ασφαλώς όχι στην χαρακτηρισμολογία. Διαβάζουμε τους εξής “κοινωνιολογικούς” χαρακτη­ρι­­σμούς:

- «η βασιλική καμαρίλλα» (σ.32)

- «η απριλιανή συμμορία» (33)

- «μπουρδολογία» (168) (για την ιδεολογία των συν/ρχών)

- «ο ανεκδιήγητος Παττακός» (34)

- (οι δίκες των πρωταιτίων) «θα τους οδηγήσουν στην αμετάκλητη ιστο­­ρική καταδίκη» (46). Προφήτης της μελλοντικής ιστοριογραφίας ο κοι­νω­­νιολόγος μας, εκτός εάν θεωρεί τον Ντεγιάννη ενσάρκωσι της ιστο­ρι­κής κρίσεως.

- «ο αδίστακτος αριβιστής Λαδάς, διέπεται από αντικομμουνιστική ψύ­­­χωση τρίτου βαθμού» (184)

- «τυχοδιωκτικές προσωπικότητες» ήσαν η Φρειδερίκη, ο Ωνάσης, η Βλά­­χου (84). Ζωντανούς δεν αναφέρει διότι αυτοί μπορούν ν’ αντιδρούν.

- ο υπουργός Γ. Κάρτερ είναι… «αστός» (376). Αυτό κατά τον Μ.Μ. τα λέ­­γει όλα!

- Εμένα με χαρακτηρίζει «επικίνδυνο προπαγανδιστή». Επικίνδυνο για ποιους; Αδιευκρίνιστον.

Το προαπριλιανό καθεστώς ήταν:

- «Άτεχνα μεταμφιεσμένο αστυνομικό κράτος» (86)

- «Δυσλειτουργικό» (86)

- «Ευνοιοκρατικό, νεποτιστικό, φαυλοκρατικό» (86)

- «Αναξιόπιστο» (86)

- «Γεροντοκρατικό» (96)

 Ανεστραμμένη λογική

 Ο «μεταπολεμικός κοινοβουλευτισμός στην Ελλάδα» χαρακτηριζόταν από:

- «Ηθική και πολιτική αποτυχία» (101)

- «Υπονόμευση των θεσμών, οξύτητα των πολιτικών παθών, κατά­ρ­ρευ­ση του κύρους του κοινοβουλευτισμού και της δικαιοσύνης» (101)

- «Το πολιτικό σύστημα έπασχε από αποσύνθεση» (106)

- «Η διακυβέρνηση από την ΕΚ υπήρξε ασυντόνιστη, απρογραμμά­τι­στη, δημαγωγική» (106)

- Η δημοκρατία ήταν «νοσούσα» (102)

Όμως, οι στρατιωτικοί που ανέτρεψαν την ευνοιοκρατία, την φαυλο­κρα­­τία, την ηθικώς και πολιτικώς αποτυχημένη και νοσούσαν «δημοκρα­τία»… εγκλημάτισαν παρ’ όλο που σ’ αυτό το «εν αποσυνθέσει» πολιτικό σύ­­στημα είχαμε «διαβλητές κυβερνήσεις… ακόμη και δολοφονίες και άλ­λα εκτροπικά περιστατικά τρομοκρατίας» (106)

- Οι στρατιωτικοί υπήρξαν εγκληματίες επειδή ανέτρεψαν τον «ηθικά χρεωκοπημένο πολιτικό κόσμο», ένα «πολιτικό σύστημα που αδυνατούσε να δώσει βιώσιμες κυβερνήσεις» μίαν «ατμόσφαιρα διάλυσης» και ένα «διχα­στικό και φανατισμένο κλίμα (109) (σημ. το κλίμα ήταν… «φανατι­σμέ­­νο»!).

 Ανοησίες

 - (Οι εκτοπισμένοι στην Τζιά πρωταίτιοι) «τρώνε φρέσκα ψάρια» (46). Θαυμάσια κοινωνιολογική ανάλυσις!

- Πιστεύει ότι «η πολιτική στράτευση (του Δ. Τσάκωνα) σ’ ένα απεχθές καθεστώς καταργεί την έξωθεν καλή μαρτυρία (255). Το «απεχθές» είναι όρος επιστημονικός ή χαρακτηρισμολογικός; Και «έξωθεν μαρτυρία» τί­νος; Αλλά ποιος του είπε ότι οι άξιοι του ονόματος «άνθρωποι» χρει­άζο­νται «έξωθεν μαρτυρίες»; Ποιες τέτοιες μαρτυρίες είχαν ο Πυθα­γό­ρας, ο Πλάτων, ο Ιησούς; («ουαί όταν άνθρωποι επαινέσωσιν υμάς»).

