Η ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΑΝΤΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ 13ης ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 1967: ΣΚΟΠΟΙ, ΚΡΙΤΙΚΗ & ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
τοῦ Μάνου Ν. Χατζηδάκη, Προέδρου Δ.Σ τοῦ ΕΠΟΚ
Συμπληρώθηκαν 55 χρόνια ἀπό τήν Βασιλική Ἀντεπανάσταση τῆς 13ης Δεκεμβρίου 1967. Μία ἀποτυχημένη ἐνέργεια πού στοίχισε τελικά τόν θρόνο στόν τότε Βασιλέα Κωνσταντῖνο. Ποιοί ὅμως ἦταν οἱ πραγματικοί σκοποί της; Ἐστράφη πράγματι κατά τῆς... "χούντας" ὅπως ὁ ἴδιος λέει; Γιατί ἀπέτυχε καί ποιά συμπεράσματα ἐξάγονται ἀπό αὐτήν;
“Σχέδιο Ἐνεργείας” & Σκοποί τοῦ Βασιλέως
Τόν Ἰούλιο τοῦ 1967 ὁ Ἀρχηγός τοῦ Στρατιωτικοῦ Οἴκου τοῦ Βασιλέως Κων/νος Δόβας μετέφερε στόν Δ/τή τοῦ Γ’ Σ.Σ. Γ. Περίδη τήν ἐντολή τοῦ Βασιλέως νά συνταχθῆ “Σχέδιον Ἐνεργείας” γιά τήν Ἀντεπανάστασή του. Ὁ Γ. Περίδης ἀνέθεσε στήν σύνταξή του στόν Ἐπιτελάρχη τοῦ Ὀρ. Βιδάλη. Ὁ τελευταῖος, ὅταν τό ὁλοκλήρωσε τό παρέδωσε στόν Περίδη ὁ ὁποῖος τό συμπλήρωσε. Ἀντίγραφο τοῦ Σχεδίου παρεδόθη στόν Ἀντιστράτηγο Δόβα ὁ ὁποῖος τό παρέδωσε στόν Βασιλέα γιά τήν τελική ἔγκριση τήν ὁποία καί ἔδωσε ὁ Κωνσταντῖνος! Τό “Σχέδιον Ἐνεργείας” τῆς 13ης Δεκεμβρίου 1967, κατεσχέθη τελικά ἀπό τό προσωπικό ἀρχεῖο τοῦ Γ. Περίδη τήν ὥρα πού συνελήφθη ἀπό τόν Ταγματάρχη Νικ. Πετάνη μετά τήν κατάρρευση τοῦ βασιλικοῦ πραξικοπήματος. Πρόκειται γιά χειρόγραφό τοῦ Ὀρ. Βιδάλη 49 σελίδων μέ διορθώσεις τοῦ Γ. Περίδη πού συνετάχθη βάσει τῶν κατευθυντηρίων γραμμῶν τοῦ στρατηγοῦ Κ. Δόβα. Οἱ πρῶτες 9 σελίδες ἀφοροῦν τούς πολιτικούς σκοπούς πού ἐπεδίωκε ὁ Βασιλεύς μέ τό πραξικόπημα τῆς 13ης Δεκεμβρίου.
Παραθέτουμε τά κρίσιμα σημεία του:
«Ἀναγέννησις τῆς Ἐπαναστάσεως
Σ κ ο π ό ς: Συμφιλίωσις τῆς Ἐπαναστάσεως μέ τήν Α.Μ. τόν Βασιλέα, μέ τό σύνολον τῶν Ἐνόπλων Δυνάμεων, μέ τό σύνολον τοῦ Ἑλληνικοῦ λαοῦ πλήν κομμουνιστῶν καί μέ τήν κοινήν γνώμην τοῦ ἐλευθέρου δυτικοῦ κόσμου.
