ΤΟ ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑ ΤΗΣ 29ης ΙΟΥΛΙΟΥ 1973

Τοῦ Μάνου Ν. Χατζηδάκη, Προέδρου Δ.Σ. τοῦ Ε.ΠΟ.Κ.
 
Ἡ Μεταπολίτευσις τῆς 1ης Ἰουνίου 1973
 
Τήν 1η Ἰουνίου 1973 ὁ Γεώργιος Παπαδόπουλος προχώρησε σέ μία Μεταπολίτευσι η οποία εἶχε πρόγραμμα μιᾶς Πολιτικῆς Ἐπαναστάσεως μέ Χρονοδιάγραμμα βραχείας διαρκείας μέχρι τοῦ τέλους τοῦ 1974 τό ὁποῖο προέβλεπε:
- Νέο Πολίτευμα ἐντός ἑνός μηνός.
- Δημοψήφισμα ἐντός δύο μηνῶν.
- Ἐκλογές ἐντός τοῦ 1974.
 
 
 
 
Ἡ Μεταπολίτευσις τῆς 1ης Ἰουνίου 1973 δέν μετέτρεψε ἁπλῶς τό πολίτευμα ἀπό βασιλευομένη σέ ἀβασίλευτη Δημοκρατία. Δημιούργησε ἕνα ἐντελῶς νέο Πολίτευμα. Μία νέα πολιτειακή ὀργάνωσι πού ἦλθε νά ὁλοκληρώση τό καινοτόμο Σύνταγμα τοῦ 1968 καί νά τό συμπληρώση.
 
Τό νέο Πολίτευμα
 
Στίς 15 Ἰουνίου 1973 Ἐπιτροπή ἐξ Ὑπουργῶν παρέδωσε τήν τελική νομοτεχνική διατύπωσι τῶν ἀρχῶν του νέου πολιτεύματος πού ήταν μία πρωτότυπη μορφή Προεδριικής Δημοκρατίας, σέ μορφή Ψηφίσματος. Σε αυτήν:
1) Ἡ ἐκλογή τοῦ Προέδρου γινόταν ἀπ’ εὐθείας ἀπό τόν λαό «δι’ ἀμέσου, καθολικῆς καί μυστικῆς ψηφοφορίας».
2) Ο Πρόεδρος είχε 7ετή θητεία ώστε να είναι "μεγαλυτέρας διαρκείας ἀπό μίαν βουλευτικήν περίοδον" χωρίς όμως τό δικαίωμα ἐπανεκλογῆς ώστε κατά την διάρκεια τής θητείας του να μην "δημοκοπῆ διά νά ἐπιτύχη τήν ἐκλογήν του καί διά δευτέραν θητείαν».
3) Ἄσκούσε άμεση ἐξουσία στούς τομεῖς Ἐθνικῆς Ἀμύνης, Ἐξωτερικῆς Πολιτικῆς καί Δημοσίας Τάξεως ώστε οι κρίσιμοι αυτοί τομείς. "νά τυγχάνουν ὑ π ε ρ κ ο μ μ α τ ι κ ῆ ς διαχειρίσεως».
4) Καθιέρωνε τό δικαίωμα ἀρνησικυρίας ἐπί τῶν νόμων του Προέδρου και γιά πρώτη φορά στήν πολιτική ἱστορία τῆς Ἑλλάδος τόν θεσμό τοῦ Δημοψηφίσματος γιά σημαντικά ἐθνικά ζητήματα.
5) Καθιέρωνε ἐπίσης θεσμό Ἀντιπροέδρου τῆς Δημοκρατίας.
6) Θεσμοθετούσε τόν διορισμό ἀπό τόν Πρόεδρο τῆς Δημοκρατίας “ἀριστίνδην”, 20 βουλευτῶν «ἐκ προσώπων διακριθέντων εἰς τόν πολιτικόν, κοινωνικόν, οἰκονομικόν καί ἐπιστημονικόν βίον» που θα προσετίθεντο στους 180 αιρετούς, ως βουλευτικής ομάδος «…μή ἐκλεγομένης ἀπό τόν κομματισμόν, ἀπηλλαγμένης ἀπό τήν νοοτροπίαν τῆς διεκδικήσεως τῆς ψήφου διά τήν ἑπομένην ἐκλογήν"
 