- «Το πολιτικό προσωπικό της Δικτατορίας είναι αστικό» (66). Δηλαδή τι να ήταν; Τι ήταν πριν και μετά απ’ αυτήν; Σε ποια χώρα του κόσμου το πολιτικό προσωπικό δεν είναι «αστικό»;

- «Η Ρωσική Επανάσταση έφερε στην εξουσία τους προλετάριους» (68)!! Πρωτοτυπεί παγκοσμίως ο Μ.Μ. με τον ισχυρισμό του που ουδέποτε προέβαλαν και οι φανατικότεροι των μαρξιστών. Αυτό ασχέτως προς το ότι συγχέει την κοινωνική (Ρωσική) με την πολιτική (Απριλιανή) επανά­στα­σι.

- «Στις κυβερνήσεις της Δικτατορίας δεν συμμετείχαν ούτε εργάτες, ούτε αγρότες, όπως π.χ. συνέβη στο ΕΑΜ» (68). Σε ποια κυβέρνησι συμ­μετείχαν πριν ή μετά την δικτατορία; Όσο για το ΕΑΜ εκτός από την επι­στημονικώς και λογικώς απαράδεκτη σύγκρισι ανομοίων, ποιοι ήσαν οι προ­λετάριοι ή οι εργάτες – αγρότες που τοποθέτησε ως αντιπροσώπους του στην κυβέρνησι Παπανδρέου το 1944; Και τι είδους λογική είναι να κα­τηγορεί τους Συν/ρχες ότι δεν μιμήθηκαν το (αποκλειστικώς στην ανι­στόρητη φαντασία του Μ.Μ. ευρισκόμενο) «πρότυπο» του ΕΑΜ;

- Θεωρεί τον διορισμόν ενός αρτοποιού ως δημάρχου, επιλογήν «μη αστίζοντος χαρακτήρα» (79). Προφανώς ο αρτοποιός… «κοινωνιολογικώς» δεν είναι «αστός», ενώ ο στρατιωτικός είναι!

- «Ο δικτάτωρ κατάφερε να αποσταθεροποιήσει αρχικά και να κατά­λύσει τελικά την Δημοκρατία, εξουδετερώνοντας σταδιακά πολιτικούς αρχη­γούς, στρατηγούς του βασιλιά…» (σ.162). Δηλαδή ο Γ. Παπαδόπουλος αποσταθεροποίησε την «δημοκρατία»! Προφανώς ο Μ. Μ. νομίζει ότι α­υτός κήρυξε και διεξήγαγε τον «ανένδοτο», έφερε σε σύγκρουσι τον Γ. Πα-πα­νδρέου με τον Κωνσταντίνο, ωργάνωσε την αποστασία, έβαλε τον Π. Κα­νελλόπουλο να ανατρέψη την κυβέρνησι Παρασκευόπουλου κ.λπ. Όλα αυτά τα διεπίστωσε χρησιμοποιώντας την «κοινωνική επιστήμη»! (162). Τώρα, αν εννοεί με αυτόν τον όρο την κοινωνιολογία ή κάτι άλλο, το ξέρει ο ίδιος.

Σύγχυσις ιδεών

 - «Πατρίς - Θρησκεία - Οικογένεια» είναι «τετριμμένα συντηρητικά ιδεο­­λογήματα»! (98). Προφανώς αν και «κοινωνιολόγος», ο Μ. Μ. αγνοεί την έννοιαν του όρου «ιδεολόγημα». Ίσως αυτό να είναι φυσικό για τους «προ­ο­δευτικώς» σκεπτομένους (;)

- Συγχέει τα οικονομικά συστήματα με τα πολιτικά, ταυτίζοντας τον καπιταλισμό με την δημοκρατία, αρνούμενος την δυνατότητα να υπάρχη κα­πιταλισμός με ολοκληρωτισμό ή δημοκρατία με μη καπιταλιστικό σύ­στημα. Ο άνθρωπος όχι απλώς τυγχάνει παντελώς ανιστόρητος, αλλά και δεν βλέπει τον σύγχρονο κόσμο.

- Κατηγορεί τον Θ. Παπακωνσταντίνου επειδή κατήγγειλε τους «συ­νοδοιπόρους», οι οποίοι κατά τον Μ. Μ. ήσαν «κάθε προοδευτικό, δημο­κρα­­τικό και ανοιχτό πνεύμα που δεν διακατέχεται από αντικομ­μουνι­στι­κή υστερία» (206). Μήπως όμως ένας συνοδοιπόρος δεν ήταν παρά κάποι­ος καιροσκόπος που απλώς δεν τολμούσε να εμφανισθή ως κομμου­νι­στής;

- «Ο Ιωαννίδης εκπροσωπούσε ότι πιο κανταφικό» (328). Σοβαρά; Πως και σε τί;

- Εξηγεί: «πατρίδα, δηλ. καθεστηκυία τάξη πραγμάτων» (309). Πρωτό­γο­νος αναρχισμός.