Ἀ ρ χ αί: 1. Ἡ Ἐπανάστασις -ὡς ἔκφρασις δυναμικῆς ἐπιθυμίας ἐξυγιάνσεως τοῦ νοσηροῦ πολιτικοῦ ἀδιεξόδου καί τῆς δημοσίας ζωῆς- ὀρθῶς καί ἐπικαίρως παρενεβλήθη εἰς τήν ζωήν τοῦ Ἔθνους, ἀλλά παρουσιάζεται καχεκτικῶς καί ὑπόπτως ἐξελισσόμενη...
2. Ἡ Ἐπανάστασις πρέπει νά ἀπαλλαγῇ τῶν ὑπόπτων φιλοδοξιῶν καί τῆς βουλιμίας τῶν ὀλίγων καί ἀναζωογονουμένη ὡς πόθος, σκοπός καί πάθος τοῦ συνόλου λαοῦ καί Ἐνόπλων Δυνάμεων νά ἡγηθῆ ταχέως τῆς ὑγιοῦς προσπαθείας τῆς μελλοντικῆς εὐημερίας καί προκοπῆς τοῦ Ἔθνους.
3. Ἡ οὕτω ἀνανεωμένη Ἐπανάστασις, ὡς ἀναπότρεπτον ἀντίδοτον τῆς ἀσφαλοῦς ἐξαφανίσεως τῆς φυλῆς, διά νά ἐκπληρώσῃ τούς σκοπούς της πρέπει νά τεθῇ καί ἐξ᾽ ἀντικειμένου καταστῇ ἐνσυνειδήτως ἀποδεκτή καί τύχη τῆς ἐκθύμου ὑποστηρίξεως ὅλων τῶν πολιτῶν, ὑπό τήν ἡγεσίαν, πνοήν καί προβάδισμα τῆς Α.Μ. τοῦ Βασιλέως..
4. Ὑπό τήν νέαν φυσιογνωμίαν ἡ Ἐπανάστασις πρέπει νά ἐπιδιώξη.... α) Ἄμεσον ἀποκατάστασιν πειθαρχίας καί ἱεραρχίας ἐντός τῶν Ἐνόπλων Δυνάμεων, β) Ἄμεσον ἐξουδετέρωσιν πάσης ἰδιοτελοῦς ἐπιδιώξεως καί τελεσίδικον ἄρσιν τῶν προυποθέσεων ἐκβιασμοῦ τουτων καί τοῦ Ἀνωτάτου Ἄρχοντος, γ) Ταχυτάτην ἔμπρακτον ἐφαρμογήν πνεύματος ΕΝΟΤΗΤΟΣ λαοῦ καί Ἐνόπλων Δυνάμεων. Σαφής καί ἀδίστακτος διαχωρισμός ΜΟΝΟΝ τῶν κομμουνιστῶν
5. Τό ταχύτερον αἱ Ἔνοπλοι Δυνάμεις δέον νά προσφέρουν εἰς τόν Ἑλληνικόν Λαόν κρυσταλλίνης διαυγείας ΣΥΜΒΟΛΑΙΟΝ ΤΙΜΗΣ εἰς τό ὁποῖον θά διαγράφονται ΣΤΟΧΟΙ, ΦΑΣΕΙΣ καί ΧΡΟΝΟΙ, ἐντός τῶν ὁποίων θά ἐξελιχθῇ τό ἀναλαμβανόμενον ἔργον, χρέος τῶν Ἐνόπλων Δυνάμεων πρός τό Ἔθνος καί τόν Λαόν.
6. Διά τοῦ ΣΥΜΒΟΛΑΙΟΥ ΤΙΜΗΣ, θά ἀποκατασταθῇ ἡ ἐμπιστοσύνη ἐσωτερικοῦ καί ἐξωτερικοῦ ἐπί τῆς εἰλικρινείας προθέσεων, λόγων καί πράξεων τῆς Ἐπαναστάσεως, ἤτις ἐφ᾽ ἑξῆς νά ἀποκαλεῖται “Ἐπανάστασις Ἐθνικῆς Σωτηρίας”...
7....