 
Τι σήμαινε τό "NAI": Τό Χρονοδιάγραμμα
 
Στίς 12 Ἰουνίου 1973 δημοσιεύθηκε τό Ν.Δ. 9/73 «Περί προκηρύξεως καί τρόπου διενεργείας Δημοψηφίσματος ἐπί τῶν τροποποιήσεων του ἀπό 15ης Νοεμβρίου 1968 Συντάγματος» (ΦΕΚ 125). Ἡ διενέργεια τοῦ Δημοψηφίσματος ὁρίσθηκε γιά τήν Κυριακή 29 Ἰουλίου 1973. Μέ τό Δημοψήφισμα τό ἐκλογικό σῶμα ἐκαλεῖτο νά πῆ “ΝΑΙ” ἤ “ΟΧΙ” στήν ἐγκρισι τοῦ νέου πολιτεύματος και παράλληλα την ἐκλογή ὡς πρῶτου Προέδρου τῆς Δημοκρατίας τοῦ Γεώργιου Παπαδόπουλου καί ὡς πρῶτου Ἀντιπρόεδρου τοῦ Ὀδυσσέως Ἀγγελῆ.
Μέ τό Δημοψήφισμα ὅμως ὑπῆρχαν καί σημαντικές δεσμεύσεις τίς ὁποῖες ἐπεκύρωνε ὁ λαός. Στις “Μεταβατικές Διατάξεις” του ὑπό ἔγκρισι Ψηφίσματος ἐπεβάλλετο:
* Τό Σύνταγμα τῆς Ἑλλάδος νά δημοσιευθῆ σέ ἐνιαίο κείμενο ἐντός 3 μηνῶν, ἀφοῦ ἡ Ὁλομέλεια τοῦ Συμβουλίου τῆς Ἐπικρατείας προσάρμοζε τίς διατάξεις τοῦ νέου πολιτεύματος στό Σύνταγμα τοῦ 1968.
* Ἡ δυνατότητα διορισμοῦ Πρωθυπουργοῦ ἀπό τόν Πρόεδρο πρίν τίς ἐκλογές.
* Ἡ συγκρότησις τοῦ Συνταγματικοῦ Δικαστηρίου μέχρι τίς 31 Δεκεμβρίου 1973.
* Ἡ προκήρυξις ἐκλογῶν γιά ἀνάδειξι Ἀναθεωρητικῆς Βουλῆς μέχρι τίς 31 Δεκεμβρίου 1974.
 
Ἡ διεξαγωγή του Δημοψηφίσματος & ανάλυσίς του
 
Τήν Κυριακή, 29η Ἰουλίου 1973. οἱ κάλπες ἄνοιξαν στίς 5:25 τό πρωΐ καί ἔκλεισαν στίς 19:38 τό ἀπόγευμα. Τά ψηφοδέλτια τοῦ “ΝΑΙ” τό ἀνέγραφαν μέ μπλέ χρῶμα σέ λευκό φόντο. Τά ψηφοδέλτια τοῦ “ΟΧΙ” τό ἀνέγραφαν μέ μαῦρο χρῶμα σέ γκρί φόντο.
Ἡ διεξαγωγή τοῦ Δημοψηφίσματος ὑπῆρξε ἄψογη. Πάνω ἀπό 500 ἐκπρόσωποι τοῦ ξένου Τύπου φιλοξενήθηκαν στήν Ἑλλάδα ἐπισκεπτόμενοι ἀπροειδοποίητα ὅλα τά ἐκλογικά τμήματα. Καί ὅλοι μετέδωσαν τίς ἰδεώδεις συνθῆκες διενεργείας του. Πουθενά καί ἀπό κανέναν δέν παρατηρήθηκε ὁποιαδήποτε μορφή παραποιήσεως, παρασπονδίας ἤ νοθείας.
Οἱ περισσότεροι Ἕλληνες ψήφισαν μέ ἠρεμία καί τάξι καί ἀμέσως μετά ἐπισκέφθηκαν τήν κοντινότερη παραλία γιά νά δροσισθοῦν.
Τό ἀποτέλεσμα τοῦ Δημοψηφίσματος ὑπῆρξε πλήρως ἐνδεικτικό τῆς λαϊκῆς θελήσεως:
Ἐγγεγραμμένοι: 5.840.000
Ἔγκυρα: 4.934.424
ΝΑΙ: 3.870.124
ΟΧΙ: 1.064.300
 