- Έχει την παράδοξη άποψη ότι όταν η ελευθερία έχει εθνικό περιε­χό­μενο και κοινωνικά πλαίσια είναι «μη ελευθερία»! (219). Διατεί­νεται ότι «η ελευθερία δεν χρειάζεται κανέναν, μα κανέναν ορισμό»! (σ. 219) -πρωτό­τυπος πράγματι ως επιστήμων ο Μ. Μ.

- Στην διατύπωσί μου ότι η ελευθερία πρέπει να είναι έννομη, να μην έχη αντικοινωνικό χαρακτήρα, ούτε να χρησιμοποιείται κατά του έθνους, αντιτείνει ότι αυτό «θυμίζει ολοκληρωτικό στρατόπεδο» (220)

- Κατά τον Μ.Μ. ο αντικομμουνισμός «οδηγεί στην κατάργηση του δι­καιώματός μας να εκλέγουμε» (220). Πόθεν το συμπέρασμα; Το ίδιο ισχύει μήπως και για τον αντιφασισμό; Στα κομμουνιστικά καθεστώτα υπήρχε το δικαίωμα του εκλέγειν;

- Με κατηγορεί επειδή καταγγέλω το κατεστημένο αλλά απορρίπτω και τους χίππυς, διότι έτσι καταγγέλλω και τους επαναστάτες (225). Δη­λαδή στο μυαλό του, επανάστασις = χιππισμός!

- Θεωρεί ότι προσπαθώ να συμβιβάσω τα: «ασυμβίβαστα π.χ. τις νεω­τε­ριστικές απόψεις της διαστημικής εποχής με την συντηρητική έννοια της πειθαρχημένης ελευθερίας» (227). Κατά τον «κοινωνιολόγο», η διαστη­μική εποχή συνεπάγεται την αντικατάστασι της ελευθερίας από την ασυδοσία. Δεν έχει ιδέα από την ελληνική διαλεκτική και συνθετική σκέ­ψι.

- Στις σ. 337 - 338 παραθέτει ιδικής του εμπνεύσεως καταλόγους με τις παλαιές και τωρινές έννοιες διαφόρων όρων. Και μόνον γι΄ αυτούς τους καταλόγους του, ο Μ. Μ. θα έπρεπε να τιμηθή με τους μεγαλύτερους ακα­δημαϊκούς τίτλους. Δύο μόνον δείγματα: H … «παλαιά λέξις», έθνος, τώ­ρα, κατά τον Μ.Μ. είναι «φασιστική έννοια που αποκρύπτει τις κοινω­νι­κές διαφορές και εξυπηρετεί τα συμφέροντα του κεφαλαίου»! Η «παλαιά λέ­ξις» πατριώτης, τώρα σημαίνει «κάτι μεταξύ φασίστα και σωβινιστή»! Στα μυαλά ποίων;

- Φυσικά ταυτίζει (το 1996!!!) τις μαρξιστικές ιδέες με τις προοδευτικές! (339). Μάλλον θα είναι παγκοσμίως ο μόνος “κοινωνιολόγος” που εμμένει σ’ αυτήν την τερατώδη ταύτισι. «Ανάμεσα στα σημαντικώτερα επιτεύγμα­τα του πολιτισμού» ξέρετε τι κατατάσσει; Θα σας το αποκαλύψω διότι αποκλείεται παντελώς να το βρείτε: τον πύργο του Άϊφελ!! (343).

- Τα κριτήριά του είναι τέτοια, ώστε κατατάσσει ιδεολογικώς τα πρό­σω­­πα με βάσι την επαγγελματική – κοινωνική τους προέλευσι. Οπότε ο Μάρξ είναι φορεύς της αστικής ιδεολογίας, ο Έγκελς της κεφαλαιο­κρα­τικής, ο Λένιν, ο Μπακούνιν, ο Κροπόττων της τσαρικής κ.ο.κ.

- Επισημαίνει «κρυπτομαρξιστική διάθεση της 21ης Απριλίου» (231). Τό­­σο καλά κατέχει τον μαρξισμό!