α) Ἐκπλήρωσις τῶν ὅρων τοῦ ΣΥΜΒΟΛΑΙΟΥ, διά τῶν κάτωθι γενικῶν κανόνων: α) Κυβέρνησις ἐξειδικευμένων, ἐμπείρων καί ἀδιαβλήτων προσωπικοτήτων εἰς ἤν ΔΕΝ θά περιλαμβάνονται ἀναμιχθέντες εἰς τήν πολιτικήν, ἤτις θά ἀσκῇ τήν ἐξουσίαν ὡς ἐντολοδόχος τῶν Ἐνόπλων Δυνάμεων.
β) Τήρησις ὑπό τῆς Κυβερνήσεως - ἐντολοδόχου τῶν Ε.Δ., τῶν ὅρων τοῦ Συμβολαίου, μερίμνῃ καί εὐθύνῃ τοῦ Σ.Α.Γ.Ε., ἐκφράζοντος τάς ἀπόψεις τῶν Ἀνωτάτων Ἀξιωματικῶν τῶν Κλάδων, ὑπό τήν Προεδρίαν τοῦ Βασιλέως...
Ἡ πρώτη σελίδα τοῦ Σχεδίου Ἐνεργείας μέ τούς πολιτικούς σκοπούς τῆς 13ης Δεκεμβρίου. Τίτλος: "Ἀναγέννησις τῆς Ἐπαναστάσεως"...
Ὁ Κωνσταντῖνος λοιπόν ΔΕΝ ἐπεδίωκε νά... "ἀνατρέψη τήν χούντα". Ἐπεδίωκε ξεκάθαρα νά ὑποκλέψῃ τήν ἡγεσία τῆς 21ης Ἀπριλίου. Καί νά ἐφαρμόσῃ αὐτό πού ἐξ᾽ ἀρχῆς ἐπεδίωκε: Βασιλική Δικτατορία!
Ἐπιχειρησιακή κριτική: Λαός καί Στρατός δέν τό στήριξαν...
Κρίνωντας συνοπτικά τό βασιλικό πραξικόπημα τῆς 13ης Δεκεμβρίου 1967, ὁ Νικ. Γκαντώνας γράφει: «Τό Σχέδιο Ἐνεργείας τοῦ Βασιλέως καί ἀβαθές ἦτο καί κακῶς ἐξετελέσθη. Ὁ Βασιλεύς ἐστηρίχθη εἰς τήν ἀφοσίωσιν τῶν Στρατηγῶν, χωρίς νά ὑπολογίσῃ τόν παράγοντα “Ἀξιωματικός” ἐν γένει»[1]
Ὁ ἀνωτέρω λιτός χαρακτηρισμός εἶναι ἐπιτυχής καί ἐξαιρετικά ἤπιος. Τά γενικά συμπεράσματα πού ἐξάγονται ἀπό τό κίνημα τῆς 13ης Δεκεμβρίου εἶναι τά ἑξῆς:
- Ἡ Ἀντεπανάσταση τοῦ Κωνσταντίνου εἶχε μεμυημενους μόλις 10 - 15 ἀνώτατους ἀξιωματικούς καί δέν διέθετε κανένα ἔρεισμα στόν μεγάλο ὄγκο τοῦ σώματος τῶν ἀξιωματικῶν:
- Ἡ Στρατιά Λαρίσης καί τό ΣΚΕ Λαμίας δέν διέθεταν καμμία δύναμη ἤ ἐπιρροή σέ ἀξιόμαχες Μονάδες. Τό μόνο πού προσέφεραν ἦταν ἡ προσωρινή διακοπή τῆς ἐπικοινωνίας τῶν Ἀθηνῶν μέ Θεσσαλονίκη καί Ἔβρο. Παρά ταῦτα, ὁ Ἀντιστράτηγος Κόλλιας ὑπῆρξε ὁ τελευταῖος πού “παραδόθηκε”. Εἶχε ἀποστείλει τίς λιγοστές δυνάμεις του νά... ναρκοθετήσουν (!) τίς διαβάσεις πρός Θεσσαλία καί ὑπεχώρησε πλέον στίς 9:00 τό πρωί τῆς ἑπομένης.