 
Ἐάν ἀναλύσουμε αὐτά τά ἀποτελέσματα καταλήγουμε στά ἑξῆς συμπεράσμα-τα:
- Ἀπό 5.840.000 ἐγγεγραμμένους στούς ἐκλογικούς καταλόγους ψήφισαν ΝΑΙ οἱ 3.870.124. Δηλαδή τό ΝΑΙ ἀνῆλθε σέ ποσοστό 66,27%.
- Τό ΟΧΙ ἔλαβε 1.064.300 ψήφους, δηλαδή ποσοστό 21,6%.
- Δέν ψήφισαν 905.576. Τά ἄκυρα ἦσαν μηδαμινά, ἐνῶ τό ποσοστό ἀποχῆς ἀνῆλθε στό 14,5%.
Συμπέρασμα:
● Ἐάν τό ποσοστό ἐξαχθῆ ὑπολογίζωντας μόνον ὅσους ψήφισαν, τότε τό ΝΑΙ ἔφθασε τό 78,4%, ὅπως ἐπισήμως ἀνήγγειλε ἡ Κυβέρνησις.
● Ἐάν τό ποσοστό ἐξαχθῆ ἀπό τό σύνολον τῶν ἐγγεγραμμένων, τότε τό ΝΑΙ ἀνῆλθε στό 66,27%.
● Ἐάν τώρα τά ποσοστά αὐτά συγκριθοῦν μέ ἐκεῖνα τοῦ Δημοψηφίσματος τοῦ 1968 ἀποδεικνύουν ὅτι ἡ Ἐπανάστασις εἶχε ἀπωλέσει ἕνα ποσοστό πού κυμαινόταν μεταξύ τοῦ 14 - 17% μετά ἀπό 6 χρόνια ἐξουσίας, πού ἐπιφέρει φυσική φθορά. Καί τό ποσοστό θά ἦταν σίγουρα ἀκόμη μικρότερο ἄν συνυπολογίζαμε πόσοι βασιλόφρονες πού ἦσαν καί ὑπέρ τῆς Ἐπαναστάσεως ἀπεῖχαν ἤ ψήφισαν “ΟΧΙ”.
 