Σκοπιμότητες

 Σκοπίμως «αγνοεί» το βιβλίο μου «Η Ιδεολογία της Επαναστάσεως» και την θεωρία περί «νέας δημοκρατίας» όπως και το ομώνυμο περιοδικό που έγραψα πριν την 21η Απριλίου 1967 -και λέγω «σκοπίμως», διότι και το βιβλίο και το περιοδικό και τις ομιλίες και τα κείμενά μου περί «νέας δη­μοκρατίας» τα εγνώριζε πολύ καλά, αφού μου τα εζήτησε και τα έλαβε. Η σκο­­πιμότης της «αγνοίας» του είναι φανερή.

- «Οσάκις στρατιωτικοί μεταβάλλονται σε πολιτικούς» τα θαλασσώ­νουν. Και αναφέρει τον Πάγκαλο και τον Κονδύλη (184). «Ξεχνά» όμως τον Ν. Πλαστήρα, τον Ι. Μεταξά, τον Αλ. Παπάγο.

- Κατηγορεί τον Ι. Λαδά επειδή το 1967 θυμάται τον εμφύλιο ενώ τότε «έχουν περάσει περίπου δύο δεκαετίες» (187). Ο ίδιος όμως δείχνει τόσο μένος κατά του στρατιωτικού καθεστώτος ενώ έχουν περάσει παραπάνω από δύο δεκαετίες. Και στο κάτω - κάτω οι κομμουνιστές εξόντωσαν την οι­κογένεια του Ι. Λαδά ενώ ο Μ.Μ. ουδέν υπέστη από το εν λόγω κα­θε­στώς.

- Κατηγορεί τον Ι. Λαδά ότι «νομιμοποιεί την ελληνική συμμετοχή στην Κορέα και το Βιετνάμ» (188). Που ανακάλυψε ελληνική συμμετοχή στο Βιετνάμ; Και ποιοι ήσαν στην κυβέρνησι της Ελλάδος κατά τον πόλε­μο της Κορέας;

- Χαρακτηρίζει το στρατιωτικό καθεστώς ως «ξενόδουλο» (189). Από­δεί­ξεις; Ενδείξεις; Επιχειρήματα; Τα θεωρεί περιττά. Ο αναγνώστης οφεί­λει να αρκείται στον λόγο του.

 Υστερόβουλη υποκειμενικότης

 Ο άκρατος υποκειμενισμός του εκδηλώνεται και σε προσωπικές συμ­πά­θειες ή αντιπάθειες, με αναιτιολόγητους επαίνους ή  ατεκμηρίωτες κα­τηγορίες προσώπων. Λ.χ. εξυμνεί διαρκώς ως «ανένδοτο και αδιάλλα­κτο» αντίπαλο της 7ετίας τον Κ. Καλλίαν (108,112,125,138,140), του οποίου ουδείς αντελήφθη την ύπαρξιν κατά την διάρκειά της.

- Η Μερκούρη «υπήρξε συνεπής δημοκράτισσα σε όλη της την ζωή» (124) την οποίαν ζωή αγνοεί (ή προσποιείται ότι)…

- «Ο πνευματικός κόσμος…επέδειξε ακατανόητη ανοχή προς το κάθε­στώς» (142). «Ακατανόητη» σε ποιόν; Στην κοινωνιολογική του ανά­λυ­σι; Έργο του κοινωνιολόγου και του ιστορικού είναι όχι να χαρα­κτη­ρίζουν ένα φαινόμενο «ακατανόητο», αλλά να το ερμηνεύσουν….

- «Ο Μαρκεζίνης σχεδιάζει να βραχυκυκλώσει και σταδιακά να εξου­δετερώσει τον δικτάτορα (43). Πως το γνωρίζει ο κοινωνιολόγος μας; Άγνωστον…

- Ο Γ. Παπαδόπουλος είχε «όλα τα αρνητικά χαρακτηριστικά του μικρο­αστισμού» (54). Ποια είναι αυτά κρίνει περιττόν να τα αναφέρη. Πά­ντως ο ίδιος, ως μεγαλοαστός περιφρονεί τους μικροαστούς.

- Παρουσιάζει τον Ν. Σαμψών (πρόεδρο της Κύπρου από την ανατρο­πή του Μακαρίου ως την τουρκική εισβολή) ως «άγνωστο». Όμως ο Σαμ­ψών ήταν πασίγνωστος αγωνιστής της ΕΟΚΑ, καταδικασθείς δις εις θα­να­τον από τους Άγγλους και εν συνεχεία βουλευτής και εκδότης ημερη­σίας εφημερίδος. Πράγματι παχυλή και απαράδεκτη άγνοια ή σκόπιμος προ­σποίησις; Άβυσσος η ψυχή του κοινωνιολόγου!