- Τό Α’ Σ.Σ. πού εἶχε προσχωρήσει στόν Βασιλέα ἦταν τό πιό ἀδύναμο Σῶμα. Διέθετε τήν XV Μεραρχία Καστοριᾶς καί τήν IX Μεραρχία Κοζάνης πού ἦσαν περιορισμένης δυνάμεως Α’ κλιμακίου καί δέν μποροῦσαν νά διαδραματίσουν κανένα ἀξιόμαχο ρόλο.
- Τό Β’ Σ.Σ. εἶχε ὡς Διοικητή τόν ἀμφιταλαντευόμενο Ἀντιστράτηγο Βουδούρογλου, γιά τόν ὁποῖο γράφει ὁ Καραμπέρης: «Ὁ ἴδιος παρέμεινε ἀδρανής, ἀλλά οἱ Ἀξ/κοί τοῦ Ἐπιτελείου του ἦσαν μέ τήν Ἐπανάστασιν».[2] Διέθετε τήν ΙΙ Μεραρχία Ἐδέσσης καί τήν IV Μεραρχία Κιλκίς οἱ ὁποῖες τάχθηκαν φανατικά μέ τήν 21η Ἀπριλίου.
- Τό Γ’ Σ.Σ. εἶχε πιστούς στόν Βασιλέα μόνον τόν Δ/τή Γ. Περίδη καί τόν Ἐπιτελάρχη Ὀρ. Βιδάλη. Διέθετε ἐπίσης τήν XI Μεραρχία Καβάλας πού ὑπῆρξε καί ἡ ἕδρα τοῦ Βασιλέως, ἀλλά καί αὐτή χωρίς τό ἰσχυρό 65ο Σύνταγμα Πεζικοῦ πού εἶχε ταχθῆ μέ τήν 21η Ἀπριλίου.
Ἀπό τίς ὑπόλοιπες Μεραρχίες τοῦ Γ’ Σ.Σ.: Ἡ X Μεραρχία Σερρῶν τήρησε στάση ἀναμονῆς καί τελικά ἐτάχθη μέ τήν 21η Ἀπριλίου. Ἡ XII Μεραρχία Ἀλεξανδρουπόλεως παρέμεινε οὐδέτερη ἔχοντας ἐστραμμένη τήν προσοχή στήν Τουρκία. Ἡ VIII Μεραρχία Ἰωαννίνων ἐτάχθη φανατικά μέ τήν 21η Ἀπριλίου. Ἡ ΧΧ Τεθωρακισμένη Μεραρχία διέθετε πιστό στόν Βασιλέα μόνο τόν Δ/τή της Ἀ. Ἔρσελμαν. Ὅλες οἱ κύριες μονάδες της ὅμως, τάχθηκαν μέ τήν 21η Ἀπριλίου καί τόν ἀπομόνωσαν, μέ ἀποτέλεσμα νά ταχθῇ σύσσωμη μέ τήν Ἐπανάσταση καί νά συλλάβῃ τόν Σωματάρχη.
Οἱ Ἀξιωματικοί πού ἦσαν μέ τήν 21η Ἀπριλίου ἀπεδείχθησαν οἱ περισσότεροι, οἱ δυναμικώτεροι καί οἱ ἱκανώτεροι. Ὁ Στ. Καραμπέρης ἐξηγεῖ: «Ὅλα τά προέβλεψεν ὁ Βασιλεύς καί οἱ συνεργάται του, πλήν ἑνός, ἀλλ᾽ ὡς ἀπεδείχθη καιρίου παράγοντος διά τήν ἐπιτυχίαν τοῦ κινήματος: Τήν θέλησιν τοῦ συνόλου τῶν Ἀξ/κῶν οἱ ὁποῖοι ἐστήριζαν τήν Ἐπανάστασιν».[3]
Ἡ 13η Δεκεμβρίου, διετράνωσε ἁπλῶς κατά τρόπο πανηγυρικό ὅτι ἡ συντριπτική πλειοψηφία τῶν Ἀξιωματικῶν ἦσαν μέ τήν 21η Ἀπριλίου!
