ΜΙΑ ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΤΙΚΗ ΣΤΟ ΕΡΓΟ "ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ: Ο ΜΟΙΡΑΙΟΣ"
του Αλεξάνδρου Ζώρη
Ο Δημήτριος Ιωαννίδης αποτελεί μία από τις πλέον αμφιλεγόμενες, σκοτεινές, αλλά και καθοριστικές προσωπικότητες της νεότερης ιστορίας μας. Με συμμετοχή στο καθεστώς της 21ης Απριλίου και ιθύνων νους στο καθεστώς της 25ης Νοεμβρίου, το σίγουρο είναι πως με τις αποφάσεις και τις πράξεις του, άφησε ανεξίτηλο το σημάδι του στη νεότερη Ελλάδα και στην Κύπρο. Ο ίδιος επέλεξε να μιλήσει δημοσίως ελάχιστες φορές σχετικά με τα πεπραγμένα του, κάτι το οποίο συνέτεινε στην ενίσχυση του μυστηρίου που περιέβαλε τον λεγόμενο «αόρατο δικτάτορα».
Εντύπωση προκαλεί και το γεγονός ότι μέχρι προσφάτως δεν είχαν κυκλοφορήσει βιογραφίες του Ιωαννίδη, με αποτέλεσμα τις όποιες πληροφορίες σχετικά με το πρόσωπό του, να μπορεί να τις εντοπίσει κάποιος, διάσπαρτες, είτε σε βιβλία γενικής ιστορίας, είτε σε βιβλία που έγραψαν παράγοντες του καθεστώτος της 25ης Νοεμβρίου, είτε βιβλία παραγόντων της 21ης Απριλίου και τέλος, μελέτες που αφορούν διάφορες πτυχές της 21ης Απριλίου και της 25ης Νοεμβρίου καθώς και το Κυπριακό ζήτημα. Αποτέλεσμα, να υπάρχουν αρκετές ασάφειες, αντιφάσεις και αδιευκρίνιστα σημεία που αφορούσαν τη ζωή και την δράση του εν λόγω προσώπου.
Το κενό αυτό έρχεται να καλύψει σήμερα (2023) το νέο βιβλίο του Μάνου Χατζηδάκη, με τίτλο ‘’Δημήτριος Ιωαννίδης ο Μοιραίος – Η Αλήθεια για τον «Αόρατο Δικτάτορα»’’, το οποίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πελασγός. Ο συγγραφέας είναι γνωστός ως ο κατ’ εξοχήν μελετητής και συγγραφέας για την περίοδο της 21ης Απριλίου, έχοντας συγγράψει μελέτες για κάθε πτυχή εκείνης της εποχής, κάνοντας χρήση, μεταξύ άλλων και σπάνιων, αλλά και αποκλειστικών/αδημοσίευτων πηγών.
Το νέο του βιβλίο έχει όλες τις αρετές των παλαιών του βιβλίων, δηλαδή νηφάλιο ύφος γραφής, πυκνό και αναλυτικό γράψιμο, με συνεχείς παραπομπές σε πηγές και ντοκουμέντα, χωρίς όμως να γίνεται κουραστικο και βεβαίως, πλούσιο φωτογραφικό υλικό και παράθεση σημαντικών ντοκουμέντων σε φωτοτυπίες. Έχουμε λοιπόν για πρώτη φορά μια πλήρη παρουσίαση της ζωής και δράσης του Δημητρίου Ιωαννίδη, από την γέννηση έως και το θάνατό του και επιτέλους αποσαφηνίζονται ουσιαστικά όλα τα σκοτεινά σημεία. Επίσης γίνεται εκτενής αναφορά στο εκάστοτε ιστορικό πλαίσιο κατά το οποίο έζησε ο βιογραφούμενος, προκειμένου ο αναγνώστης να κατανοήσει πλήρως τα γεγονότα. Δεν θα ήθελα να παραθέσω λεπτομέρειες σχετικά με το περιεχόμενο του βιβλίου, διότι πραγματικά αξίζει τον κόπο να διαβαστεί από τον καθένα και έκαστος να βγάλει τα συμπεράσματά του.
Παρόλα αυτά αξίζει να αναφερθεί πως με ατράνταχτα ντοκουμέντα αποδεικνύεται πλέον πως πίσω από οποιοδήποτε κλονισμό, αναταραχή, στρέβλωση κλπ αρνητικά φαινόμενα που συνέβησαν την περίοδο από 21/04/67 έως και 25/11/73, ο Ιωαννίδης βρισκόταν από πίσω.
Θα σταθώ επίσης στο γεγονός ότι ο συγγραφέας πάντα φροντίζει να ανανεώνει την χρησιμοποιούμενη από αυτόν, βιβλιογραφία και να αναζητεί συνεχώς νέες πηγές και ντοκουμέντα. Έτσι λοιπόν γίνεται χρήση πολύ σημαντικών πηγών, όπως ο ατομικός φάκελος του Ιωαννίδη από το ΓΕΣ (για πρώτη φορά στη βιβλιογραφία), το βιβλίο του αρχηγού ΓΕΕΦ (Γενικό Επιτελείο Εθνικής Φρουράς) κατά την περίοδο 1970-73, Χαράλαμπου Χαραλαμπόπουλου, στοιχείων από το σχετικά πρόσφατο βιβλίο του Αλέξη Παπαχελά (το οποίο περιέχει σημαντικές μαρτυρίες από ιωαννιδικούς παράγοντες, καθώς και στοιχεία από αμερικανικά αρχεία, αποχαρακτηρισμένες εκθέσεις της CIA (αρκετές από αυτές, αδημοσίευτες), καθώς και η επίσημη σειρά αποχαρακτηρισμένων ντοκουμέντων του State Department, ‘’Foreign Relations of the United States’’.
Πολύ σημαντική είναι επίσης η αδημοσίευτη μέχρι στιγμής, μαρτυρία του Ελληνοαμερικανού πράκτορα της CIA, Γκάστ Αβρακώτου, την οποία παραχώρησε αποκλειστικά στον Δημήτριο Καραμπέρη. Τέλος, κάνει χρήση, οπού είναι αξιοποιήσιμη, την έτερη βιογραφία που υφίσταται για τον Ιωαννίδη (γραμμένη από τον Ανδρέα Σταθόπουλο), χωρίς να παραλέιπει να απαντήσει με αφοπλιστικά επιχειρήματα στους κυριότερους ισχυρισμούς του Σταθόπουλου.
Συμπερασματικά, κατά την γνώμη του γράφοντος, το νέο βιβλίο του Χατζηδάκη είναι μια σημαντική προσθήκη στην βιβλιογραφία που αφορά τη νεότερη ιστορία μας.
Κυκλοφορεί από τίς Εκδόσεις ΠΕΛΑΣΓΟΣ, Χαρ.Τρικούπη 14 Αθήνα. Τηλ. 2106440021