 Αυτοαναιρέσεις

 - «Οι κυβερνήσεις της ΕΡΕ και της ΕΚ αποτελούνταν κυρίως από με­γα­λοαστούς και μεσοαστούς, γόνους του πολιτικού και οικονομικού κα-τεστημένου» (68), ενώ αντιθέτως στην 7ετία «εμφανίζεται αύξηση των μι­κρο­αστών και επικράτηση της μέσης αστικής τάξης, δηλ. ανθρώπων που δεν ανήκαν στα κυκλώματα που παρήγαν υπουργούς» (69) Επιπλέον, τε­λι­κώς «τα αστικά συμφέροντα αποκόπηκαν εντελώς από την Χούντα» (73). Παρά ταύτα «η στελέχωση των απριλιανών κυβερνήσεων έγινε σε μεγάλο βαθμό από μέλη της προαπριλιανής ιθύνουσας τάξης» (81). Υπά­ρχει όμως «ομαδική υπουργοποίηση ανθρώπων που είχαν μείνει λίγο ή πολύ έξω από το προ-απριλιανό κατεστημένο (82) – πρόκειται για «πλη­θώ­­­ρα στοιχείων που δεν είχαν κατορθώσει να παρεισφρήσουν στο κατε­στημένο (82). Ο Μ.Μ. περιφρονεί τις αντιφάσεις και αυτοαναιρείται. Αυτό­από­καλυπτικό το «δεν είχαν κατορθώσει να παρεισφρήσουν στο κατεστη­μένο». Ούτε που του περνά από το μυαλό ότι κάποιοι μπορεί να μην θέλουν να ενταχθούν στο κατεστημένο!

- «Ο κοινωνικός χαρακτήρας της Χούντας ήταν αγροτικός – μικρο­α­στι­κός» (89). Και «δεν θα μπορούσαμε να χαρακτηρίσουμε το στελεχικό προ­σωπικό της Χούντας αστικό» (92).

- Ο Σπ. Μαρκεζίνης «ήταν ένα αληθινά προοδευτικό αστικό στοιχείο» (378). Όμως λίγο παρακάτω (380) θεωρεί ότι στην κυβέρνησή του του 1973, έδωσε «έντονο το μεγαλοαστικό στοιχείο»! Δηλ. προοδευτικοί είναι οι μεγάλοι αστοί;

- «Η δικτατορία φρόντισε να ευνουχίσει πολιτικά την εργατική τάξη» (422). Όμως, «ο συνδικαλισμός τελούσε από το 1948 ως το 1969 υπό τον ας­φυ­κτικό έλεγχο του εργατοπατέρα της Δεξιάς, Μακρή» (423). Οπότε τι ευ­νού­χισε;

- «Η Δικτατορία παρέμεινε κοινωνικά μετέωρη» (96). Όμως: «Η ηθική και πολιτική αποτυχία του μεταπολεμικού κοινοβουλευτισμού επέφερε κάποιον μεγαλύτερο βαθμό ανοχής απέναντί της» (101). Η κοινωνία έδειξε «απροθυμία να αντισταθεί» (103). «Η απώλεια της αξιοπιστίας του πο­λιτικού κόσμου ήταν υπεύθυνη για τον σχετικά μεγάλο βαθμό ανοχής της ελληνικής κοινωνίας απέναντι στους Συν/ρχες» (104).

Στην συνέχεια, κατονομάζοντας τους επιδείξαντας «στην  μεγαλύ­τε­ρη ανοχή προς την δικτατορία», αναφέρει: Στρατιωτικούς, γραφειο­κρά­τες, ανώτερη υπαλληλία, δικαστικό και διπλωματικό σώμα, συντηρη­τι­κούς κύκλους, αστούς και μικροαστούς, πνευματικό κόσμο, κεφάλαιο, οι­κο­­νο­μικώς χαμηλά στρώματα, αγροτικό και δημοσιοϋπαλληλικό κόσ­μο, τον χώρο της ανωτάτης εκπαιδεύσεως, «οι αγρότες που επωφελή­θη­καν από το χάρισμα των χρεών», «αλλά και εκείνοι που ήσαν πάση θυσία υπέρ της ησυχίας (110 – 112). Έμεινε κανείς εκτός καταλόγου;

Βεβαίως υπήρξαν «ορισμένες φωτεινές εξαιρέσεις πολιτικών ανδρών» (111) και πρωτίστως ο… Κ. Καλλίας (112,140,125,138). Φυσικά και η Μελίνα Μερκούρη η οποία «υπήρξε συνεπής δημοκράτισσα σ΄όλη της την ζωή» (124). Πάντως του «είναι εντυπωσιακή η απουσία των αγροτών και εργα­τών από τον αντιδικτατορικό αγώνα» (137 – 138) παρά την απουσία αγρο­τών και «προλεταρίων» (!) από τις κυβερνήσεις της 7ετίας.