- Τό “Σχέδιο Ἐνεργείας” τῆς 13ης Δεκεμβρίου ἦταν πραγματικά τραγελαφικό. Εἶναι ν᾽ ἀπορῇ κανείς πώς θεωρούμενοι ὡς ἱκανοί ἀξιωματικοί ὅπως ὁ Κ. Δόβας, ὁ Γ. Περίδης καί ὁ Ὀρ. Βιδάλης συνέταξαν ἕνα σχέδιο πού ἀντέβαινε στήν κοινή λογική. Μόνον ἡ ἔλλειψη δυνάμεων καί ἡ παραδοχή ὅτι τό πλεῖστον τοῦ Στρατοῦ ἦταν στό πλευρό τῆς 21ης Ἀπριλίου μπορεῖ νά δικαιολογήσῃ τίς ἐπιλογές του:
- Ἕδρα: Ἡ ἐπιλογή τῆς Καβάλας ὡς ἕδρας τοῦ Βασιλέως καί τῆς Κομοτηνῆς ὡς στρατηγείου τοῦ κινήματος ἦταν ἐντελῶς οὐτοπική. Οὐδέποτε στήν ἱστορία πέτυχε κίνημα πού δέν ἐξερράγη στήν Ἀθήνα ἤ τήν Θεσσαλονίκη.
- Κίνημα Διχασμοῦ: Σκοπός του ἦταν ἡ κατάληψη τῆς Θεσσαλονίκης καί ἡ ἐκεῖ ὁρκωμοσία Κυβερνήσεως.
Τό σκηνικό θύμιζε τό κίνημα τῆς “Ἐθνικῆς Ἀμύνης” τοῦ 1916. Ἡ Ἑλλάς θά διχαζόταν σέ δυό ἀντίπαλα κράτη: Τήν Ἐπαναστατική Κυβέρνηση τῶν Ἀθηνῶν καί τήν Βασιλική Κυβέρνηση τῆς Θεσσαλονίκης. Τουλάχιστον ὁ Ἐλ. Βενιζέλος τό 1916 ξεκίνησε ἀπό τήν Θεσσαλονίκη. Ὁ Κωνσταντῖνος τό 1967 ἔπρεπε καί νά τήν… καταλάβη πρῶτα (!)
Οἱ συντάκτες τοῦ “Σχεδίου”, ἀντί νά ἀσχολοῦνται μέ τό πώς αἱ “Στρατιωτικαί Μουσικαί” θά διασχίζουν τίς ὁδούς τῶν πόλεων παιανίζοντας τό “Τοῦ Ἀετοῦ ὁ Γιος” (!)[4], ὤφειλαν νά μή παρασύρουν τόν Θρόνο σέ ἕνα τόσο καταδικασμένο κίνημα, οὔτε τό Ἔθνος σέ κίνδυνο αἱματοχυσίας καί διχασμοῦ, οὔτε τήν Πατρίδα σέ ἀπειλή, μόλις 10 ἡμέρες μετά τήν ἀποτροπή μιᾶς ἑλληνοτουρκικῆς συρράξεως! Τήν μόνη ἀλήθεια εἶπε στόν Κωνσταντῖνο ὁ Ὑπασπιστής του Συντ/ρχης Π. Τσαρμπόπουλος: «Τό Ἀντικίνημα εἶναι κατάδικασμένο νά ἀποτύχει... Γιατί ἔχετε νά κάνετε μέ ἀνικάνους στρατηγούς».[5]
- Τό κίνημα τῆς 13ης Δεκεμβρίου 1967 ὑπῆρξε στό σύνολό του μία παταγώδης ἀποτυχία. Δέν εἶχε οὔτε μία -ἔστω τοπική- ἐπιτυχία! Κατεπνίγη ἐν τῇ γενέσει του. Κατέρρευσε ὡς “χάρτινος πύργος”:
- Στήν Ἀθήνα ἡ 21η Ἀπριλίου παρέμεινε κυρίαρχη καί δέν ἀπειλήθηκε οὔτε μία στιγμή. Ἡ φαιδρή ἀπόπειρα τῶν Μανέτα - Βαρδουλάκη νά καταλάβουν τό ΓΕΣ ἀποτελεῖ ἕνα κυριολεκτικά γραφικό ἐπεισόδιο.