Οι πολιτικές εξελίξεις μετά το Δημοψήφισμα
 
Κατόπιν του αποτελέματος, τήν Κυριακή 19 Αὐγούστου 1973 στίς 10:30 π.μ. ὁ Γεώργιος Παπαδόπουλος ὁρκίσθηκε πρῶτος αἱρετός Πρόεδρος τῆς Γ΄ Ἑλληνικῆς Δημοκρατίας σέ τελετή στόν Μητροπολιτικό Ναό Ἀθηνῶν. Ἀμέσως μετά τήν ὁρκωμοσία του, ἐκφώνησε ἀπό Ραδιοφώνου καί Τηλεοράσεως Διάγγελμα πρός τό Ἔθνος μέ τό ὁποῖο γιά μία ἀκόμη φορά αἰφνιδίασε καί ἐξέπληξε θετικά τήν ἑλληνική καί διεθνή κοινή γνώμη ἐξαγγέλωντας:
- Λειτουργία τοῦ Συνταγματικοῦ Δικαστηρίου τόν Σεπτέμβριο τοῦ 1973.
- Ἐκλογές καί Βουλή ἐντός τοῦ 1974.
- Πολιτική Κυβέρνησι τόν Ὀκτώβριο τοῦ 1973.
- Γενική Ἀμνηστεία.
- Εἰδική Χάρι στόν Ἀλ. Παναγούλη.
- Κατάργησι τοῦ Στρατιωτικοῦ Νόμου.
Πράγματι, τήν ἑπομένη τῆς ὁρκωμοσίας του- ὁ Πρόεδρος τῆς Δημοκρατίας προχώρησε ἄμεσα στήν ὑλοποίησι τῶν ἐξαγγελιῶν του μέ τήν ἔκδοσι τεσσάρων Διαταγμάτων:
* Π.Δ. 167/73. Μέ αὐτό ἔγινε ἡ ἄρσις τοῦ Στρατιωτικοῦ Νόμου καί ἀπό τήν Ἀθήνα πού ἦταν ἡ τελευταία καί μόνη περιοχή στήν ὁποία ἀκόμη τυπικά διετηρεῖτο.
* Π.Δ. 168/73 «Περί χορηγήσεως ἀμνηστίας». Ἐπρόκειτο γιά τήν εὐρύτερη Γενική Ἀμνηστεία πού δόθηκε ποτέ στήν Ἑλλάδα.
* Χάρις στόν Ἀλ. Παναγούλη. Μέ τό «περί ἀπονομῆς Χάριτος» Διάταγμα.
* Ν.Δ. 106/73 «περί παραγραφῆς ἐγκλημάτων τινῶν». Έτσι, Στίς 5 Σεπτεμβρίου 1973 ἀποφυλακίσθηκε καί ὁ τελευταῖος κρατούμενος πολιτικῆς φύσεως: Ἡ Ἑλένη Βούλγαρη - Γκολέμα.
Στίς 14 Σεπτεμβρίου 1973 ἐκπληρώθηκε μία ἀκόμη ἀπό τίς ἐξαγγελίες τοῦ χρονοδιαγράμματος τῶν πολιτικῶν ἐξελίξεων: Μέ τό Π.Δ. 244/73 ἐτέθη σέ ἰσχύ ὁ Θεσμικός Νόμος 803/71 «Περί Συνταγματικοῦ Δικαστηρίου». Καί ἀμέσως μετά συγκροτήθηκε τό Συνταγματικό Δικαστήριο μέ ὅτι πιό ἐκλεκτό διέθετε ἡ Ἑλλάς ἀπό τόν νομικό κόσμο.
Στίς 4 Ὀκτωβρίου 1973 δημοσιεύθηκε στό ΦΕΚ 266 τό Π.Δ. 370/73 «Περί δημοσιεύσεως τοῦ Συντάγματος τῆς Ἑλλάδος εἰς ἐνιαῖον κείμενον». Τό Συμβούλιο τῆς Ἐπικρατείας προχώρησε σέ τρεῖς συνεδριάσεις ἐν Ὁλομελείᾳ καί προσάρμοσε τό νέο πολίτευμα στό Σύνταγμα τοῦ 1968 ὑπό τήν προεδρία τοῦ Προέδρου του, Ἀλεξάνδρου Δημίτσα. Ἔτσι, τό Σύνταγμα τῆς Ἑλλάδος διετυπώθη σέ ἐνιαῖο κείμενο καί δημοσιεύθηκε γιά πρώτη φορά στό ἀνωτέρω ΦΕΚ μένοντας στήν Ἱστορία ὡς τό Σύνταγμα τοῦ 1968/73.
Η Κυβέρνησις Μαρκεζίνη και η πορεία προς εκλογές
Στίς 8 Ὀκτωβρίου 1973, ἡμέρα Δευτέρα καί ὥρα 12:30 μεσημβρινή ὁρκίσθηκε ἐνώπιον τοῦ Προέδρου τῆς Δημοκρατίας ἡ Κυβέρνησις Σπ. Μαρκεζίνη. Ἡ Κυβέρνησις εἶχε τήν μορφή μεταβατικῆς πολιτικῆς Κυβερνήσεως δοτῆς ἐξουσίας. Προκαθορισμένη ἀποστολή της ἦταν ἡ διεξαγωγή τῶν πρώτων ἐκλογῶν.
Στήν οὐσία ἡ 21η Ἀπριλίου ἔληγε ὡς καθεστώς, μέ τήν ὁρκωμοσία της. Και ὡς ἡμερομηνία τῶν ἐκλογῶν επελέγη η Κυριακή 10 Φεβρουαρίου 1974.
Δυστυχώς όμως, η ανταρσία του Δ. Ιωαννίδη στις 25 Νοεμβρίου 1973 ανέτρεψε αυτήν την εξέλιξι με τα γνωστά αποτελέσματα...
 
 
(Αναλυτικές λεπτομέρειες με άγνωστα στοιχεία για όλα τα παραπάνω θα βρει κάποιος στον Γ' ΤΟΜΟ του 4ΤΟΜΟΥ ΕΡΓΟΥ "ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΧΡ. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ-ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ" που κυκλοφορεί από τις ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΕΛΑΣΓΟΣ. Δ/νση: ΧΑΡ. ΤΡΙΚΟΥΠΗ 14 ΑΘΗΝΑ, Τηλ. 2106440021)
Πατώντας το ακόλουθο link θα δείτε την διεξαγωγή του Δημοψηφίσματος από τα Επίκαιρα της εποχής https://l.facebook.com/l.php...]-R&c[0]=AT37kybzkcG56j0Opl-MpXj-EO7Wb5EHvaXIM9Rie7U1pZ7exCtuY50Gz6a8NVxAhNzTxFL3N52e2f909cduE6fQj1_uQgGnwD-pOSgy3RNSLEQwsBuKlAoibZNNJQZsyBLTonquBDe5s-5iW3IO9GdAmCcWtK4son_luiDcE5hrUfccsaV3