Και συμπεραίνει: «Είναι προφανές ότι η αντίσταση κινήθηκε από αστε­ακά στοιχεία». Αν «αστεακά» = κάτοικοι των πόλεων τότε γιατί απου­σιά­ζουν οι εργάτες; Αν «αστεακά» =  αστικά, και η δικτατορία είναι αστι­κή, πως οι αστοί στρέφονται κατά του εαυτού των; Άρα η «κοινωνιολογία» του Μ.Μ. πάει περίπατον «εξω-αστεακόν».

Ομολογεί: «η αντίσταση κατά της Δικτατορίας ήταν υπόθεση μερικών οργα­νώσεων, κινήσεων και ομάδων, που δεν απέκτησαν ποτέ μαζικό χα­ρα­κτήρα και παρέμειναν υπόθεση το πολύ μιας εκατοντάδας ανθρώ­πων η κάθε μια» (139 – 140). Κατά τα άλλα, η δικτατορία ήταν «κοινωνικά μετέωρη» αφού δεν την στή­ριζαν οι Καλλίας – Ράλλης – Μερκούρη.

Αντιφάσεις

 Στις κυβερνήσεις της 7ετίας δεν έχουμε μεγαλοαστούς και μεσοα­στούς, γόνους του πολιτικού και οικονομικού κατεστημένου, αλλά, «αν­θρώ­πους που δεν ανήκαν στα κυκλώματα που παρήγαν υπουργούς» (68 – 69). Παρά ταύτα, «η απουσία αγροτών και προλεταρίων… δείχνει ότι η 21η Απριλίου δεν ήταν μια Επανάσταση» (71 – 72)

Ο άνθρωπος:

α) Θεωρεί επανάστασι αποκλειστικώς την ανατροπή ενός κοινωνικού συστήματος, αγνοώντας ότι υπάρχουν και άλλων ειδών επαναστάσεις, λ.χ. πολιτικές, που αποσκοπούν στην μεταβολή του πολιτικού συστή­μα­τος.

β) Νομίζει ότι η ταξική προέλευσις των μελών μιας κυβερνήσεως προ­σδιορίζει και την πολιτικήν της.

Και συνεχίζει: «αντιθέτως στο ΕΑΜ κατέλαβαν ανώτατες θέσεις άτο­μα αγροτικής, εργατικής και μικροαστικής προελεύσεως, ιδίως στο στρα­τιω­τικό του σκέλος (72). Έχουμε:

ι) Σύγκρισιν ανομοίων (ΕΑΜ και 21η Απριλίου) που βιάζει τους στοι­χει­ώ­δεις νόμους της λογικής.

ιι) Ανακρίβεια, διιότι ουδείς αγρότης ή εργάτης ανέλαβε πραγματική εξουσία στο ΕΑΜ που και το ίδιο ήταν υπόδουλο στο ΚΚΕ, εκτός αν θεωρή «προλετάριους» τους Σβώλον, Τσιριμώκον, Γληνόν κ.α.

ιιι) «Το στρατιωτικό σκέλος» ήταν το αντάρτικο του ΕΛΑΣ, όπου φυσικό ήταν να υπάρξουν αγροτικής προελεύσεως στελέχη, στα οποία όμως ουδέποτε εδόθη πολιτική ισχύς. Τι ήθελε από την 7ετία να αναδείξη “καπετάνιους των όρεων”; Πάντως και επί των ημερών της οι αγρότες δεν έπαυσαν να υπηρετούν στον Στρατό.

- Όμως ομολογεί: «(το 1973-74) τα αστικά συμφέροντα αποκόπηκαν πια εντελώς από την Χούντα» (73). Άρα αυτή δεν ήταν όργανο των αστι­κών συμφερόντων. Και ένα καθεστώς (και κοινωνιολογικώς) κρίνεται όχι από την επαγγελματικήν προέλευσιν των στελεχών του, αλλά από το ποια συμφέροντα προωθεί, εθνικά ή ξένα, νομενκλατούρας ή εργαζομέ­νων, κυριάρχων ή λαού.

- Δέχεται ότι προαπριλιανώς υπήρχε χάος, αλλά «διερωτάται να δι­και­ολογείται έτσι» η επέμβασις των Ε.Δ. (307). Αντί να «διερωτάται» γιατί δεν λέγει την δική του λύσι για έξοδο από το χάος;

- Ο Γ. Παπαδόπουλος παρουσιάζεται ταυτοχρόνως ως «όμηρος» του Ιωαννίδη και μία γραμμή παρακάτω ως «πανίσχυρος» (39). Πανίσχυρος όμη­ρος λοιπόν! …

 Ψεύδη

 Ο Γ. Παπαδόπουλος ήταν στα Τάγματα Ασφαλείας «και μετά την απε­λευθέρωση στελέχωσε την ΚΥΠ» (51). Η αλήθεια είναι:

α) Ο Γ. Παπαδόπουλος δεν ήταν ποτέ στα Τάγματα Ασφαλείας… β) Στην ΚΥΠ τοποθετήθηκε το 1959 δηλ. 15 έτη μετά την απελευθέρωσι….