- Στήν Θεσσαλονίκη ἡ 21η Ἀπριλίου παρέμεινε ἐπίσης κυρίαρχη ἀπ᾽ ἀρχῆς μέχρι τέλους. Ἡ ἀπόπειρα Λιαράκου ὑπῆρξε ἐξ᾽ ἴσου φαιδρή καί γραφική. Τά δέ “Συγκροτήματα” Κόρκα καί Δεσύπρη πού ὑποτίθεται θά “προήλαυναν” στήν συμπρωτεύουσα, διαλύθηκαν πρίν κἄν συγκροτηθοῦν…
- Τό Διάγγελμα τοῦ Βασιλέως δέν ἀκούστηκε παρά μόνον σέ ἕναν τοπικό Ρ/Φ Σταθμό στήν Λάρισα. Κάθε ἀπόπειρα ἀναμεταδόσεώς του σέ ἄλλες πόλεις ἀπέτυχε.
- Λαός καί Στρατός ἐστήριξαν τήν 21η Ἀπρίλιου ἡ ὁποία ἔμεινε παντοῦ κυρίαρχη σέ ὁλόκληρη τήν Ἐπικράτεια, μέ μοναδική πρόσκαιρη ἐξαίρεση τήν Καβάλα καί τήν Κομοτηνή. Ἡ ἐλπίδα τοῦ Κωνσταντίνου ὅτι... «ὁ λαός θά ξεσηκωνόταν μαζί μας», ἀπεδείχθη φρούδα.
- Ἀεροπορία καί Ναυτικό δέν μπόρεσαν νά διαδραματίσουν τόν παραμικρό ρόλο ὑπέρ τοῦ κινήματος.
Γενικά Συμπεράσματα & Πολιτικές Κρίσεις
Ἡ 21η Ἀπριλίου ἦλθε ὡς θεόπεμπτο δῶρο πού ἀπάλλαξε τούς ὤμους τοῦ Βασιλέως ἀπό τήν εὐθύνη μιᾶς ἐκτροπῆς. Ἐκεῖνος ὅμως τήν αἰσθάνθηκε ὡς ὀχληρό ἐμπόδιο πού ἀνέκοπτε τά δικά του σχέδια.
Ἀντί νά ἀκολουθήση τό παράδειγμα τοῦ σώφρονος παπποῦ του τό 1909, ἀποφάσισε νά ἀνατρέψη τήν ἡγεσία της καί “ἡ Ἐπανάστασις νά τεθῇ ὑπό τήν ἡγεσίαν, πνοήν καί οὐσιαστικόν προβάδισμα τοῦ Βασιλέως”. Τό Βασιλικό Πραξικόπημα τῆς 13ης Δεκεμβρίου 1967 λοιπόν δέν ἐστρέφετο ἐναντίον τῆς 21η Ἀπριλίου, ἀλλά ἐναντίον τῆς ἡγεσίας της! Ἔγινε γιά νά ὑποκλέψουν ὁ Βασιλεύς καί οἱ Στρατηγοί του τά “ἡνία” τῆς 21ης Ἀπριλίου ἀπό τούς “Συνταγματάρχες”. Και ὁδήγησε στήν ἀπώλεια τῆς εὐκαιρίας τοῦ Βασιλέως νά “ἡγηθῇ” τῶν ἀναγκαίων ἐπαναστατικῶν μεταρρυθμίσεων, χωρίς νά ἔχῃ ἀναλάβῃ αὐτός τήν εὐθύνη τῆς “ἐκτροπῆς”. Ἡ 13η Δεκεμβρίου 1967 ὑπῆρξε ἕνα ἀπό τά πλεόν “ὀπερετικά” κινήματα πού ἔχει καταγράψει ἡ Ἱστορία. Καί τό γεγονός ὅτι ἐπικεφαλῆς του ἦταν ἕνας Βασιλεύς γιγαντώνει τό μέγεθος τῆς ἀποτυχίας του.
Ὁ Δημήτριος Πατίλης περιέγραψε στόν Γ. Κάρτερ μέ λιτότητα καί ἀπόλυτη ἐπιτυχία τήν οὐσία τῆς 13ης Δεκεμβρίου καί τῆς ἀποτυχίας της: «Τό στασιαστικόν κίνημα τοῦ Βασιλέως κατέρρευσε παταγωδῶς: Δέν ἐξεπροσώπει κανέναν... Τήν 13ην Δεκεμβρίου 1967 ὁ Θρόνος ἐκινήθη στασιαστικῶς ὄχι διά νά ἀνατρέψῃ ἐμᾶς, ἀλλά διά νά ἐπιβάλῃ κατάστασιν τῆς ἀρεσκείας του, πλήρως ἐλεγχομένην ἀπό αὐτόν. Ὑπό τό πρόσχημα τῆς ἀνατροπῆς μας θά ἐπεβάλετο εἰς τήν χώραν Ἀνακτορικόν Καθεστώς, τό ὁποῖον ὅμως δέν θά ἐστηρίζετο οὔτε εἰς τήν θέλησιν τοῦ Λαοῦ, οὔτε εἰς τήν δύναμιν τῶν Ἐνόπλων Δυνάμεων. Δι᾽ αὐτό ἄλλωστε καί τό στασιαστικόν κίνημα τοῦ Βασιλέως κατέρρευσε παταγωδῶς: Δέν ἐξεπροσώπει κανέναν!...»
«Τό στασιαστικόν κίνημα τοῦ Βασιλέως κατέρρευσε παταγωδῶς: Δέν ἐξεπροσώπει κανέναν...»
Ὁ Γεώργιος Παπαδόπουλος ἀμέσως μετά τήν καταστολή τοῦ κινήματος ἔδωσε Ἀμνηστεία σέ ὅλους τους πρωταγωνιστές του. Ἀπαντώντας σέ ἐρώτηση γιά τόν λόγο τῆς βασιλικῆς ἐνεργείας, εἶπε χαρακτηριστικά: «Ἄν ὑπάρχη στόν κόσμον αὐτόν δυνατότης νά ἑρμηνευθῇ ὁ παραλογισμός διά τῆς λογικῆς, θά εἶχα ἀπάντησιν…».
Τά σφάλματά τοῦ Βασιλέως ὅμως, συνεχίζονται καί μετά τήν αὐτοεξορία του (1967-1973):
- Ἀγνόησε ὅλες τίς προθέσεις τοῦ Γ. Παπαδοπούλου γιά τήν ἐπιστροφή του, παρά τίς ἀλλεπάλληλες ἀποστολές τοῦ Ὀδ. Ἀγγελῆ, τοῦ Στ. Παττακοῦ τοῦ Χ. Χατζηγιάννη, τοῦ Κ. Βοβολίνη, τοῦ Μ. Ρουφογάλη, τοῦ Π. Πιπινέλη, τοῦ Κ. Ἀσλανίδη καί τοῦ Σάββα Κωνσταντοπούλου.
- Παρασύρθηκε ἀκόμη καί στό ἐξωτερικό σέ ἐνέργειες πού ἐστρέφοντο κατά τῆς Πατρίδος του: Νά ὑποστείλουν οἱ ἐφοπλιστές τίς ἑλληνικές σημαῖες, νά παύσουν οἱ ἐπενδύσεις στήν Ἑλλάδα, νά διακοπῆ ἡ δωρεάν βοήθεια κ.λπ.
- Μέ τήν ἐμπλοκή του στό “κίνημα τοῦ Ναυτικοῦ” (Μάιος 1973), προχώρησε ἀπερίσκεπτα σέ μία δεύτερη 13η Δεκεμβρίου. Ἀκόμη πιό “ὀπερετική” καί ἀποτυχημένη ἀπό τήν πρώτη...