- Επίσης «ήταν γραμματέας του σχεδίου Περικλής βάσει του οποίου έγινε η νοθεία στις εκλογές του 1961» (54). Και πάλιν φημολογία, κομ­μα­τικοί ισχυρισμοί, κατηγορίες κίτρινου τύπου και άλλο τέτοιο “κοινωνιο­λογικό” υλικό, αφού ουδέν από τα αναφερόμενα απεδείχθη ποτέ ή έστω τεκμηριώνεται εκ των υστέρων.

- «Ήταν στέλεχος… των συνωμοτικών οργανώσεων του Στρατού στην Μ. Ανατολή» (151). Δεν πήγε ποτέ του εκεί. Πως να πάη άλλωστε αφού ήταν στα… “Τάγματα Ασφαλείας”;

- «Κατείχε σημαντική θέση στους παρακρατικούς μηχανισμούς του μετεμφυλιακού κράτους» (151). Δηλ. στον Στρατό, στην ΚΥΠ και στο ΓΕΣ!

- Υπηρέτησε κυρίως στο 2ο Ε.Γ. ΓΕΣ. Ψεύδος. Ουδέποτε υπηρέτησε εκεί.

- «Η δικτατορία απέσυρε την μεραρχία από την Κύπρο το 1967 για να μη δυσαρεστήσει την Τουρκία» (336). Τόσο βαθειά η κοινωνιολογική του ανά­λυσις!

- «Στο Πολυτεχνείο και συγκεκριμένως στις 17-11-73 υπήρξαν εκα­το­ντάδες τραυματίες, χιλιάδες συλληφθέντες». Προφανώς η “κοινω­νιο­­λο­γία” αντλεί τα στοιχεία της από μυθογράφους της κίτρινης δημοσιο­γρα­φί­ας. Αλλού αναφέρεται σε εκατοντάδες θύματα της δικτατορίας! Ο άνθρω­πος έμεινε στον κίτρινο τύπο του 1974…

Ανακρίβειες

 - Τοποθετεί την σύγκρουσι Γ. Παπαδοπούλου - Επαναστατικής Επι­τρο­πής τον Αύγουστον του 1971, αντί του ορθού 1970 (και δεν πρόκειται για τυπογραφικό λάθος).

- Γράφει για «μεγάλες φοιτητικές εξεγέρσεις του 1972 και του 1973» (133). Το 1972 δεν σημειώθηκε καμμία «εξέγερσις».

- Αναφέρεται στο ανύπαρκτο «δημοσιογραφικό όργανο του ΚΚΕ» (134).

- Ισχυρίζεται ότι «η μεγάλη εξέγερσις του Πολυτεχνείου προκάλεσε την κατάρρευση του καθεστώτος (135), ενώ αυτή απλώς χρησίμευσε ως πρό­φασις στον Ιωαννίδη.

- Αναφέρει «απόπειρες δολοφονίας» (140) που ήσαν οι εξής… μία, η από τον Παναγούλη….

- «Ο Παπαδόπουλος εντάχθηκε στο Κάϊρο της Αιγύπτου στην Ένωση Νέων Ελλήνων Αξιωματικών» (266). Υπάρχει άλλο Κάϊρο εκτός από το της Αιγύπτου; Ο Παπαδόπουλος ουδέποτε βρέθηκε στο Κάϊρο. Και δεν υπή­ρξε ΕΝΕΑ αλλά ΕΝΑ (Ένωσις Νέων Αξιωματικών) στην οποίαν βεβαί­ως δεν μπορούσε να ενταχθή ο Παπαδόπουλος αφού δεν βρέθηκε στην Μ. Ανατολή….

- Συγχέει πλήρως τον δημοσιογράφο Βύρωνα Σταματόπουλο, Γεν Διευ­­θυ­ντή Τύπου της Προεδρίας και μετέπειτα Υφυπουργό παρά τω Πρω­θυ­πουργώ, με τον αξιωματικό Δημήτριο Σταματελλόπουλο, που μετέσχε στην 21η Απριλίου και εν συνεχεία διεφώνησε με τον Γ. Παπαδόπουλο και αρ­θρογραφούσε από την «Βραδυνή» κατά του καθεστώτος (303). Τόση ανευ­θυνότης!...