Ἡ συνεργασία Βασιλέως - Γ. Παπαδοπούλου θά εἶχε κυριολεκτικά ἀλλάξη τήν σύγχρονη ἱστορία τῆς Ἑλλάδος! Καί τοῦτο διότι:
- Ἐάν ὁ Κωνσταντῖνος στήριζε τόν Γ. Παπαδόπουλο (ὅπως ὁ Γεώργιος Β’ στήριξε τόν Ἰωάννη Μεταξᾶ), κανείς δέν θά τολμοῦσε νά τούς ἀντιπολιτευθῆ. Βασιλεύς καί Πρωθυπουργός θά συμφωνοῦσαν ἀπό κοινοῦ σέ χρονοδιάγραμμα πολιτικοποιήσεως ἐντός τοῦ 1970 ἤ τό πολύ τοῦ 1972.
- Ἐάν ὁ Γ. Παπαδόπουλος διέθετε τήν στήριξη τοῦ Βασιλέως, κανένας Δ. Ἰωαννίδης δέν θά εἶχε τολμήσει νά τόν ἀνατρέψη. Ἡ 25η Νοεμβρίου 1973, ἡ εἰσβολή στήν Κύπρο καί ἡ “μεταπολίτευση” θά εἶχαν ἀποτραπή.
- Ὅπως πολύ ὀρθά γράφει ὁ Γ.Α. Λεονταρίτης: «Ἐάν ὁ Βασιλεύς καί ὁ Παπαδόπουλος εἶχαν κατορθώσει νά συνεργασθοῦν, οὔτε ὁ πρῶτος θά εἶχε ἐξορισθεῖ, οὔτε ὁ δεύτερος θά εἶχε φυλακιστεῖ».[6]
Ὁ Γεώργιος Παπαδόπουλος γνώριζε ὅτι εἶχε τήν ἀνάγκη τοῦ Βασιλέως. Δυστυχῶς ὅμως ὁ Κωνσταντῖνος δέν κατάλαβε πόσο εἶχε τήν ἀνάγκη τοῦ Παπαδόπουλου. Τόν ἀναγκαῖο ἐπίλογο, τόν ἔγραψε ἐπιτυχῶς ὁ Σάββας Κωνσταντόπουλος στίς 5 Ἰουλίου 1973:
«Ὁ Κωνσταντῖνος ἀντιπροσωπεύει μοναδικήν ἴσως περίπτωσιν εἰς τό πάνθεον τῶν Βασιλέων. Δέν ἔχασε τό Στέμμα του ἀπό πράξεις τῶν ἀντιπάλων του. Κατέστρεψε τόν θρόνον του μέ ἰδικάς του ἐνεργείας καί μόνον. Παρόμοιον προηγούμενον δέν ἔχομεν ὑπ᾽ ὄψιν μας».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ & ΜΑΘΕΤΕ ΤΑ ΠΑΝΤΑ ΓΙΑ ΤΟ ΘΕΜΑ ΣΤΟ ΕΡΓΟ ΜΑΣ "ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Β': ΟΣΑ ΕΙΠΕ & ΟΣΑ... ΔΕΝ ΕΙΠΕ" (Κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις ΠΕΛΑΣΓΟΣ, Δ/νση: Χαρ. Τρικούπη 14 Αθήνα. Τηλ. 210 6440021
ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:
[1] «Ἀξιωματικός & Ἐπαναστάτης»
[2] «Ἡ Ἐπανάστασις τῆς 21ης Ἀπριλίου καί τά κινήματα Βασιλέως καί Ἰωαννίδη» σελ. 88.
[3] ὅ.π. σελ. 84.
[4] “Σχέδιο Ἐνεργείας” 13ης Δεκεμβρίου.
[5] «Βασιλεύς Κωνσταντῖνος, χωρίς τίτλο» Τόμος Γ’ σελ. 29.
[6] «Βασιλεύς καί Γεώργιος Παπαδόπουλος» σελ. 157