- Ανακριβή πάντως είναι τα στοιχεία που παραθέτει για υπουργούς της 7ετίας όπως ο Λουκάς Πάτρας και ο Ηλίας Μπαλόπουλος, αλλά και για σημαντικά γεγονότα όπως η αποχώρησις του Κ. Καραμανλή το 1964 (αντί του ορθού που είναι το 1963).

Το αποκορύφωμα: «Η Ελλάς είναι χώρα 5 - 8 εκ. κατοίκων, χωρίς πρώ­τες ύλες» (434)!!! Καλά, ούτε τον πληθυσμό της χώρας μας δεν ξέρει; Τοσον α-μελέτητος ο Μελέτης;

Νασερολογίες

 Οι ασυναρτησίες διαποτίζουν ολόκληρο το βιβλίο του Μ.Μ. Κορύ­φωσις όμως του ασυναρτήτου των ιδεών του, όπως και των ατεκμηρίωτων ισχυ­ρισμών, των ανακριβών πληροφοριών και των εσφαλμένων εκτιμή­σεών του είναι τα γραφόμενά του περί Νάσερ - Νασερισμού, και των αυ­θαι­ρέτων συγκρίσεων στις οποίες προβαίνει με το θράσος της αγνοίας, με­ταξύ αυτών και Παπαδοπούλου…

- Δεν είναι ο Γ. Παπαδόπουλος, αλλά ο δημοκρατικο-δικτατορικό- μα­ρ­ξο­­προο­δευτικό-κεντρώος “κοινωνιολόγος” μας που «θαυμάζει απρο­κά­λυ­πτα» τον Νάσερ τον οποίον φλυάρως (και εντελώς ασχέτως προς το θέμα του) εξυμνεί. Όμως έχει παχυλήν άγνοιαν γι’ αυτόν που θαυμάζει (ίσως αυτή να εξηγή τον θαυμασμόν του). Ιδού:

- Αναφέρει «προσέγγιση (του Νάσερ) με την αιγυπτιακή Αριστερά». Τέτοια προσέγγισις ουδέποτε υπήρξε. Ακόμη και στις μεγάλες φιλίες του με την ΕΣΣΔ, ο Νάσερ έκλεινε τους κομμουνιστές της χώρας του σε στρα­τόπεδα καταναγκαστικών έργων ή και τους απαγχόνιζε.

- Θεωρεί πλαστά τα δημοψηφίσματα του Γ. Παπαδοπούλου, αλλά δεχε­ται ότι ο Νάσερ «πέτυχε να εκλεγεί με ποσοστό 99,8%» (267). Και σοβα­ρολογεί!

- Ο Νάσερ εφάρμοσε «βαθειά επαναστατική πολιτική» (267). Σε τι;…

- Εκτιμά ότι «τα οικονομικά επιτεύγματα των Συνταγματαρχών ήσαν πολύ λιγότερο εντυπωσιακά από αυτά του Νάσερ» (274). Το απολύτως αντί­θετο ισχύει. Επί Παπαδόπουλου η Ελλάς γνώρισε πρωτοφανή οι­κο­νο­μική ανάπτυξι, ενώ επί Νάσερ η Αίγυπτος οικονομικώς κα­τα­βα­ρα­θρώθηκε και βιοτικώς υποβαθμίστηκε

Περί οικονομίας

 - Το στρατιωτικό καθεστώς «προκάλεσε άνοδο της εγχώριας ζήτησης, αλλά απέτυχε να προκαλέσει αντίστοιχη άνοδο της παραγωγής» (40). Αυτά ενώ από το 1968 ως το 1973, η Ελλάς ήταν παγκοσμίως δεύτερη σε αύξησι της παραγωγής και του εθνικού προϊόντος της μετά την Ιαπωνία!

- «Επ’ ουδενί το κράτος δεν χρησιμοποιήθηκε ως μοχλός ανάπτυξης, παρεμβαίνοντας στην σφαίρα της παραγωγής» (272). Και ποιος έκανε τους δρόμους, τα λιμάνια, τα αεροδόμια; Ποιος ηλεκτροδότησε και υδροδότησε; Ποιος χρηματοδότησε την αγροτική, τουριστική και βιομηχανική ανάπτυξι της περιόδου;….

Συμπέρασμα

 Γράφει: «σχηματικότητες και γενικεύσεις απλοποιούν μοιραία την πολύπλοκη πραγματικότητα» (107). Και επιδίδεται διαπρέπων σ’ αυτές! Το βιβλίο του έχει άπειρα ελαττώματα αλλά διαθέτει και μίαν αρετήν: Είναι το τέλειον εγχειρίδιον για να διδάσκεται πως δεν επιτρέπεται να γράφεται η Ιστορία».